Ortopedi ve Travmatoloji Bölümünden Prof. Dr. Serdar Necmiolu, salkl kemik yaps için doru beslenme kurallar hakknda bilgi verdi.
Güçlü kemikler için bebeklikte anne sütü önemli
Kemikler de dier dokular gibi canl bir yapya sahiptir. Yaps, kollajen ad verilen ve esneklik salayan bir protein ile bu yapy salamlatran kalsiyum ve fosfattan oluur. Ya ilerledikçe, kemik erimesi ve kemik younluunun azalmas ciddi bir salk problemi olarak ortaya çkar. leri yalarda kemiklerin salkl olmas için çocukluktan balanarak doru beslenmeye özen göstermek gerekir. Hatta bu durum anne karnnda balar. Annenin beslenmesi çocuktaki kemik yapsn da etkiler. çocuun kemik yapsnn geliimi için anne sütünün önemi de tartlmaz bir gerçektir.
15-30 ya aras kemikleri güçlendirmek gerekir
En iyi kemik younluu ve kalitesi 15-30 yalar arasnda kazanlr. Bu yalar arasnda kazanlan kemik kalitesi, insann gençliinde çalarak kazanp bankaya yatrd para gibidir. lerleyen yalarda, gençlik yllarnda edinilen kaliteli kemik yaps kullanlarak daha dinç ve salkl bir yaam sürmek mümkün olur. çünkü 35 yandan sonra kemik kitlesi yava yava zayflamaya balar. Özellikle kadnlarda, östrojen hormonu menopozla birlikte azald için buna bal olarak kemikler de daha hzl zayflama sürecine girer. Bundan dolay genç yalarda beslenme, insann tüm hayat boyunca kemik saln etkileyecek sonuçlar dourur.
Kalsiyum ve fosfor kemikler için ayrlmaz ikili
Salkl kemikler için akla gelen ilk besin grubu kalsiyum içeren gdalardr. Kalsiyumun yeterli miktarda alnmadnda, vücut kandaki kalsiyum dengesini salamak için kemiklerdeki kalsiyumu kullanr. Kalsiyum gereklidir fakat tek bana yeterli deildir. Kalsiyumun dier mineraller ve vitaminlerle birlikte alnmasyla oluan sinerjik etki, kemik kalitesini artrmada daha etkili olur. Kemik sal için kalsiyum alm kadar emilimi de önem tar. Besinlerle alnan kalsiyumun ancak yüzde 50si emilir. Kalsiyum ve fosfor birlikte çalan önemli iki mineraldir, fosfor ile kalsiyum birbirlerine eit miktarda alndnda emilimleri artar. Protein ve gerekli minerallerin vücuda yeterince alnabilmesi için ise et ve süt ürünleri düzenli olarak tüketilmelidir. Kafein, ar alkol, sigara, obezite ve tuz, idrarla kalsiyum atlmn artrmaktadr. Yallk dönemini salkl bir ekilde geçirmek için bu gdalarn mümkün olduunca snrlandrlmas önemlidir.
Kemikler için yararl vitamin ve mineraller dengeli bir ekilde alnmal!
Kalsiyum: Kemikler için lokomotiftir. Kalsiyum içeren besinler; süt ve süt ürünleri, soya fasulyesi, fstk, ceviz, badem, lahana, brokoli, koyu yeil yaprakl sebzeler, balk, kurutulmu meyveler, kuru baklagillerdir.
A vitamini: Kemik geliimine ve büyümesine katks oldukça fazladr. A vitamini yönünden zengin besinler; turuncu renkli besinler, süt, yumurta, balk, karacier, brokoli, kivi, erik ve incirdir.
Magnezyum: Kemik geliimine katk salar. Kuru baklagiller, yal tohumlar, rafine edilmemi tahl taneleri ve koyu yeil yaprakl sebzeler önemli magnezyum kaynadr.
çinko: Salkl kemik geliimi için gereklidir. çinko içeren besinler deniz ürünleri, krmz et, mantar, ceviz, badem, fndk, fasulye, bulgur ve bezelye olarak sralanabilir.
Potasyum: Kemikler için gereklidir. Günlük tüketilmesi gereken potasyum miktar 3,5 gramdr. Potasyumdan zengin besinler; koyu yeil yaprakl sebzeler, kabuklu patates, kuru kays, sakz ve somon bal, yourt, avakado.
D vitamini: Kemik sal için önemlidir; balk ya, süt ve süt ürünleri, morina bal ya, sardalya, uskumru, somon, ton bal, yumurta sars, tereya, yulaf ezmesi gibi besinlerde D vitamini bakmndan zengindir.
K vitamini: Kemik dostudur; yeil yaprakl sebzeler, spanak, bürüksel lahanas, maydanoz, algam, pancar yapra, bamya, marul, brokoli, kukonmaz, tahllar, tereya, peynir, yumurta, karacier, soya fasulyesi, yeilçay, kivi, yaban mersini, kuru erik, havuç K vitamini içeren besinler arasndadr.