Ahmet DEMR
DYARBAKIR(SÖZ)-Siiller her kiiye bulamaz. Siillerin yaylabilmesi için deri bütünlüünün bozulmas, baklk sisteminin zayfl, baklk sistemini basklayan ilaç kullanm önemli etmenlerdir. Alnan virüsün yaylmasnda baklk sistemi etkilidir. Youn stres, sk diyet, düzensiz beslenme, ar çalma ve yorgunluk baklk sistemini etkileyerek siillerin yaylmasnda kolaylatrc etkiye sahiptir. Deride bulunan yaralar, çizikler ve trnak yeme alkanl, deri bütünlüünü bozarak, virüsün içeriye girmesini kolaylatrr. Dermatoloji Uzman Doç. Dr. Gökhan Okan, siiller hakknda merak edilenleri anlatt.
EN SIK CNSEL YOLLA BULAAN HASTALIK: GENTAL SL!
Siiller direkt kiiden kiiye temas yoluyla bular. Nadiren dolayl yollarla da geçebilir. Havuz, sauna, jakuzi, du ve spor salonlar siillerin dolayl bulama yerleridir. Açk kyafet giyilmesi, çplak ayak yere baslmas, açk ayakkab ve terlik kullanm, sk havuza girme, tatilde kalnan yerlerin hijyenik olmamas gibi nedenler; siillerin daha çok yaz mevsiminde bulamasnn sebebidir.
Genital siiller genellikle cinsel temasla bular. En sk görülen cinsel yolla bulaan hastalktr. Bulatktan sonra hemen belirti vermeyebilir. Kuluçka dönemi aylarca sürebilir. Yakn temas sonras bireyler birbirine bulatrr. Farkl ekillerde, farkl renklerde görülür. Sk takip gerektirir. Partner tedavisi arttr.
SAKAL BÖLGES SLLERNN YAYILMA RSK YÜKSEK!
Siiller; eller, ayaklar ve yüz bölgesinde sk görülmekle birlikte vücudun her yerine yerleebilir. Verruca vulgaris dediimiz yaygn siiller, ayak tabanna yerleen siiller, düz siiller ve genital siiller sk karlalan siil çeitleridir.
Yaygn siiller ellerde parmak çevresinde en sk görülür. Tek trnak çevresini tutabildikleri gibi, koparma sonras tüm trnak çevrelerine de yaylabilir.
Erkeklerde sakal bölgesi, kadnlarda bacak bölgesi siillerin sk görüldüü dier alanlardr. Bu bölgelerde bulunan siillerin yaylma ihtimali çok yüksektir. Ayak tabanna yerleen siiller genellikle deri yüzeyinden aaya doru iner. Bu sebepten baskya neden olup, ar yapar ve nasrla çok kartrlr. Saynn birden fazla olmas daha çok siil düündürücüdür.
SEYRN TAHMN ETMEK MÜMKÜN DEL!
Dermatoloji Uzman Doç. Dr. Gökhan Okan, Siillerin nasl seyir göstereceini tahmin etmek mümkün deildir. Bazen yllarca sabit kalabilecei gibi, bazen çok ksa sürede artma gösterebilir. Siillerin tedavi edilmesi önemlidir. Tedavi edilmedii zaman virüs yaylr ve tedavi etmek güçleir diyerek tedavide geç kalnmamas için uyaryor.
TEDAV ZOR VE ZAMAN ALICIDIR
Siiller, çeitli ekilde tedavi edilmektedir. Seçilecek tedavi yöntemi hastann yana, siilin yerletii bölgeye ve hastann kozmetik beklentilerine göre deiir. Siillerin tedavisi zordur ve zaman alcdr. Tedavi yöntemlerinden hiçbirinin de yüzde yüz garantisi yoktur. Harici uygulanan ilaçlar, kriyoterapi, elektrokoterizasyon ve lazer yöntemi ile siiller tedavi edilir. Baz durumlarda siiller tedavisiz kendiliinden geçebilir. Özellikle çocuk hastalarda, tedavinin zor olduu durumlarda, yaylma görülmüyorsa belirli süre tedavisiz beklenebilir. Harici uygulanan ilaçlar; ya deriyi eriterek ya da baklk sistemi üzerine etki ederek siilin ölmesini salar. Deriyi incelten ilaç kullanldnda; salkl derinin ilaçtan korunmas, her uygulama öncesinde lezyonun enfekte olmamasna dikkat edilmesi ve ölü derinin aralkl olarak uzaklatrlmas önemlidir. Baklk sistemi üzerine etkili ilaçlar, bakl güçlendirerek siilin tedavisine yardmc olur.
DERYE SIVI NTROJEN SIKILIR
Deriye sv nitrojen sklarak yaplan bir tedavi yöntemi olan krioterapi siil tedavisinde sk tercih edilen bir yöntemdir. Ar souk olan sv nitrojen ile deri üzerindeki istenilmeyen doku dondurularak öldürülür. Belirli aralklarla tekrarlanmas gerekir. Uygulamann yapld alanda kabuklanma ya da su toplanmas görülür. Birkaç seans gerekebilir. Tedavi sonras yaraya antibiyotikli pomat kullanlmas önerilir. Anestezi gerektirmeyen bir ilemdir. Kozmetik sonuçlar iyidir. çalma hayatnda zorlua neden olmaz.
Koterizasyon ileminde, elektrik akmyla siiller yaklarak deriden uzaklatrlr. Anestezi altnda yaplan bir ilemdir. Siilli olan deri çkartldndan, oluacak açk yara bakm önemlidir. z kalma ihtimali vardr.
Lazer yöntemi, siil tedavisinde uygulanan bir dier yöntemdir. Dier tedavi yöntemlerine göre daha pahaldr ve tekrarlama riski dier yöntemlerden üstün deildir.
EN SIK TEKRARLAMA LK ALTI AYDA GÖRÜLÜR
Siillerin tekrar çkp çkmayaca ve nerede tekrarlayaca önceden bilinemez. Tekrarlama riskleri vardr. En sk tekrarlama riski ilk 6 aylk sürededir. Bu sürede hastalarn takip edilmeleri önemlidir. Tedavi, sadece görünen siilleri ortadan kaldrmaktadr. Fakat hücrelerin içine yerleen, görünmeyen virüsler de bulunmaktadr. Genelde tekrarlama cilt altnda görünmeyen siillerden dolay olur. Tedavi sonras kiinin yaam tarzna dikkat etmesi, hastaln tekrarlamasn geciktirmede önemlidir.
SL OLAN K ADA, MANKÜR, PEDKÜR YAPTIRMAMALI
Siillerin bulamamas için baz önlemlere dikkat etmek gerekir diyen Dermatoloji Uzman Doç. Dr. Gökhan Okan, bu önlemleri sralad:
çplak ayakla yerlere baslmamaldr. Havuz, sauna, plaj ve hamam gibi ortak kullanm alanlarnda terliksiz dolalmamaldr. Bakalarnn terlikleri giyilmemelidir. Bakalaryla ortak eya kullanlmamaldr. Yüz siilleri olan kiiler traa dikkat etmelidir. Bacaklarnda siil olan kadnlar ada yaptrmamaldr. Ellerinde, ayaklarnda siili bulunan kiiler manikürden, pedikürden kaçnmaldr. El siilleri tokalama yoluyla yaylabileceinden dikkatli davranmaldr. Genital siiller açsndan HPV as koruyucu özellik tamaktadr.