Uzman Psikolog Simru Kavak Bu tehlikelerin içinde kalp-damar, tansiyon ve mide hastalklarn, baklk sisteminin zayflamasna bal rahatszlklar, depresyon, kayg bozukluklar, uyku skntlar, konsantrasyon sorunlar, öfke yönetimi zorluklar, madde kullanm ve çeitli bamllklar gibi psikolojik sorunlar saymak mümkün diyor. Peki, stresten tamamen uzak bir yaamdan söz etmek mümkün olmadna göre, stresin olumsuz sonuçlarndan korunmak için onu yönetmeyi nasl örenebiliriz? Uzman Psikolog Simru Kavak strese yenik dümemenin, onu yönetmenin 9 püf noktasn anlatt, önemli uyarlar ve önerilerde bulundu.
Önce stres kaynaklarnz belirleyin
Stres kaynaklarnz belirlemekle ie balayn. ki tip stres kayna bulunuyor: Deitirebileceimiz ve deitiremeyeceimiz/yok edemeyeceimiz kaynaklar. Hayatnz ve bir gününüzü gözden geçirerek sizi strese sokan durumlar belirleyin ve bunlar deitirilebilecek ya da deitirilemez/yok edilemez kaynaklar olarak snflandrn.
Eylem plannz hazrlayn
Deitirilebilecek kaynaklar için eylem plannz hazrlayn: Üzerinde deiiklik yapabileceiniz veya ortadan kaldrabileceiniz kaynaklar için nasl bir yol haritas izleyeceinizi belirleyin. Bunu yaparken ksa-orta-uzun vadeli bir plan hazrlayabilirsiniz. Küçük küçük admlarla balamann bile bir balangç olduunu ve sizi sonuca ulatracan unutmayn. Ayrca bu plan yazarak veya çizerek yapmak harekete geçmeniz için sizi motive edecektir.
Alet çantanz güçlendirin
Deitirilemeyecek kaynaklarla mücadele için alet çantanz güçlendirin: Baz stres kaynaklarn ortadan kaldrmak veya onlardan uzak kalmak mümkün olmayabiliyor. Bu durumda yaplacak ey, kendi mücadele araçlarnz artrmak ve güçlendirmektir. Fiziksel, bireysel ve iinize ait örgütsel deitirilemez stres faktörlerinizi belirleyip, onlarla barmaya ve beraber yaamaya hazr olun.
Kendinizi tanyn ve özel reçetenizi oluturun
Uzman Psikolog Simru Kavak Stresi yönetebilmenin en etkili yollarndan biri de, kendinize özel reçete hazrlamak. Bunun için, strese kar dayankll artrd bilinen standart yöntemlerden faydalanabilirsiniz. Aadaki sorulara yantlarnz verin ve bu cevaplar üzerine düünün: Beni neler mutlu ediyor? Nelere tutku duyuyorum? En çok ne yapmaktan holanyorum? Bunu kiminle, kimlerle yapmak houma gidiyor? Zamanm kiminle veya kimlerle daha fazla geçirmek istiyorum? Kim beni gülümsetiyor, mutlu ediyor? Denemek ve yapmaya balamak istediim eyler neler? Sonrasnda yapacanz ey ise, verdiiniz cevaplardaki aktivitelere ve kiilere günlük hayatta ayrdnz zaman yava yava artrmak diyor.
Hareketsizlikten kaçnn
Deitirilemeyen stres kaynaklar söz konusu olduunda pek çok aratrma, açk havada tempolu yürüyü, yoga gibi fiziksel aktivitenin stresle mücadeledeki etkisinden bahsediyor. Ancak holanmadan ve zorla yapacanz her ey sizi daha fazla strese sokacandan kendinize uygun olan fiziksel aktiviteyi kefedin. Yüzme, bisiklet, pilates ya da tenis gibi mutlaka holanacanz bir faaliyette bulunun.
Düzenli nefes egzersizi yapn
Stres annda önce nefes says sklap, kalp at hzlanyor ve bunu dier deiiklikler takip ediyor. Bu nedenle stresli annzda ilk olarak nefesinizi kontrol ederek, dier olumsuzluklarn da önüne geçebilirsiniz. Diyafram nefesini doru ekilde alabilmek için; bir elinizi göüs kafesinizin altna, dier elinizi de gösünüzün üzerine yerletirin ve burnunuzdan derin bir nefes aln. Nefesi alrken göüs kafesinizin deil, göüs kafesinizin altnn imesi gerekiyor. Aldnz nefesi 3e kadar sayarak aznzdan verin. Bu ilemi 5 kez yapn. leride bu sayy artrabilirsiniz. Bu basit egzersizi günlük yaantnzn bir parças haline getirerek salnz için de önemli faydalar salayabilirsiniz.
Zaman iyi planlayn
Deitirilemeyen stres kaynaklarndan birisi de, zaman doru yönetememek sonucu biriken iler. Zamanla rekabet etmeyin, onu takm arkadanz haline getirin. Günlük plannzda öncelikli ve önemli ilerle, bekleyebilecek olanlar belirleyin. Bunlar yazl olarak hounuza giden bir ajandada veya telefonunuzda görmek, yönetmenizi kolaylatracaktr. Olabildiince plana sadk kaln. Elinizde olmayan ve plan aksatacak iler devreye girdiinde de, nefes egzersizlerinden faydalann.
Gerektiinde hayr demeyi örenin
Kendi ellerimizle yarattmz en büyük stres faktörlerinden biri, insanlarla ilikilerimizde snrlarmz belirleyememek. Beenilme, kabul görme, reddedilmekten korkma gibi pek çok sebeple ortaya çkabilen bu durum, kiinin kendini bir süre sonra istemedii ve yönetmekte zorland bir younluun içinde bulmasna neden olabiliyor. Bata zor gelse de, gerektiinde hayr demesini örenin. Bir teklif geldiinde evet demeden önce iyi düünün. Bunu yapmanz ne kadar gerekli, bu teklifi neden kabul ediyorsunuz ve hayr dediiniz durumda çekindiiniz olas sonuçlar neler? Cevabnz verirken kesin ve net bir hayr demek sizi zorluyorsa, cevabnzn neden olumsuz olduunu ksa ve nazik bir dille açklamak, sonrasnda alacanz tepkiye kar duyduunuz endieyi azaltabilir.
Sabrl olun
Uzman Psikolog Simru Kavak Hiç bir yöntemin sihirli denek olmadn bilin. En önemlisi, bu yolculukta kendinize kar sabrl olun, süreklilik gerektiren bir geliim sürecinde olduunuzu unutmayn. Kilo vermek istediiniz zaman, sadece bir gün spor yaparsanz, vücudunuzda hiçbir gözlenebilir deiim olamaz. Psikolojik beceriler de böyledir. çabanzn etkilerini görmek ve davran deiiklii yapabilmek için önünüzde sabrla ilerlemeniz gereken bir süreç olduunu unutmayn ve kendinizdeki en ufak geliimi bile takdirle karlayn. ler istediinizden yava ilerlediinde, kendinize kar nazik olun diyor.