Ülkemizde her yl yaklak olarak 4 bin 500 yeni pankreas kanseri tans konduunu belirten Genel Cerrahi Uzman Prof. Dr. Murat Gönenç, Ancak tptaki gelimeler sayesinde pankreas kanseri tedavilerinde yaam süresi giderek uzuyor. Dolaysyla, pankreas kanseri eskiden düünüldüü kadar çaresiz bir kanser tipi deildir diyor. Pankreas kanserinin en etkin tedavi yönteminin cerrahi olduunu belirten Prof. Dr. Murat Gönenç, tümörün, çevreye yaymadan yani parçalamadan veya patlatmadan, olas yaylm alanlar ile birlikte bir bütün olarak çkarlmas ile tedavi baarsnn da arttn belirtiyor.
RSK AZALTMAK MÜMKÜN
Pankreas, vücudumuz için çok önemli salglar üreten bir organ. çok farkl hücre tipleribarndrd için de yapsnda farkl tümörler de geliebiliyor. Pankreas kanserlerinin yüzde 85-90nn duktal adenokarsinom ad verilen tür olduunu belirten Prof. Dr. Murat Gönenç, sözlerine öyle devam ediyor:
Pankreas kanseri skl gerek ülkemizde gerekse dünyada giderek artyor. En sk görülen kanserler arasnda 11. srada ve ve kansere bal ölümlerin de yaklak yüzde 5inden sorumlu. Bu hastaln riskini artran birçok faktörden söz edebiliriz. Ancak en önemlileri kronik pankreas iltihab, uzun süreli diyabet, ailesel yatknlk, ileri ya, obezite, sigara ve alkol olarak sralanyor. Hastal önlemek mümkün olmasa bile riskleri azaltmak ve erken tan mümkün olabilir. Bu nedenle sigara içmemek, alkol tüketmemek, ideal kiloda olmak ve salkl beslenmek riski azaltmaya yardmc olur.
AN GELEN DYABET DE HABERC OLABLR
Pankreas kanseri sarlk, srt ars, ani ortaya çkan diyabet ya da var olan diyabetin kontrol edilememesi gibi ikayetlere yol açsa da genellikle bu yaknmalar dikkate alndnda tan için geç kalnm oluyor. Hastaln tansnda temeli, radyolojik görüntüleme yöntemleri oluturuyor. BT (Bilgisayarl Tomografi) veya MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme) sayesinde pankreas kanserleri yüksek dorulukta tanlanyor. Kan testlerinde de CEA (KarsinoEmbriyonik Antijen) ve CA 19-9 (Karbonhidrat Antijen 19-9) gibi tümör belirteçlerinin tan için kullanlabildiini kaydeden Prof. Dr. Murat Gönenç, sklkla sorulan Pankreas kanserinde biyopsi ile daha kolay tan koymak mümkün mü? sorusuna u cevab veriyor:
Pankreastaki kanser üphesi olan dokudan biyopsi almak rutin bir uygulama deildir. çünkü pankreas kanserinde kanser dokusunun her yeri ayn yapya sahip deildir. Bu nedenle, biyopsi eer doru yerden alnmamsa, sonuç yanl negatif çkabilir yani kii kanser olduu halde deilmi gibi görülebilir. Dolaysyla dier tan yöntemlerinin pankreas kanseri tansn destekledii hastalarda biyopsi yaplmaz çünkü biyopsi sonucu temiz gelse dahi ameliyat kararn deitirmez. Ayrca, özellikle ciltten girilerek yaplan biyopsilerde, teorik olarak tümörün bütünlüünün bozulmas ve etrafa yaylmas riski mevcuttur. Bu nedenle, biyopsi tercihen endoskopik yolla alnr ve iki grup hastada tercih edilir; ön planda cerrahi tedaviden ziyade kemoterapi uygulanmas planlanan hastalar ve pankreas kanserini taklit eden selim hastalklar açsndan üphe bulunan hastalar.
CERRAH çN GEç KALINIYOR
Belirtileri geç dönemde ortaya çkt için pankreas kanserine yakalananlarn yüzde 75inden fazlas, hastal tek etkili tedavisi olan cerrahi tedaviden fayda görebilecekleri evreyi geçmi oluyor. Dolaysyla, hastalarn yüzde 25inden az bir ksmnda cerrahi tedavi uygulanabildiini belirten Prof. Dr. Murat Gönenç, Pankreas kanserinin tek etkili tedavisi cerrahi yani ameliyattr. Zira, pankreas kanseri tedavisinde en iyi sonuç, kanserli dokularn tamamen temizlenmesini salayan cerrahi ile elde edilir. Ancak pankreas kanseri oldukça hrçn bir tabiata sahip olduu için, tek bir tedavi yöntemi ile hastal tedavi etmek mümkün deildir. Bu nedenle, cerrahi tedavi, kemoterapi ve radyoterapi (n tedavisi) bir arada kullanlr diyor.
PANKREAS CERRAHS CDD DENEYM STYOR
Pankreas kanseri ameliyatlar tümörün çkarlmasnn mümkün olmad ya da hastaln uzak organlara metastaz yapt durumda uygulanamyor. Bu hastalarda kemoterapi ve radyoterapi yöntemlerine bavuruluyor. Bu tedaviye iyi yant veren hastalarda cerrahinin yeniden bir seçenek haline gelebildiini anlatan Prof. Dr. Murat Gönenç, Ancak bu kararn mutlaka hasta baznda ve multidisipliner toplantlar eliinde verilmesi gerekir. Pankreas cerrahisi teknik açdan zor ve ciddi deneyim gerektiren bir cerrahidir. Bu ameliyatlara bal sorun çkma olasl halen yüksektir ancak anestezi ve cerrahi tekniklerdeki devasa gelimeler sayesinde pankreas cerrahisine bal ölüm oran belirgin ölçüde dütü diye anlatyor.
Onkolojik cerrahi, sadece tümörün alnd ameliyat anlamna gelmiyor. Tümörü temiz snrlarla yani kanserin görülmedii mümkün olan en az dokuyla, çevreye yaymadan yani parçalamadan veya patlatmadan, olas yaylm alanlar ile birlikte bir bütün olarak çkartmay tanmlyor. Bunun için bazen tümörle sarlm bazense tamamen masum olan dokular, organlar veya damarlar feda etmek gerekebildiini belirten Prof. Dr. Murat Gönenç, Pankreas kanserinin cerrahi tedavisinde de tüm bu prensiplere uygun hareket edilmesi gerekir diye vurguluyor.