Tatilde kahvalty tekrar sevdirin!
Okula baladktan sonra çocuklarda en fazla gözlenen problemin öün atlamak olduunu söyleyen Beslenme ve Diyet Uzman Nee Ceylan; Özellikle okula giden çocuklarda, erken saatte kalkp okula gidildii için kahvalt yapmama, ders aralarnda salkl ara öünler yerine arkadalaryla birlikte cips, çikolata, bisküvi tarz abur-cubur gdalar tüketme gibi alkanlklar ortaya çkabiliyor. Bu uzun tatil sürecinde özellikle kahvalt alkanln kaybeden çocuklara bu alkanln yeniden kazandrlmas gerekiyor diyor. Bunun yannda tatil döneminde besin deeri ve posa oran düük fastfood gdalara kar da çocuklarn yeniden bilinçlendirilmesi gerektiini belirten Beslenme ve Diyet Uzman Nee Ceylan, Yaz tatilinde çocuklar salkl attrmalklara yönlendirmek ve bu alkanl kalc hale getirmek çok önemli diyor
Tatilde salkl beslenme alkanln yeniden kazandrn!
çOCUKLAR NEY, NE KADAR TÜKETMEL?
çocuklarn salkl beslenme alkanlklarn erken kazanmalar yetikinlik döneminde bu alkanl bir yaam biçimi haline getirmelerine yardmc oluyor. Bu noktada çocuklarn sadece yemek yemeleri deil, neyi, ne kadar ve ne zaman yedikleri de önem kazanyor.
çocukluk ça beslenmesinin de yetikinler gibi baz ilkelere dayandn söyleyen Beslenme ve Diyet Uzman Nee Ceylan, özellikle okul döneminde ipin ucunu kaçran ve besin deeri düük fastfood gdalara ve abur cubura yönelen çocuklarn yaz tatilinde ailelerinin kontrolüyle salkl beslenme alkanlklarn yeniden kazanabileceklerine dikkat çekiyor ve çocuklarn neyi ne kadar yemesi konusunda önerilerde bulunuyor
Ramazan GÜNOLU
DYARBAKIR-çocuklar için en önemli kazanmlarn banda salkl beslenme alkanlklar geliyor. Bu nedenle geliimleri devam eden çocuklarda günlük ortalama almalar gereken kalori miktar ve alacaklar besinlerin sralamasna dikkat etmek son derece önemli. Her çocuun vücut yapsnn ve geliiminin farkl olduunu belirten Beslenme ve Diyet Uzman Nee Ceylan, çocuklarn beslenme alkanlklarnn genetik yap, cinsiyet, vücut yaps ve ekline göre belirlenmesi gerekiyor. Enerjilerini karlamak ve salkl büyüme ve gelimelerini sürdürmeleri için, günlük olarak karbonhidratlar, proteinler, yalar, vitamin ve mineralleri içeren besin gruplarndan yalarna ve fiziksel aktivitelerine uygun miktarlarda tüketmeleri gerekiyor diyor.
Yaz döneminde harcanan kalori artyor
çocuklarda günlük enerji ihtiyacnn yüzde 55-60nn karbonhidratlardan, yüzde 15-20sinin proteinlerden, yüzde 30unun da yalardan karlanmas gerektiini söyleyen Beslenme ve Diyet Uzman Nee Ceylan; çocuklarn farkl yalarda farkl miktarlarda belirli besin ögelerine gereksinimleri vardr. Ayrca harcadklar günlük enerji miktarlar da fiziksel aktivitelerine göre deiiyor. Özellikle yaz döneminde çocuklarn harcad kalori miktar önemli ölçüde artabiliyor. Bu nedenle 4-6 ya grubu için ortalama günde 1400-1600 kcal, 9-12 ya grubu içinse günde ortalama 1800-2000 kcal enerji almalar öneriliyor diyor.
Youn fiziksel aktivitesi olan çocuklarn büyüme ve gelimesi için besinsel ihtiyaçlarnn daha da arttn söyleyen Dyt. Nee Ceylan, Ebeveynler, besin çeitliliini arttrarak düzenli ana ve ara öünlerle birlikte kurulu bir düzen oluturmaldr. Eer çocuklarn besin almnda ciddi eksiklik olduu düünülüyorsa mutlaka bir uzmandan destek alnmaldr diyor.
Peki, çocuklarn salkl büyüme ve gelime sürecinin devam etmesi için hangi gdalardan ne kadar tüketmeleri gerekiyor? Beslenme ve Diyet Uzman Nee Ceylan bu konuda ebeveynlere yol gösterecek önerileri sralyor
1. Doru karbonhidrat seçin
Zihinsel ve fiziksel çalma için vücuda gerekli enerjiyi salayan besin ögesi olan karbonhidratlar, çok hzl sindirilip ksa sürede enerjiye dönüüyor. Ancak, çocuklarn günlük enerjilerinin yaklak yüzde 50sini karlayan karbonhidrat içeren ürünler arasndan da doru tercihleri yapmak gerekiyor. Bu ihtiyacn, beyaz undan yaplm gdalar, beyaz eker, uruplu gdalar gibi basit karbonhidratlar yerine, tam buday veya tam çavdardan yaplm tüm gdalar, yulaf ezmesi, bulgur, baklagiller, meyve ve sebzeler gibi kompleks karbonhidratlardan karlanmas gerekiyor.
2. Günlük enerjinin yüzde 30u yararl yalardan alnmal
çocuklarn günlük aldklar enerjinin yaklak yüzde 30unun yararl yalardan salanmas gerekiyor. Omega-3, omega-6 ve omega-9 gibi doymam ya asitleri çocuklarda göz ve beyin geliimini, baklk sisteminin kuvvetlenmesini ve kalp-damar hastalklar riskinin azalmasn salyor. Bunun için; balk, ceviz, fndk ve bademle birlikte, lahana, brokoli, karnabahar ve tüm yeil yaprakl sebzelerin düzenli olarak tüketilmesi gerekiyor.
3. Salkl geliim için 2-3 porsiyon protein art
Vücut dokularn oluturan, devamlln salayan ve onaran proteinler, çocuklarn büyüme ve gelimesi için de çok büyük önem tayor. Bu nedenle çocuklarn, oldukça iyi bir protein kayna olan et, balk, beyaz et, süt ve süt ürünlerinden günlük 2-3 porsiyon tüketmelerine özen göstermek gerekiyor.
4. Büyüme ve geliimin olmazsa olmaz, vitamin ve mineraller
çocukluk ça boyunca büyüme ve gelimeyi vitamin ve mineraller de destekliyor. Süt ve süt ürünleri ile koyu yeil yaprakl sebzelerde bulunan kalsiyum özellikle küçük yataki çocuklarn beslenmesinde etkili bir mineral olarak yer alyor. Güçlü kemikler ve di sal için son derece önem tayan kalsiyum miktar, çocuklar ergenlik dönemine yaklatkça günlük önerilen alm miktarnn çok altnda kalabiliyor. Yetikinleri etkileyen kemik hastal olan osteoporoz riski kalsiyumdan zengin beslenemeyen çocuklarda da ortaya çkabildii için 1-3 ya arasnda günlük 700 mg, 4-8 ya arasnda günlük 1000 mg kalsiyum, 9-18 ya aras çocuklarda ise günlük 1300 mg kalsiyum alnmas gerekiyor. Ortalama kalsiyum ihtiyacn karlamak için günlük 500 ml süt veya yourt, 1-2 kibrit kutusu peynir ve 2 porsiyon sebzelerden tüketmek yeterli oluyor.
Meyve ve sebzeden yetersiz beslenen çocuklarda B kompleks vitaminler bata olmak üzere birçok vitaminden yetersiz beslendii için vitamin eksiklii görülebiliyor. Özellikle itah azaldnda ve çocuklar yeterince salkl beslenemediinde aileler vitamin-mineral takviyesi kullanma konusunda tereddütte kalabiliyor. Ancak, günlük 2-3 porsiyon sebze ve meyve, 500 ml süt veya yourt, 7-8 porsiyon ekmek grubundan tüketildiinde vitamin ve mineral takviyesine ihtiyaç duyulmuyor.
5. Kzlarn geliiminde demir çok önemli!
Kanda oksijen tamakla görevli olan demir, hzl büyüme periyodu srasnda kan hacminin genilemesi için gerekli bir mineral. Ancak, demir eksikliine bal olarak ortaya çkan anemi, baz çocuklar için problem yaratabiliyor. Özellikle ergenlie giren kzlarn mensturasyon döneminde kanla birlikte kaybettikleri demir için fazladan demire ihtiyaçlar bulunuyor. Erkekler günlük 10 mg ve kadnlar ise günlük 18 mg demire ihtiyaç duyuyor. Krmz et, balk, beyaz et ve demirden zenginletirilmi ekmekler ve gevrekler, kuru üzüm gibi kuru meyveler, pekmez, yumurta gibi besinler demirin en iyi kaynaklar arasnda yer alyor.