Uz. Dr. Tülay Kadolu, 14-20 Mart Dünya Tuza Dikkat Haftas öncesinde, doru tuz tüketimi hakknda bilgi verdi.
Günlük ihtiyacn 3 katndan fazla tuz tüketiliyor
Günlük tüketilmesi gereken tuz miktar 5 gr iken, ülkemizde kii bana 18 gram tüketilmektedir. Tuz tüketimi öncelikle tansiyonu yükseltir, damarlardaki basnc artrr. Tansiyon yükseklii de böbreklere, ayn zamanda böbrein yapsna zarar verir. Böbrekler, vücudun tuz ve su dengesini ayar. Yani vücutta fazla su olduu zaman onlarn atlmasna yardmc olur. Ayrca potasyum-sodyum denilen tuzlarn vücuttan uzaklatrlmas ya da gerekli olan kskn tutulumunu salar. Fazla tuz tüketilmesi, vücutta ar su tutulumuna neden olduundan, bu durum böbreklere ar yük binmesine neden olur. Böbreklerin çalma fonksiyonu bozulduunda, böbrek yetmezlii ortaya çkar.
Gizli tuz kaynaklarna dikkat!
Tuz bir noktaya kadar vücut için gerekli ve yararl bir kaynaktr. Özellikle iyotlu tuz, guatr hastal olumasn engellemek açsndan oldukça deerlidir. Burada önemli olan, tuz miktarnn günlük ihtiyaca göre ayarlanmasdr. Tuz; vücuda sadece sofra tuzuyla alnabilecei gibi, birçok gizli tuz içeren besinlerden de karlanabilir. Özellikle tuzlu peynir ve zeytinler, salamura edilmi yiyecekler (balk, turu, asma yapra vb.), salça, kuruyemi, ilenmi paketli yiyecekler (sodyum glutamat içerikleri nedeniyle youn miktarda tuz içermektedir.
Hipertansiyon hastalar tuzu dikkatli kullanmal
Fazla tuz tüketimi ile ilgili bilinen en yaygn hastalk hipertansiyondur. Hipertansiyon vücuttaki kan basnc deerinin 140/90 mmhg üzerinde olmasyla kendini gösterir. Hipertansiyon hastalar, ilaçlarn düzenli kullansa bile tuz tüketimi yine de kstlanmaldr. Tuz tüketimi, vücutta su tutulumuna ve buna bal olarak ödeme yol açar. Ödem, herhangi salk sorunu olmayan kiilerde görülebilecei gibi kalp yetmezlii hipotiroidi gibi durumlarda da ortaya çkabilir.
Tuz tüketimini azaltmak için
Sofradan tuzu kaldrn: Son yllarda restoranlarda masalardan tuzluklarn kaldrlmasyla, tuz tüketiminin azaltlmas amaçlanmtr. Bu sayede tüketimin %15 azald tespit edilmitir. Evde de ayn ekilde masada tuz bulundurmamak, yemeklerin tadna bakmadan tuz atma alkanlnn da önüne geçecektir.
Baharat kullann: Kekik, taze nane, fesleen, maydanoz gibi tat verme özellii olan baharatlar yemeklere aroma verecei için tuz ihtiyacnz azaltacaktr.
Gizli tuz kaynaklarndan kaçnn: Tuzlu peynir, zeytin, salamura yiyecekler, turu, kuruyemiler gibi içeriinde youn tuz bulunan yiyecekler ölçülü oranda tüketilmelidir.
Paketli gdalara dikkat edin: Paketlenmi gdalarda, raf ömrünü uzatmak amacyla kullanlan sodyum glutamat vücutta tuz olarak ilenmektedir. Bu nedenle paketli gdalarn snrl tüketimi ya da hiç tüketilmemesi önerilmektedir.
Sodaya dikkat: Maden sular youn mineral içeren sulardr. Günlük 1-2 adet tüketimi oldukça faydadr. Fakat özellikle yaz aylarnda serinlemek için su yerine çok sayda soda içilmesi, içeriindeki sodyum nedeniyle vücut için zararl olabilir.