6-8 Ekim olaylarında neler yaşandı? Fitili İlk kim ateşledi? Yasin Börü ve arkadaşlarına ne oldu?

Eski adıyla Halkların Demokratik Partisi (HDP) olan DEM Parti, 6 Ekimde Aynularab bahanesiyle X (Twitter) üzerinden paylaştığı bir mesajla sokak protestosu başlatılması çağrısı yaptı. çağrının ardından kitlesel eylemler başlarken, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki iller başta olmak üzere 35 il, 96 ilçe ve 131 yerleşim yerinde barikatlar kurulup yollar kesildi. Olaylarda uzun namlulu silah, molotofkokteyli, havai fişek, taş ve sopalarla kamu binalarına, vatandaşların evlerine, iş yerlerine ve araçlara zarar verildi. Sokağa çıkan YPG/PKK destekçilerinin şiddet olaylarında 2 polis şehit oldu, Diyarbakırda Kurban Bayramı dolayısıyla yoksullara kurban eti dağıtan Yasin Börü ve üç arkadaşının da aralarında bulunduğu 35 kişi hayatını kaybetti, 435i sivil, 326sı güvenlik görevlisi 761 kişi yaralandı.

Olayların devlete maliyeti 300 milyon liranın üzerinde
Yaşanan şiddet olayları sırasında 37 nitelikli adam öldürme, 29 adam öldürmeye teşebbüs, 3 bin 777 mala zarar verme, 25 alıkoyma, 395 hırsızlık, 15 yağma, 308 iş yeri ve konut dokunulmazlığını ihlal, 13 Türk bayrağını yakma, 7 Atatürkü Koruma Kanununa muhalefet suçu işlendi. Terör örgütü destekçilerinin saldırıları sonucu çok sayıda kamu binası, ev ve iş yeri ile okul, Kuran kursu, kültür ve sanat merkezi, müze ve yurt binasında hasar oluştu. Şiddet olaylarının devlete maliyeti 300 milyon liranın üzerinde olurken, olaylar nedeniyle zarar gören esnafa devlet tarafından yaklaşık 50 milyon liralık ödenek sağlandı. Ayrıca Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde tesis edilen huzur ve güven ortamına zarar veren şiddet eylemleri, can ve mal kayıplarının yanı sıra sosyal yaşama, turizme ve ekonomiye ağır darbe vurdu.

Kurban eti dağıtmak isteyen Yasin Börü ve arkadaşları vahşice katledildi
Diyarbakırda ihtiyaç sahiplerine Kurban Bayramında et dağıtmak isteyen Yasin Börü ile arkadaşları Hasan Gökguz, Ahmet Dakak ve Riyat Güneş, bir grubun silah, taş, sopa ve kesici aletli saldırısına uğramaları sonucu sığındıkları binanın üçüncü katında linç edildi. Binadan atılan gençlerin cesedine işkence yapıldı. Ahmet Dakakın başı taşla ezilirken, 16 yaşındaki Börünün üzerinden arabayla geçildi. Cesetleri yakılan ve tanınmayacak hale gelen çocuklar, aileleri tarafından güçlükle teşhis edilebildi. Olaylardan şans eseri yaralı kurtulan ve arkadaşlarının vahşice öldürülmesine tanık olduğu için psikolojisi bozulan Yusuf Er, Diyarbakır dışındaki bir hastanede tedavi gördü.

201 okul hasar gördü
Şiddet olaylarında YPG/PKK destekçileri okullara da büyük zarar verdi. Tuncelide 2, Mersinde 3, Diyarbakırda 34, Şırnakta 13, Batmanda 4, Şanlıurfada 19, Bitliste 8, Bursada 2, Mardinde 36, Muşta 6, İstanbulda 11, Bingölde 2, Hakkride 28, Siirtte 13, Vanda 18, Gaziantep ve Adıyamanda birer okul olmak üzere toplam 201 okulda terör örgütü yandaşlarının saldırıları nedeniyle ciddi hasarlar oluştu. YPG/PKK destekçileri tarafından tahribata uğrayan okullar, devletin sağladığı imkanlarla onarılarak kısa sürede eğitim-öğretime açıldı.

Devlet yaraları hızla sarmaya başladı
Dönemin Başbakanlığı tarafından illere ödenek gönderilerek, şiddet olaylarında meydana gelen vatandaşın ve esnafın zararı karşılandı. Olaylarda tahribata uğrayan okullar ve kamu binaları, devletin sağladığı imkanlarla onarıldı. Olayların yaşandığı illerdeki zarar gören esnafa yaklaşık 50 milyon lira tutarında ödenek aktarıldı.

Eylemlere ilişkin davada 108 sanık hakkında yargılanma başlatıldı
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının 6-7 Ekim 2014teki Aynularab bahanesiyle düzenlenen izinsiz gösterilere ilişkin soruşturması kapsamında 20 Eylül 2019da eski HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ Şenoğlunun tutuklanmalarına karar verildi. Soruşturma çerçevesinde 25 Eylül 2020de eski HDP milletvekillerinin de bulunduğu 82 zanlı hakkında gözaltı kararı çıkartıldı. 7 ilde düzenlenen operasyonda terörle mücadele ekiplerince 20 zanlı yakalandı. Emniyetteki işlemlerin ardından sevk edildikleri adliyede mahkemeye çıkarılan şüphelilerden dönemin Kars Belediye Başkanı Ayhan Bilgen ile Nazmi Gür, Ayla Akat Ata, Emine Ayna, Emine Beyza Üstün, Bircan Yorulmaz, Bülent Barmaksız, Can Memiş, Dilek Yağlı, Günay Kubilay, Zeki çelik, Ali Ürküt, Pervin Oduncu, Alp Altınörs, Berfin Özgü Köse, Cihan Erdal ve İsmail Şengün tutuklandı, 3 zanlı ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Yargılamalarda sanıklar Ayhan Bilgen, Berfin Özgü Köse, Can Memiş ve Cihan Erdalın adli kontrol hükümlerince tahliyelerine karar verildi. Eylemlere ilişkin Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile terör örgütü PKKnın sözde üst düzey yöneticilerinin aralarında bulunduğu bazıları firari 108 sanığın yargılanmasına Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesinde devam edildi. Davanın 14 Nisan 2023te görülen duruşmasında esas hakkında 5 bin 268 sayfalık mütalaayı dava dosyasına sunan savcı, eski HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağın da aralarında bulunduğu 36 sanık hakkında devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak suçundan en az bir kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talep etti.

Davada kararlar dün açıklandı
Kobani bahanesiyle 6-8 Ekim 2014teki eylemlere ilişkin aralarında PKKnın sözde üst düzey yöneticilerinin yanı sıra eski HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağın da bulunduğu 108 sanığın yargılandığı davada karar dün açıklandı. Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi Sincan Ceza İnfaz Kurumları Kampüsünde görülen duruşmaya tutuklu sanıklardan bazıları bulundukları cezaevlerinden Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) aracılığıyla katıldı. Diğer sanıklar ve taraf avukatları salonda hazır bulunurken, eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ ve Gültan Kışanak duruşmaya katılmadı. Bazı milletvekillerinin de takip ettiği duruşmada, sanıklar ve avukatlarının tutukluluğa karşı beyanları alındı.

Figen Yüksekdağa 30 yıl 3 ay hapis cezası verildi
Beyanların ardından mahkeme heyetinin kararı açıklayacağını belirtmesi üzerine sanık avukatları duruşma salonunda bulunan masalara vurarak tepki gösterdi. Avukatların dışarıya çıkmasının ardından mahkeme başkanı kararını açıkladı. Mahkeme, Ahmet Türkü silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 10 yıl hapis cezasına çarptırdı. Figen Yüksekdağa devletin birliğini ve ülke bütünlüğü bozmak, suç işlemeye tahrik, iki ayrı terör örgütü propagandası ve seçim yasaklarına aykırı hareket etmek suçundan 30 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Gülten Kışanak hakkında silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 12 yıl hapis cezası verilirken, cezaevinde kaldığı süre göz önünde bulundurularak tahliyesine karar verildi. Sebahat Tuncel hakkında silahlı terör örgütü üyeliği suçundan 12 yıl hapis cezası verilirken, tutuklulukta geçirdiği süre göz önünde bulundurularak tahliyesine karar verildi.

Demirtaşa 42 yıl hapis cezası
Selahattin Demirtaş hakkında devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak suçuna yardımdan 20 yıl hapis cezası, 2 kez suç işlemeye tahrik etme suçundan 7 yıl 6 ay hapis, 4 kez terör örgütü propagandası yapmak suçundan 7 yıl 36 ay, halkı kanunlara uymamaya tahrik suçundan 1 yıl 6 ay, Toplantı ve Gösteri Yürüyüş Kanununa muhalefet suçundan 1 yıl 6 ay, suçu ve suçluyu övme suçundan 1 yıl 6 ay olmak üzere toplamda 42 yıl hapis cezası verildi.