Oxford Üniversitesinden Nayef Al-Rodhan, gelecek 20 ylda dünya için en büyük risklerin biyolojik tehlikeler, siber tehditler ve uzay çatmalar olduunu bildirdi.
Al-Rodhan, Dünya Ekonomik Forumu (WEF) için kaleme ald yazda, 2040a kadar ortaya çkabilecek 3 ykc riski gündeme getirdi.
Dünyann çeitli dönütürücü teknolojilerdeki benzeri görülmemi gelimeyle giderek daha birbirine bal ve baml hale geldiine iaret eden Al-Rodhan, bu durumun faydalar olduu kadar önemli riskler de tadn kaydetti.
Al-Rodhan, dünyann 2040a kadar karlaabilecei risklerin biyolojik tehlikeler, siber tehditler ve uzay çatmalar olduuna iaret ederek, uluslararas i birliinin bu tehditlere kar hazrlkl olmak için önem tadn vurgulad.
- Biyolojik tehlikeler
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgnnn neden olduu kriz, dünya ekonomisini ve salk sistemini uçurumun eiine getirirken, Al-Rodhan, Kovid-19 salgnndaki tek önemli noktann ölümcül bir patojen içerebilecek gelecekteki bir virüse daha iyi hazrlanma ve mevcut yetenekleri artrma eilimi olduunu belirtti.
Al-Rodhan, Kovid-19 salgnn izleme ve bilgi paylamnda devletler arasndaki belirgin i birlii eksikliine iaret ederek, gelecekte kendiliinden veya insan yapm ortaya çkacak bir virüsün muhtemelen çok daha tehlikeli olacan vurgulad.
Böyle bir virüsün kökenini belirleme ve yaylmasn önlemenin sadece bir halk sal öncelii olmadn belirten Al-Rodhan, ayn zamanda ulusal ve uluslararas bir ekonomik, politik ve güvenlik krizini önlemede de önem tadn kaydetti.
Al-Rodhan, bir baka büyük salgnda yüz maskeleri ve ventilatörlerden çok daha fazla ekipmana, bunlar temin etmek için çok daha iyi ve hzl ulusal yantlara, uluslararas i birliine ihtiyaç olabileceini aktard.
SBER TEHDTLER
ABDde Hazine, Ticaret, ç Güvenlik Bakanlklar bata olmak üzere birçok kuruma yönelik yaplan ve arkasnda Rusyann olduu iddia edilen siber saldrnn yanklar devam ederken Al-Rodhan, gelecekte büyük risk tayan konulardan birinin de siber tehditler olduunu, bu konudaki olas aksamalarn, finansal erimeyi, kritik altyapnn çökmesini, nükleer ve biyolojik tesislerin aksamasn salayacan belirtti.
Al-Rodhan, siber saldrlarn devletler veya devlet d aktörler tarafndan tetiklenebileceini ve ciddi sonuçlar olabileceini vurgulad.
UZAY çATIMALARI
Oxford Üniversitesinden Al-Rodhan, uydu saylarndaki art, özel sektörün uzay yarna katlm, devletlerin güç politikas, ekonomik rekabet ve uzayn bar ile savataki karasal meselelerde kritik öneminin uzayn giderek daha çekimeli ve rekabetçi hale gelmesini saladn kaydetti.
Uzay çöplüünün hzl büyümesi ve uzayn askeriletirilmesinin potansiyel riskler ve çatma için tehdit olarak deerlendirildiine iaret eden Al-Rodhan, son yllarda kamu ve özel sektör aktörlerinin egemenliklerini ortaya koymaya çalmas ya da uzay teknolojileri ve altyapsnn kar getiren frsatlardan yararlanmaya çalmasyla uzayn giderek daha tartmal hale geldiini savundu.
Al-Rodhan, pek çok devlet tarafndan Uzay Kuvvetleri oluturulmas ve Uydu Kart Silah Testleri (ASAT) yaplmasnn uzayn askeriletirilmesine kant olarak gösterilebileceini aktard.
nsanln sivil uçular, mobil telefon, internet, GPS ve tele-tp gibi günlük yaam için giderek ve geri dönülemez biçimde uzaya baml hale geldiini vurgulayan Al-Rodhan, devletlerin uzay balantl sistemlere baml kaldn kaydetti.