BATI TARZI BESLENME
* Bat tarz beslenmede ya oran yüksek hayvansal proteinli gda ile beslenme ön plandadr ve lifli gda tüketimi azdr. Ar et, dolays ile hayvansal proteini çok tüketen ülkelerde meme, rahim, prostat, kaln barsak-rektum, pankreas ve böbrek kanserleri, hayvansal proteini az tüketen ülkelerden daha fazla görülür. Yasz hayvansal protein tüketiminin kanserle ilikili olmad biliniyor. Yasz et, süt ve benzeri besinlerin tüketimi kanser riskini arttrmaz.
BESZE, MEYVE, TAHIL
* Düzenli olarak her gün tüketilen 100 gram etin kaln barsak-rektum kanseri riskini yüzde 29, 50 gram arküteri ürününün ise riski yüzde 21 artrd görülmütür.
Sebze, meyve, tahl ve kuru baklagiller tanelerinin d ksmnda posal maddeler bulunur. Bu gdalar posa almn arttrp barsaklarn düzenli çalmasn salayarak kaln barsak-rektum kanserinin önlenmesinde etkindir. Bol sebze ve meyve ve dier posal gda ile beslenme kolorektal kanser oluumunu yüzde 20 - 40 orannda azaltr.
* Sebze ve meyveler hem posa oluturarak barsak kanseri için, hem de içerdii vitaminlerin antioksidan özellikleriyle tüm kanserlerden korunmak için faydaldr. En çok A,C,D ve E vitaminin antioksidan özellii ön plana çkarlar. Antioksidanlarla ilgili laboratuar ve hayvan çalmalar umut verici olmakla beraber insan çalmalarnn sonuçlar çelikilidir. Bu konuyla ilgili aratrmalar sürüyor.
BALIK VE ET TÜKETM
* Tütsülenmi balk ve et yüksek tuz içiren gda(salamura) nitrit içeren ilenmi et ve konserve tüketilen toplumlarda mide kanseri skl belirgin olarak yüksektir. Buna en iyi örnek Japonyadr. Dünyada mide kanserinin en sk olduu ülke olan Japonyadan baka ülkelere giden göçmenlerde on yllar içinde mide kanseri skl azalr ve yerletikleri ülkedeki mide kanseri sklna geriler. Bu durum diyetin bu hastaln oluumun ne kadar etkili olduunu gösterir.
ALKOL EN BÜYÜK NEDEN
* Son aratrmalar batl toplumlarda erkeklerde kanserlerin yaklak yüzde 10,8i, kadnlarda yüzde 4,5i alkol tüketiminden kaynaklandn gösteriyor. Risk, alkol türüne göre deil, günde içilen alkol miktarna göre artyor. Günde bir kadehin az, boaz ve grtlak kanseri riskini yüzde 168, yemek borusu kanseri riskini yüzde 28, meme kanseri riskini yüzde 10 ve kaln barsak-rektum kanseri riskini yüzde 9 artrabilir.
* Sigara ve tütün kullanmndan sonra, erkeklerde en fazla kansere yol açan neden, yeterince sebze ve meyve yememeleri; kadnlardaysa imanlktr.
* Yaplan aratrmalarda haftada en az 3 gün, günde en az 30 dakikalk fiziksel faaliyetin, kaln barsak, meme ve rahim kanseri riskini, meyve sebze tüketiminin artrlmasnn az, boaz, grtlak, yemek borusu, akcier ve mide kanseri riskini azalttn vurgulanmakta ve Akdeniz tarz diyet önerilir. Özellikle meme, kaln barsak-rektum endometryum ve yemek borusu kanseri obez bireylerde normal arlktakilere göre daha fazla görülmektedir.