Filiz YAA
DYARBAKIR-Kardiyoloji Uzman Dr. Aslhan Eran Ergöknil, hiçbir belirti olmasa bile tedavi edilmeyen yüksek tansiyonun vücuda hasar verdiine dikkat çekerek Yüksek tansiyon özellikle kalp, damar sistemi, göz, beyin ve böbrekler üzerinde olumsuz etkilere sahip. Beyin damarlarnda anevrizmaya, kalp yetersizlii ve kalp krizi riskinde arta yol açabiliyor. Bu nedenle yüksek tansiyon yaayan herkesi, yaam tarzn mümkün olan en ksa sürede deitirmek zorundadr. Doru beslenme ve egzersiz ile stresten uzak kalmak her eyden önce gelir. diye konuuyor.
Her kalp atnda vücuda pompalanan kann damar duvarlarna uygulad bask, tansiyon olarak tanmlanyor. Halk arasnda büyük tansiyon olarak bilinen sistolik basnç, kalp attnda kalp kasnn kaslmasyla oksijenden zengin kann damarlara pompalandnda ortaya çkyor. Diastolik kan basnc ise kalp kas gevediinde kan damarlarnda oluan basnç olarak tanmlanyor ve küçük tansiyon olarak biliniyor. Sistolik basncn 120 mmHg ve diastolik basncn 80 mmHg düzeyinde olmasnn normal tansiyon olarak tanmlanabileceini anlatan Dr. Aslhan Eran Ergöknil, Hipertansiyon nedenlerine göre esansiyel yani primer ve sekonder olarak iki gruba ayrlr. diyor.
Ya ve kaltsal yatknlk, en önemli etken
Primer gruptaki hipertansiyon faktörlerinde ya ve kaltsal yatknlk öne çktn belirten Dr. Aslhan Eran Ergöknil, öyle devam ediyor: Yaam tarz, obezite, ar tuzlu besinler, yüksek alkol tüketimi, egzersiz eksiklii, sigara, stres veya doum kontrol haplar gibi baz ilaçlar da bu esansiyel hipertansiyonun nedenidir. Sekonder hipertansiyona yol açan etmenler olarak da böbrek dolam sorunlarn ve hormonal bozukluklar sayabiliriz. Bu nedenlerin tedavileri sonrasnda hipertansiyon da gerilemektedir.
Ba ve ense ars ilk belirtiler
Yüksek tansiyonun en önemli belirtisi ise ba ve ense ars ile ba dönmesi. Ayrca nefes darl, çarpnt, göüs ars, görmede bozukluk da oluabileceini belirten Dr. Aslhan Eran Ergöknil, seyrek olarak da halsizlik, yorgunluk, kulaklarda çnlama, ciddi yüksek seviyelerde de burun kanamas, gece uykudan uyanp idrara çkma ve bacaklarda ilik gibi belirtilere de rastlandn kaydediyor.
Kadnlarda menopozla birlikte art görülüyor
Ülkemizde hipertansiyonun görülme skl son derece yüksek. Ülkemiz nüfusunun yüzde 31.2sinin tansiyonunun 140-90 mmHg düzeyinin üstünde olduunu belirten Dr. Aslhan Eran Ergöknil, Kadnlarda bu oran yüzde 36, erkeklerde ise yüzde 30 civarndadr. Yüksek tansiyon 50 ya alt erkeklerde, kadnlara göre daha sktr. 50 ya üstünde ise kadnlarda daha sk görülmekte ve toplamda kadnlardaki oran daha fazla izlenmektedir. Bunun da en belirgin nedeni kadnlardaki menopoz dönemindeki hormonal deiimlerin etkisidir. diye bilgi veriyor.
Tan için en az bir haftalk takip art
Kan basncnn 140/90 mm Hg üzerinde olmas kiinin hipertansiyon hastas olabileceini gösteriyor. Ancak tannn fizik muayene, elektrokardiyogram, ekokardiyografi, 24 saatlik kan basnc takibi (tansiyon holter) ve laboratuvar testleri ile konulduunu anlatan Dr. Aslhan Eran Ergöknil, Hekim kontrolünde yaplan bu testler, hastaln derecesini ve tedavi süreçlerini de belirler. Tan için tansiyon en az 1 haftalk tansiyon takibi gerekir. Böylece hastann ortalama tansiyon deerlerini görmek ve hipertansiyonun evresini tespit etmek mümkün olabilir. Yüksek tansiyon hafif, orta ve ar olmak üzere üç evrede ele alnyor. diyor.
Tedavi süreci hastaya göre ekillenmeli
Günümüzde yüksek tansiyon tedavisinde etkili ilaçlar bulunuyor. Farkl aktif bileenlerin kombinasyonu ile birçok hastaya en iyi ekilde yardmc olunduunu kaydeden Dr. Aslhan Eran Ergöknil Doktorun sanat, her birey için en etkili kombinasyonu belirlemede yatmaktadr. Bu hastadan hastaya deiir, yani hastann genel risk profili, kardiyovasküler hastalklar için bireysel risk faktörlerinin toplam, obezite, sigara, alkol tüketimi, diyabet, yüksek kolesterol seviyeleri gibi faktörler ile tp geçmiinde kalp krizi, felç gibi öykülerin olmas hastaya göre tedaviyi ekillendirmektedir. diye bilgi veriyor.
Limon ve sarmsak tansiyon düürüyor
Baz sebze ve meyveler, yüksek tansiyonun düürülmesinde etkin rol oynuyor.
Limonun kan damarlarnn esnekliini saladn ve kan basncn düürdüünü ifade eden Dr. Aslhan Eran Ergöknil, dier besinler hakknda da u bilgileri veriyor: Sarmsak da halk arasnda tansiyon düürücü etkisi en çok bilinen besindir. çeriindeki nitrik asit ile hidrojen sülfür, kan basncn düürür. Ayrca havuç, domates, kereviz, muz ve kaysnn da tansiyon deerlerinin artna engel olduu biliniyor.