Doç. Dr. Gürel, hipertansiyonun tüm dünyada 1,5 milyar insan etkilediini ve bu saynn giderek artt söyledi.
çounlukla genetik faktörlere bal olarak gelien ciddi bir halk sal problemi olan hipertansiyonun, 60 yan üzerinde her iki kiiden birinde görüldüünü ifade eden Gürel, hastaln kontrol altna alnmamas halinde ciddi salk sorunlarna neden olabileceini dile getirerek, unlar anlatt:
Hipertansiyon, kontrol altna alnmad takdirde kalp krizi, inme (felç), kalp, böbrek yetmezlii, görme bozukluklar ve aort damarnda genileme, yrtlma gibi önemli rahatszlklarn tetikleyicisi olabilmektedir. Yaz aylarnda görülen scak hava, artm nem ile de birleince hipertansiyon hastalar için birtakm riskler oluturmaktadr.
Vücut ssn dengeleyen en önemli mekanizmalardan biri cildin kan dolamdr. Scak havada cildi besleyen damarlar genileyerek vücut ssn yükselmekten korumaya çalrlar. Ama bu durum da özellikle yeterli sv almayan bireylerde kan basncn düürerek, hayati organlara giden kan akmnn azalmasna yol açabilir. Dier taraftan scaklarn oluturduu uyarc etki ve adrenerjik dearj nedeniyle scaa bal tansiyon yükselmesi de görülebilir. Alnacak uygun önlemler ile hipertansiyon hastalarnn yaz dönemini sorunsuz atlatmalar ya da riski en aza indirmeleri mümkündür.
- Yaz rahat geçirmek için bu uyarlara dikkat
Gürel, hipertansiyon hastalarnn yaz aylarnda dikkat etmesi gereken hususlara ilikin de u bilgileri verdi:
- Bol sv tüketmek: Scak ve nemli hava, terlemeyle birlikte vücuttan su ve minerallerin kaybna ve dolaysyla kann akkanlnn azalmasna ve koyulamasna yol açmaktadr. Bu nedenle yaz aylarnda günde en az 2 litre su içilmelidir. Gazl içecekler ve meyve konsantreleri suyun yerini tutmaz, su yerine tüketilmemelidir. Ayrca idrar söktürücü ilaç kullanan hastalarda bu ilaçlar yaz aylarnda ciddi tansiyon düüklüüne neden olabileceinden, yaz banda doktor ile görüerek ilaç dozu ayarlanmaldr. Yine idrar söktürücü özellii olan çay ve kahve gibi kafein içeren içeceklerin tüketimi de bu dönemde snrlandrlmaldr.
- Güneten korunmak: Güne nlarnn yeryüzüne en dik ulat saat 10.00-15.00 aras mümkünse dar çklmamal, mecbur kalnrsa gölge alanlar tercih edilmeli, açk renkli ve rahat giysiler tercih edilmelidir. Yaz mevsimine uygun hava alabilen ayakkablar giyilmeli ve uygun bir apka ile ba bölgesi korunmaldr.
- Sigara ve alkolü brakmak: Sigara ve alkolden uzak durulmaldr. Sigara zehirli maddelerin birikimi nedeniyle damar duvarnn esnekliini kaybetmesine neden olarak hipertansiyonda tedaviyi zorlatrr. Alkol ise karacier yetmezlii ve ciddi tansiyon düüklüüne yol açarak hayat tehdit eden durumlara yol açabilir.
- Salkl beslenmek: Yaz aylarnda dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir. Tuz kstlamas yaplmal (günde 5 gram geçmemeli), yemeklere tuz ilave edilmemelidir. Yemeklerde tam buday ya da tam tahl içeren yiyecekler, meyve ve yeil yaprakl sebze gibi sindirimi kolay olan lifli ve posal gdalar ve balk tüketilmeli, çok ekerli yiyeceklerden ve ilenmi gdalardan uzak durulmaldr. Hayvansal proteinlerden ziyade bitkisel proteinler tercih edilmelidir.
- Egzersiz yapmak ve kilo vermek: Düzenli egzersiz yaplmal ve kilo verilmelidir. Önerilen egzersizlerin banda gelen yürüyü, günein etkisinin zayf olduu, ya sabah serin saatlerde ya da akam üstü saatlerde yaplmal, yemekten hemen sonra yaplmamaldr. Ar efordan özellikle scak saatlerde kaçnlmaldr. Düzenli, doru zamanda ve yeterli miktarda yaplan egzersizin kalp ve damar sal için olumlu etkileri olduu gösterilmitir. Her bireyin egzersiz kapasitesi ve hastal farkl derecelerde olduu için egzersizin miktar da bir hekim kontrolünden sonra kiiye özel olarak belirlenmelidir.
- Scak veya souk dua dikkat: Hipertansiyonu olan bireyler yaz aylarnda souk ya da scak du alma ile ilgili dikkatli olmaldr. Souk du damarlarn kaslmasna ve tansiyonun bir miktar yükselmesine neden olacandan kan basncn artracaktr, bu nedenle kontrolsüz tansiyonu olanlarda önerilmemektedir. Scak du ise damarlar geniletecei için yeterince sv almayan ya da idrar söktürücü kullanan hastalarda tansiyon deerlerinin ar dümesine yol açabilmektedir.
- laç tedavisini aksatmamak: Hipertansiyon çou zaman herhangi bir ikayete yol açmayan bir hastalk olduundan genellikle hastalar kan basnc deiikliklerinin farkna varamaz. Bu nedenle yaz boyunca hekimin uygun gördüü ilaç tedavisi kesinlikle aksatlmamal, uygun bir cihazla düzenli tansiyon ölçümü yaplmal, kan basncnda ani yükselme, ani düü ve ani balangçl ba ars gibi durumlarda mutlaka hekime bavurulmaldr.