Koronavirüs pandemisi sürecinde sala yararlar konusu skça ele alnan baharatlara rabet artnca, frsatçlar, baharatlarda tai yöntemine bavurdu. Baharat, fazla arlasn diye nohuttan demir tozuna birçok ey katld. Tüketici de gerçek ile tai baharat arasndaki fiyat farkna bakarak daha uygun fiyatl ürün diye açkta satlanlar tercih etmeye balad. Bu sayede ürünlerde hile yapanlar, sürümden kazanmaya balad.
TOKSK ETK BIRAKARAK KANSERE YOL AçIYOR
Sofralarn, tariflerin ve salkl reçetelerin vazgeçilmezi baharatlardaki bu hileli duruma dikkat çeken Dicle Üniversitesi Hastaneleri Beslenme ve Diyet Birimi Diyetisyeni Pnar Süleymanolu, baharatlara artan talebin hemen ardndan önce fiyat patlamasnn yaandn, ardndan da tai yoluna gidildiini söyledi. Sumaa yaprak tozlarnn küçültülüp katldn, zencefile nohudun ve baz baharatlara da demir tozunun katldn belirten Süleymanolu, tai yönteminin vücutta toksik etkiler brakarak kanser türlerinin olumasna neden olduunu açklad.
NOHUT TOZLARI ZENCEFLE KATILMAYA BALANDI
Baharatlara olan talepler arttktan sonra tai yoluna fazlasyla gidildiini aktaran Süleymanolu, unlar söyledi:
Öncelikle bir fiyat patlamas oldu, ucuz olan yerlerde de farkl tai yollarna gidildi. Örnein, sumaa yaprak tozlar küçültülüp katld, nohut tozlar zencefile katlmaya baland, gda boyalar skça kullanld, bu boyalarla görünümü canlandrlarak hile yapld. Baz baharatlara da demir tozu katld. Bunlarn hepsinin vücuda çok zararlar bulunmakta, çünkü vücutta toksik etkiler brakmakta. Bu toksik etkiler kanser olumasna neden oluyor. Vücutta çeitli hastalklara neden olan tai, insan saln bozuyor. En çok kanser türleri, mide rahatszlklar gibi rahatszlklara yol açyor. Özellikle metalin uygun olmayan koullarda kartrlp kullanlmas, çeitli gda zehirlenmelerine ve toksik zehirlenmelerine neden olabilmektedir.
BÜTÜN BAHARATLARDA HLE YAPILABLR
Yllardr mesleini sürdüren aktar esnaf da, tai yöntemine bavuran aktarlardan ikayetçi. 1891 ylndan bu yana hizmet veren Diyarbakrdaki baharatç Kör Yusufun uzman baharatçs Seyaf Onur, mutfakta kullanlan bütün baharatlarda hile yaplabileceini belirterek, Karabiberin içine nohut da katabilirler, demir tozu katan da çkt, zeytin çekirdei çekip katan oldu dedi.
GÜVENLR YERLERDEN ALIVER YAPIN
Tüketicilere güvendikleri esnaftan alveri yapmalarn öneren Onur, öyle konutu:
thal baharatlarda mümkün deil, ama yurda girdikten sonra isteyen istedii ekilde taite bulunabilir ve hile katabilir. Adan Zye kadar aklnza gelen ve mutfakta kullanlan bütün baharatlarda isteyen istedii kadar hile kullanabilir. Örnein bir karabiberin içine nohut da katabilirler, demir tozu katan da çkt, zeytin çekirdei çekip katan oldu ve daha bir sürü eyler. Kii vicdani duygular yoksa, insan sevgisi yoksa ve Allah korkusu yoksa, her eyi serbest görür. Öyle bir meslektir bu. Tanede öyle bir sknt pek olmuyor, ama çekilmi ürünlerin tamamnda müterinin bilmedii eyleri yapanlar ve yaptranlar oluyor. Bu i, evladiyelik bir itir. Bir ticarethane uzun yllar ayakta duruyorsa ve kendini kantlamsa oradan rahatlkla alveri yaplabilir. Bu ii yapan, 15, 20 yllk bir esnaftan rahatlkla alabilirler. Ksacas güvendikleri yerden istedikleri baharatlar alsnlar. Onun dnda, marketlerde satlan baharatlarda bile oyun dönüyor, gda denetimi ve kontrolü olmasna ramen. En doal, tüketicilerin, baharatn kendisini ilenmemi olarak alp evde kendilerinin çekmesidir.