Tüp bebek tedavisinin yumurta ve spermin vücut dnda laboratuvar ortamnda döllenmesi ilemi olduunu dile getiren Op. Dr. Suzan Gençsoy, lem, yumurtalklarn hormonlar verilerek uyarlmas, yumurtalarn büyümesinin ultrasonografi ve kanda hormon deerlerinin baklmas ile takibi, yumurtalar istenilen büyüklüe ulatklarnda da ultrason eliinde ine ile vücut dna alnmas ve ardndan laboratuar artlarnda einin spermleri ile bir araya getirilerek döllendirilmesi aamalarn kapsar. Baarl bir gebelik elde edebilmek amacyla; uygun sayda embriyo 3. veya 5. gün arasnda uygun görülen bir günde rahime yerletirilir diye konutu.
Tüp bebek yönteminin; Kadn ait yumurtlama problemleri, Her iki tüpün tkal olmas, Yumurta rezervinin belirgin azald durumlarda, Endometriozis ve erkee ait sperm saysnda belirgin azalma, hareket azl, ciddi ekil bozukluu ya da azoospermi(meni de hiç bulunmamas gibi durumlarda) uygulandn anlatan Op. Dr. Suzan Gençsoy, açklamasn öyle sürdürdü; Yaplan incelemelerde infertilite (ksrlk) nedeninin ortaya konulamad ve dier tedavilerle gebe kalamayan ve infertilite süresi 3 yl am sebebi açklanamayan ksrlk durumunda da tüp bebek yöntemine bavurulmaktadr. nfertilite problemi olmad halde genetik geçili hastalklarn henüz gebelik olumadan, embriyo döneminde tanmlanabilmesi ve sadece seçilmi salkl embriyolarn transfer edilebilmesi amacyla da embriyolarda genetik tan (PGT) yönteminden faydalanlmas mümkündür.
HANG DURUMLARDA TÜP BEBEK TEDAVS YAPILAMAZ?
Ülkemizde tüp bebek de dahil olmak üzere tüm yardmc üreme teknikleri ilgili yönetmelikler gerei sadece yasal olarak evli olan çiftlere uygulanmaktadr. Kadnlarda; erken yumurtalk yetersizlii veya erken menopoz durumlarnda, yeterli dozlarda hormon tedavisine ramen kadnda yumurta gelitirilemedii durumlarda, erkeklerde meni de sperm görülmedii ve yaplan testis biyopsilerinde sperm üretiminin olamadnn kantland durumlarda, tüp bebek tedavisi uygulanamaz.
TÜP BEBEK TEDAVS NE KADAR SÜRER?
Tüp bebek tedavisi; yumurta geliimi, yumurtalarn toplanmas, embriyo geliimi ve embriyo transferi aamalarndan oluan bir süreçtir. Bu tedavi süresi boyunca kadnn hastanede yatmasna gerek yoktur. Yumurta geliimi süresince çou zaman gün ar ve bazen 3-4 günde bir kan tahlili ve ultrasonografi incelemesi yaplr. Bu süreç ortalama 9-12 gün sürer. Bu sürenin sonunda yumurtalar belli olgunlua eriince çatlatma inesi verilir ve 35-36 saat sonrasnda yumurta toplama ilemi yaplr. Yumurta topland gün sperm de alnr ve döllenme ilemi gerçekletirilir. Gelien embriyolar kalite ve saysna göre deerlendirilerek 2-6 gün sonra transfer edilirler. Hormon ilaçlarna baladktan sonra embriyo transferine kadar geçecek toplam tedavi süresi ortalama olarak 15-18 gündür.
KADIN YAI BAARIYI ETKLER M?
Kadnn ya baary belirleyen en önemli unsurlardan biridir. Günümüzde deien yaam koullar ve kadnlarn i hayatnda kariyer yapma istekleri nedeniyle gebelik ileri yalara ertelenmektedir. Tedaviyi ertelemi çiftlerde leri kadn ya tedaviyi olumsuz olarak etkileyen faktörlerden biri olarak karmza çkmaktadr. Eski uygulamalarda daha fazla yumurta elde edebilmek için yaplan yüksek doz ilaç uygulamalarnn gebelik oranlarna olumlu bir katk salamad, aksine sadece kötü kalitede yumurtalarn elde edilmesine yol açt anlalmtr. Son zamanlarda bu tür olgularda hasta dostu tedaviler olarak da adlandrabileceimiz düük dozlu tedavileri seçiyoruz. Bu tedaviler daha iyi kalitede yumurtalarn elde edilmesi ile baar ansn arttrrken, ilaç maliyetlerini de azaltmakta çiftlerin tedaviye olan uyumlarn arttrmaktadr.
TÜP BEBEK UYGULAMALARI KAç KEZ TEKRARLANABLYOR?
Tüp bebek tedavilerinde uygulamalarn belirli bir snr yoktur. Ancak yaplan çalmalar baar ansnda 4-5 uygulamadan sonra art olmadn göstermektedir. Bu durumda tekrarlayan tedavilere geçmeden önce ksrla neden olabilecek faktörlerin en ince detayna kadar tekrar aratrlmas, olas faktörlerin ekarte edilmesi ve sonrasnda tekrar tedaviye geçilmesi önemlidir. Her uygulama arasnda en az 2-3 ay ara verilmelidir.
TÜPBEBEK TEDAVSNDE KAç EMBRYO TRANSFER EDLR?
Embriyo transferi genellikle döllenmeden sonraki 2. gün ile 5. gün arasnda yaplabilir. Transfer edilecek embriyolar seçerken hekim, embriyolog ve hastann birlikte kaç adet embriyo transferi yaplacana karara vermesi gerekir. Bu karar verirken öncelikle ülkemizdeki yönetmeliklere göre eer geçerli bir sebep yoksa transfer edilecek embriyo saysnn 2 ile snrlandrldn belirtmekte yarar vardr. Yönetmeliin kriterlerine göre daha önceden baarsz denemeleri olmayan, 35 yandan genç kadnlarda bir adet embriyo transfer edilir.Bu say kadnn ya arttkça(35 ya üstü), ve daha önceki en az 2 baarsz denemelerin varlnda artabilir( 2 embriyo ile snrl).
SGARA çOCUK SAHB OLMAYI ETKLER M?
Uzun süreli ve yüksek sayda sigara kullanmnn üreme sistemi ve hormon aktivitesini olumsuz etkiledii düünülür. Etkinin özellikle yumurtalklar düzeyinde olabilecei ve sigarann adet düzensizlii, ksrlk ve erken menopoz gibi önemli sonuçlara yol açabilecei bilinmelidir. Gebelik olutuunda da anne karnndaki bebee gelime gerilii ve düük doum arlna yol açabilir.
OBEZTE (MANLIK) çOCUK SAHB OLMAYI ETKLER M?
Vücut arlnn boya oranna vücut kitle indeksi denir ve deerin >30 kg/m2 olmas durumunda kadnlarda yumurtalarn geliimini olumsuz etkileyebilir . Tüp bebek uygulamalarnda yüksek vücut kitle indeksine sahip kadnlarn hormon ilaçlarna cevab daha kötü olur ve daha az sayda folikül geliir.Ayrca yalarn karn çevresinde toplanmas daha tehlikelidir. Artm bel /kalça çevresi oran baz metabolik hastalklar ve insülin direnci ile birlikte olunca gebe kalmay olumsuz etkileyebilir. Polikistik overli hastalarda düzenli yumurta geliimi fazla kilolarn verilmesi ile yeniden balayabilir ve kendiliinden gebelikler de oluabilir.Gerekirse endokrin bölümü ile konsülte edilerek, diyetisyen eliinde yaplacak uygun diyet ve egzersiz ile kilo verdikten sonra tedaviye balamak gebelik ansn arttrabilir.