Halklarn Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakr Milletvekili mam Taçerin, Meclise sunduu Anadilde Eitim Hakkna Dair Kanun Teklifi ileme dahi alnmad. Meclis Bakan Mustafa entop tarafndan yazlan gerekçede, Anayasann 3üncü maddesine (Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir) atf yaplarak, bu maddenin deitirilmesi ve deitirilmesinin teklif edilmeyecek hükümler arasnda yer ald belirtildi.
Anayasann 42nci maddesinde yer alan Türkçeden baka hiçbir dilin, eitim ve öretim kurumlarnda Türk vatandalarna okutulamayaca ve öretilemeyeceinin hükme baland da belirtilerek, kanun teklifinin Anayasa hükümleri çerçevesinde ileme konulmadn belirtti.
Taçer tarafndan verilen kanun teklifinde, Uluslararas Medeni ve Siyasal Haklar Sözlemesi, çocuk Haklar Sözlemesinin, Eitimde Ayrmcla Kar UNESCO sözlemesi, AGK nsani Boyut Konferans Kopenhag Toplants Belgesi, BM Ulusal veya Etnik, Dinsel ve Dilsel Aznlklara Mensup Kiilerin Haklar Bildirgesi, Ulusal Aznlklarn Korunmasna ilikin çerçeve Sözlemesi gibi belgelerde halklarn kolektif kimliklerini anadilleri araclyla sürdürme hakknn her eyden önce anadilde eitim yoluyla gerçeklemesi gerei önemle vurgulanmasna dikkat çekilmiti.
DEMOKRATK TOPLUM VURGUSU
Kanun teklifinde Türkiye gibi üniter yapya sahip Fransa, talya, Finlandiya ve Yunanistan gibi birçok Avrupa ülkesi, bata dil hakk olmak üzere kültürel haklarnn tannmas ve korunmas kapsamnda anadilde eitim özerkliini de tand vurgulanan teklifte, Irak Kürdistan Federal Bölgesinde Kürtçe ve Arapça resmi ve eitim dili olarak kullanlmaktadr. Dier yandan spanya, sviçre, Kanada, Belçika, çin, Hindistan, Afrika Cumhuriyeti dhil birçok ülke, modern demokrasinin gerei olarak, bölgesel dilleri hkim dilin etkisinde brakmadan anadilde eitim özerkliini tanmlardr. Anayasada, evrensel hukuktaki anadilde eitim hakknn yasal düzenlemelerinin hayata geçirilmesi, ayrmc ve yasaklayc uygulamalarn kaldrlmas, bunun yannda kültürel farkllklar koruyup gelitirecek yasal düzenlemelerin yaplmas, ülkemizde toplumsal huzuru salayarak, vatandalk ban güçlendirecek ve ülkemizi çada demokrasiler seviyesine çkaracaktr. Ayrca anadilde eitim hakknn salanmas demokratik bir toplumun gerekliliklerinin de teminat olacaktr ifadelerine yer verilmiti.
KANUN MADDELER
Teklifte yer alan kanun maddeleri öyleydi:
MADDE 1: Türkçeden farkl dilleri konuan Türkiye vatandalar demokratik toplum ve evrensel yasalar çerçevesinde, parasz, her derece ve türdeki, eitim ve öretim kurumlarnda anadillerinde eitim alma hakkna sahiptir.
MADDE 2: Bu Kanun yaym tarihinde yürürlüe girer.
MADDE 3: Bu kanun hükümlerini Cumhurbakan yürütür.