Prof. Dr. Utkan Demirci, ksrlk (infertilite) tedavisi için gelitirdikleri mikroçip teknolojisine ilikin, Biz çok fonksiyonel bir sistem getirerek, santrifüj denilen koskoca makinelerde yaplan sperm seçimi sistemini, ufack bir çiple deitirdik. Türkiyede bu teknolojiyle domu 10 bine yakn bebek var. dedi.
nfertilite tedavisi için gelitirdikleri mikroçip teknolojisine ilikin sorular yantlayan Prof. Dr. Demirci, son 5 yldr ksrlk tedavisine yönelik teknolojilere younlatklarn ve bu sayede soruna yönelik çözümler üretmek için çaltklarn söyledi.
Dünya Salk Örgütünün verilerine göre, üreme yetenei olan bir erkein mililitrede sahip olmas gereken sperm saynn 15 milyona kadar düürüldüünü aktaran Demirci, Bu insan rknn infertil hale gelmeye baladn gösteren, dünyann önemli problemlerinden biri. Ayn zamanda insanlarn artk kariyer yapmaya balamalar, geç evlenmeleri, bunun sonucunda daha geç çocuk sahibi olmaya balamalar da buna etki ediyor. nsanlar yalandkça ksrlk oran artyor. Özellikle erkek ksrlnda bu problem daha çok yaanyor ve infertil çiftlerde yüzde 30-50 orannda problem erkek ksrlndan kaynaklanyor. ifadelerini kulland.
- Mikroçiple en iyi hücreler ayrlyor
çalmalarnda, erkek infertilitesinde çok iyi tanmlanmam parametrelerin cevaplarn aramaya baladklarna iaret eden Demirci, sözlerini öyle sürdürdü:
Gelitirdiimiz mikro çip teknolojisiyle insan vücudunun en hzl hareket edebilen hücreleri olan spermlerin nasl yüzdüüne baktk. Bunlar yumurtaya kadar giden yolculuklarnda 5 ila 7 gün boyunca bir maraton kouyor. çok dar kanallardan geçiyor, asitli bir ortamda bulunuyor. Bu milyonlarca spermin elenmesine, sadece bir tanesinin yar kazanp, yumurtay dölleyerek embriyo olumasna ve baarl bir gebelikle çocuk olumasna giden bir yol. Bu zorlu parkurun mekaniini anlamaya çaltk. Mikro kanallar aldk, plastik bir cihazn içinde doal ortamlarna benzer ekilde taklit etmeye çaltk. Kanaln bana koyduumuz sperm hücreleri kanaln sonuna vardnda tipi bozuk olanlar, yüzemeyenler, yüzüp yar yolda kalanlar olarak ayrlyor. Geriye sadece DNA fragmantasyonu sfra yakn olan, çok iyi yüzücü hücreler kalyor. Zaten bunlar da ana rahminde yar kazanma ans olanlar. Biz çok fonksiyonel bir sistem getirerek, santrifüj denilen koskoca makinelerde yaplan sperm seçimi sistemini, ufack bir çiple deitirdik. Türkiyede bu teknolojiyle domu 10 bine yakn bebek var.
- lk ürünletirmeyi Türkiyede yaptk
Demirci, daha önce spermlerin santrifüj içerisine konulup çeitli aamalardan geçirilmesi üzerine seçildiini, bu esnada da hücrelere zarar verildiini vurgulad.
Hücrelere zarar veren sistemi ortadan kaldrp doal ortamndaki fiziini anlayarak, mikro çiple bir çözüm gelitirdiklerini dile getiren Demirci, sistemin ilk ürünletirilmesini Türkiyede yaptklarn söyledi.
Prof. Dr. Demirci, Bunu ilk bata Ege Üniversitesinde KOSGEB projesi altnda yaptk. imdi de 9 Eylül Üniversitesinde, üretim alan olarak devam ediyor. Bu da hem i gücü oluturuyor hem de ürettiimiz çipleri aralarnda Rusya, Amerika ile Avrupa Birlii ülkelerinin de olduu birçok ülkeye ihraç etme imkan sunuyor. Türkiyede bu teknolojiyle domu 10 bine yakn bebek var. Avrupada ve Amerikada olanlar onun üzerine cabas. Bu teknolojinin makalesi 2011de yaynland. 4 sene önce ürünlemesi için CE onayn aldk. Bu teknolojiyle ileride özellikle santrifüj diye anlattm koskoca makinelerde yaplan sistemi, ufack bir çip ile deitirerek, 5 ila 10 senede altn standart haline dönüeceini tahmin ediyorum. deerlendirmesinde bulundu.
- Ksrlk nesilden nesle aktarlyor
Prof. Dr. Demirci, ksrln genetik bir boyutu olabilecei gibi, çevresel etmenlerden de kaynaklanabileceini ifade etti. Demirci, özellikle erkek ksrlnda çevresel etmenlerin olumsuz etkiler oluturduuna dikkati çekti.
çocuk sahibi olmay düünenlerin düzenli beslenmeleri ve 6 ay öncesinden hazrlanmalar gerektiinin altn çizen Demirci, u bilgileri verdi:
çünkü spermin oluumu 6 ay süren bir proses. Yani dün yedikleriniz deil de 6 ay önceden balayan bir detoks olmas lazm ki kök hücreden sperm oluumuna kadar giden proseste olumsuz çevresel etkenler olmasn. Hava kirlilii, sigara ve içki gibi olumsuz etkenler, spermi ve yumurtay sadece genetik olarak deil, epigenetik olarak da yani sadece o anki hücreye zarar veren deil, daha sonra doacak çocuklara kadar etki edebilecek deiimlere sebep veriyor. Bunlar epigenetik olarak bir sonraki nesle yanstlyor. Stres de bu olumsuz etmenlere dahil.