Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. çiğdem Pulatoğlu, rahim ağzı kanseri ve HPV aşıları hakkında bilgi verdi.
HPV 9LU AŞI KANSER RİSKİ YÜKSEK TÜRLERE KARŞI KORUMA SAĞLIYOR
HPV virüsü bulaştıktan hemen sonra kansere neden olmaz. Kişinin vücudunda belli bir süre kalabilir, hemen etkin hale gelmemektedir. HPV aşıları HPVnin kanser yapan türlerine karşı koruculuk sağlamaktadır. HPV tip 4 aşısı HPV 6,11,16 ve 18 e karşı koruyuculuğu olan bir aşıdır. 6 ve 11 türleri daha çok genital siğile neden olmaktadır. Genital siğiller genellikle zararsızlardır. HPVnin kansere neden olan en yüksek riskli 2 türü 16 ve 18 dir. HPVnin 31,33,45,52 ve 58 türleri de rahim ağzı kanseri açısından yüksek riskli türlerdir. 9lu aşı ise HPV 6,11,16,18, 31,33,45,52 ve 58e karşı koruma sağlamaktadır. HPVnin 9 türüne karşı koruma sağladığı için 9lu aşı olarak adlandırılmaktadır. 9lu aşıda yaş sınırlaması yoktur. 9 yaşından itibaren kız ve erkek çocuklarına uygulanabilmektedir. Ölü bir aşıdır, genellikle kol veya bacaktan kas içine uygulanmaktadır. Yan etkisi olmayan bir aşıdır, diğer aşılarda olduğu gibi aşı yerinde kızarıklık, şişlik ve biraz ağrı yapabilmektedir. HPV 9lu aşı uzun vadede rahim ağzı kanserine karşı koruma sağlamaktadır.
HPV 4LÜ AŞI YAPTIRANLAR 9LU AŞIYI DA YAPTIRABİLİYOR
HPV aşıları konusunda aslında istenilen, cinsel ilişki başlamadan aşının yapılmasıdır. 9 yaşından itibaren kız ve erkek çocuklarına bu aşı uygulanabilir. 9-15 yaş arası çocuklarda HPV 9lu aşı 2 doz olarak uygulanmaktadır. Bu 2 doz 6 ay arayla uygulanmaktadır. 15 yaşından büyük çocuklarda ise aşı 3 doz halinde uygulanmaktadır. Üç dozun uygulanma şekli ise şöyledir; ilk dozdan 2 ay sonra 2. doz ve 2. dozdan 4 ay sonra da 3. doz vurulmaktadır. Hastanın cinsel hayatı başlamışsa ya da smear testinde bir anomali bulunuyorsa veya HPV testi pozitif çıkmış ise gerekli tedavileri uygulandıktan sonra HPV 9lu aşı 3 doz şeklinde uygulanabilmektedir. Daha önceden HPV 4lü aşıyı yaptıranlar da yine 9lu aşıyı yaptırabilir. 3 doz halinde vurulmuş 4lü aşının üzerinden 1 yıl geçmişse 9lu aşı uygulanabilmektedir. Bir yıl geçmemişse bir yılın geçmesi beklenir. HPV 9lu aşı 4lü aşının kapsadığı türleri de kapsamaktadır. Aşıların kapsamadığı diğer türler ise aşılara rağmen bulaşabilmektedir.
AŞI OLUNSA BİLE DÜZENLİ KONTROLLER DEVAM ETMELİ
Erkekler HPV taşıyıcısı oldukları için HPV aşıları erkeklere de uygulanabilmektedir. HPV virüsü erkeklerde genital siğil, nadir olmakla beraber penis ve anal bölge kanserine neden olabilmektedir. HPV aşısı erkekleri bu hastalıklardan da korur. Aşı, aşının kapsadığı HPV türlerinin erkeklere bulaşmasını önler ve erkek taşıyıcı olmadığı için kadına da bu virüsü bulaştırmamaktadır. HPV aşısı kanser riski yüksek türlere karşı koruma sağlamaktadır. Aşı yaptırılsa bile düzenli smear kontrolleri devam ettirilmediler. HPV 9 lu aşı, genital siğil ve rahim ağzı kanserine yol açan bazı türlere karşı koruma sağlamaktadır fakat düzenli kontroller aksatılmamalıdır.