Böbrek yetmezlii ile ilgili uyarlarda bulunan Böbrek Nakli Sorumlu Hekimi Doç. Dr. Gökhan Erturul, kronik böbrek yetmezliinin be aamasnn bulunduu söyledi. Doç. Dr. Erturul, 5inci ve son aama böbrek fonksiyonlarnn vücudun ihtiyaçlarn karlayamad dönem olup son dönem böbrek yetmezlii olarak tanmlanr. Son dönem böbrek yetmezlii olan bu hastalara diyaliz veya transplantasyon yaplmak zorundadr diye konutu.
LK BULGULARA DKKAT
Ülkemizde son dönem böbrek yetmezliinin en sk nedeninin diyabet olduuna iaret eden Doç. Dr. Erturul, eker hastalarnn neredeyse yüzde 40nda herhangi bir aamadaki böbrek hastal geliir. Böbrein süzme fonksiyonu azaldkça hastalar klinik bulgu vermeye balar. Bunlar eker ölçümlerinde ileri derece bozukluk, halsizlik, itahszlk, bulant, kusma, kanszlk, tansiyonda yükselme, özellikle göz kapaklarnda, ayak bileklerinde ve bacakta ilik, idrar miktarnda azalma, idrarda renk deiiklii ve gece idrara çkmadr. Türk Nefroloji Dernei verilerine göre 2019 yl sonu itibariyle ülkemizde son dönem böbrek yetmezliine bal diyaliz ve transplantasyon yaplan hasta says 83 bin 783 olarak bildirilmitir. Bunlardan yüzde 73.2si hasta hemodiyaliz, yüzde 3.9u hasta periton diyalizi tedavisi alrken, yüzde 22.9u ise transplantasyon sonras takip edilmektedir ifadelerini kulland.
EN ETKL TEDAVS BÖBREK NAKL
Doç. Dr. Erturul, sözlerine u eklide devam etti:
Hemodiyaliz tedavisi gören hastalarn yüzde 80ine haftada 3 gün ortalama 3 ila 4 saat diyaliz yaplmak zorundadr. Yine Türk Nefroloji Derneinin verilerine göre diyaliz tedavisi gören hastalarn en sk ölüm nedeni kalp ve damar hastalklardr. En skta geçirilen kalp krizine bal ölüm gelimektedir. Bunu enfeksiyon hastalklar takip eder. Bu nedenle son dönem böbrek yetmezliinin yaam süresi, hayat kalitesi ve maliyet açsndan en iyi tedavi ekli böbrek naklidir. Böbrek nakli canl vericiden veya kadavra vericiden yaplr. Organ bandaki yetersizlik nedeniyle ne yazk ki ülkemizde daha çok canl vericiden böbrek nakli yaplmaktadr. Böbrek nakli sonras hastalar ortalama 5 ila 7 günde taburcu edilmektedir. Taburculuk aamasndaki hastalara evde dikkat edilmesi gereken hususlar özellikle de ilaç kullanm ile ilgili bilgiler dikkatlice anlatlr. eker hastal için Özel Eitim Hemiresi tarafndan gerekli eitimler verilir. Tedaviye uyum tüm hastalarda çok önemlidir. Özellikle immunsüpresif ilaçlarn alnmamas taklan organn kaybna kadar gidecek ciddi problemlere yol açar.
NAKL SONRASI KAN EKERNN STENLEN SEVYELERDE TUTULMASI çN DYABET TEDAVS VE DYET ART
Böbrek nakli sonras hastalarn diyabet tedavisine ve diyete harfiyen uymas gerektiinin altn çizen Doç. Dr. Erturul, sözlerini öyle sürdürdü:
Ayrca hastalara sosyal yaam ve görülebilecek komplikasyonlar hakknda gerekli tüm bilgiler verilir. Böbrek nakli sonrasnda taburcu olan hastann kaliteli bir yaam sürmesi için nakledilen organn fonksiyonlarn deerlendirmek amacyla düzenli aralklarla, ömür boyu, poliklinik takip süreci balar. Bu takip sürecine hastann itiraki son derece önemlidir. çünkü komplikasyonlara erken dönemde tan koymak ve tedavi etmek esas amaçtr. Ancak böylelikle taklan organn ve dolaysyla hastann sakalmn artrmak mümkün olabilmektedir. Ayrca her kontrolde evdeki eker ölçümleri dikkatlice incelenip tedavide deiiklik yaplp yaplmamasna karar verilmektedir. Böylelikle hastann kan ekerinin istenilen seviyelerde olmas salanarak taklan yeni organnda zarar görmesi engellenir.