104 emekli amiralin Montrö Bildirisi ad altnda yaymladklar bildiri hakknda konuan Diyarbakrdaki hukukçular, bu bildiriyi yapanlarn darbe hasreti çektiklerine dikkat çekti.
Hukukçular, bu zihniyettekilerin önüne geçilmesi için ideolojilerden uzak yeni ve sivil bir anayasann yaplmas gerektiini vurguladlar.
Yine bir nisan günü, gecenin ilerleyen saatlerinde, bir bildiri yaymlandn dile getiren Av. Ercan Ezgin, eski Türkiyede alkanlk olan askeri vesayet zihniyetinin halen devam ettiini belirtti.
28 ubatçlarn krntlarnn halen var olduunu söyleyen Ezgin, hükümetin bu kiilere kar uyank olmas gerektiini belirterek u ifadeleri kulland:
Bunlar bazen televizyonlarda hükümetten yana gibi görünüp güzel konuabilir ve sihirli cümleler kurabilirler. Ama hiçbir zaman bunlar din ve dindarlara samimi olmadlar. Bunlar, hiçbir zaman bizdenmi gibi görünse de fakat bizden yana olmadlar. Her zaman kendilerine göre uygun gerekçelerle, uygun bir ortamda bunlar tekrardan frsat buldukça saldrmaya çalyorlar. 104 emekli amiralin bir nisan gecesinin geç saatlerinde yaynladklar bu muhtra ayn amaca hizmet ediyor. Yani Türkiyenin birliine kar eski askeri vesayetçi zihniyetin alkanlklarn devam ettiini gösteren bir tablo ile kar karyayz.
Dönemin Genel Kurmay Bakannn Yahudilerin kutsallarnda alamas laiklie aykr deil, namaz klnmas aykr
Herkesin terörü veya iddeti tevik etmedii ve darbeye doru gitmedii sürece düüncesini ifade etme hürriyetinin bulunduunu söyleyen Ezgi, Bu bildiriyi okuduumuzda, burada 2 gerekçe söyleniyor: Birincisi gündemde olmayan deimesi gerekçe gösteriliyor. Yani Montrö Sözlemesinin tartlmas dahi Türkiye Cumhuriyetinin bekasnn bir parças gibi gösterilmeye çalmas abestir. Neticede 1936 ylnda yaplm Montrö nas deildir ki deimesi söz konusu olmasn. eklinde konutu.
Metnin yaynlanmasna neden olan bir dier sebebin ise görevde olan bir amiralin, sarkla ya da bir cübbeyle bir namaz kld görüntü olduunu söyleyen Ezgin, Türkiye Cumhuriyetinde, Atatürk milliyetçilii ve laikliine aykr olduu, asla kabul edilecek ve Türk Silahl Kuvvetlerinde benimsenmeyecek bir görüntü bu bildiriye gerekçe gösteriliyor. Yani imdi namaz klan bir amiral ya da kandil mesaj yaynlayan bir amiral laiklie aykr davranyor ama Yahudilerin kutsal olan bir alama duvarnda alayan, onlarn kutsallarna sayg gösteren ve onlarm gibi görünen dönemin Genel Kurmay Bakan lker Babu, laiklie aykr davranmyor öyle mi? diye belirtti.
Ezgin, Kimsenin kutsalna hakaret edemezsiniz. Yani bir amiralin namaz klmas ve namaz da sarkla klmas suç mudur? Sonuçta kendi özel hayatdr. Sonuçta Türkiye Cumhuriyeti Devletinin yüzde 99u Müslümandr. Bugün Amerikada Senatör seçilen bir Müslüman Kuran- Kerim üzerine yemin edebiliyor. diye ekledi.
Montrö bildirisi yaynlayan amirallerin asl derdinin Betepede alkol tüketilmemesi aksine, namaz klnmas ve dindar bir Cumhurbakannn olmasnn sindirilememesi olduunu ifade eden Ezgin, 28 ubat zihniyetinde bulunanlarn halen varlklarn sürdürdüünü kaydetti.
Yargnn darbe zihniyetinde olanlara acmamas gerektiini söyleyen Ezgin, Acrsanz acnacak duruma düersiniz. Geçmite 12 Eylül, 28 ubat darbeleri ve 27 Nisan E-Muhtras ile 15 Temmuz darbe giriimi yaand. Yarg sadece 15 Temmuz darbe giriiminde gereini yapt. Ama ulusalc kesim denilen taraftan gelen darbe ve darbe giriimlerine kar yarg maalesef gereini yapamad ve bu da darbecilere bir alkanlk olup Türkiyeyi eski Türkiyeymi gibi görüyorlar. dedi.
u olay gösteriyor ki bizim bütün hak ve hukuklarmz ile pamuk ipliine bal, yeni sivil bir anayasa art
Söz konusu amirallerin ve bunlarla ayn zihniyette olanlarn milletin parasyla 20-30 bin TL maa alp lüks yerlerde bedava yaadn ama bir gece vakti demokrasi maskesi ad altnda ülkenin iktidarna veya halkna parmak sallama cüretini gösterdiini belirten Ezgin, u ifadeleri kulland:
Özellikle AK Parti döneminde dindarlarla, Kürtlerle, insan haklar ile ilgili herkesin kendine göre pay çkaraca bir sürü admlar atld. Bunu kimse inkr edemez. Ama u olay gösteriyor ki bizim bütün hak ve hukuklarmz pamuk ipliine bal. Sayn Cumhurbakanndan özellikle istirhammzdr, bütün bu hak ve hukuklarmzn anayasal güvenceye balanmasn talep ediyoruz. Yönetmeliklerle veya genelgelerle bu i yürümüyor. çünkü görüldüü gibi halen zihniyet deimemi. Yarn bir iktidar deiikliinde yine eski Türkiyeye dönme ihtimali yüksektir. Elde ettiimiz bu kazanmlarn hepsini heba olmas yüksektir. O yüzden bütün temel hak ve hürriyetlerinin anayasal güvenceye balanmas lazm.
Bildirinin gece yars yaplm olmas geçmiteki darbe ve e-muhtralarn bir örneidir
Türkiyenin eski Türkiye olmadn belirten Ezgin, 15 Temmuzda Türküyle, Kürdüyle, HÜDA PARls ya da AK Partilisiyle vatan kutsal bilen bütün insanlar, darbeye kar direnip canlarn ortaya koydular. Bu amiraller de bunun farknda. Ama bu amirallerin yaymlad bildiriyi basite almamak lazm. çünkü organizeli ve dardan dizayn edilmi ekilde metin üzerinde de çok teknik olarak çallm bir bildiridir. Son cümlesinde de bir darbe tehdidi var. ifadelerini kulland.
Yaymlanan bildirinin hukuki ve siyasi olarak askeri alandan uzak bir metin olduuna dikkati çeken Avukat Mahmut Aytekin de 3 Nisan 4 Nisana balayan gece yars 104 emekli amiral Montrö Bildirisi ad altnda bir bildiri yaynladlar. Montrö Boazlar Sözlemesi, Kanal stanbul Projesi ve sosyal medyada gündeme gelen bir askere ait görüntülerle ve Deniz Kuvvetlerindeki yaplandrmayla alakal içerik olarak siyasi alanlara da fazlasyla girip askeri alandan uzak bir açklama yaptlar. Bu açklamann gece yars yaplm olmas bize geçmite ki darbe ve e-Muhtralarn bir örneini hatrlatt. Yani bu basit bir açklama olsayd gündüz vakti yayn saatlerinde olurdu. Bu açklamada hükümetin uyarlmas ve demokrasiye balans ayar çekilmeye çalld görülmektedir. diye konutu.
Bildirinin son ksmnda hükümet nazikçe tehdit ediliyor, bu ifade özgürlüünü aan bir durumdur
Aytekin, Baz kiiler bu durumu fikir özgürlüü olarak açklyor olsa da aslnda bu bildiri darbeyi ve e-Muhtray çartrmtr ve ifade özgürlüü snrlarn amtr. Ayrca bu kiiler emekli olmalarna ramen yetitirmi olduklar kadrolar halen TSK bünyesinde görevde bulunuyor. Bu kapsamda hiyerariyi de düündüümüzde fikir özgürlüünü ap ve bir yerlere mesaj vermeye çaltklar da ortadadr. dedi.
Bildirinin, bir muhtra olduunu söyleyen Aytekin, bildiride hükümetin tehdit edildiini belirterek, Bu muhtrann son ksmnda görülerine dikkat edilmedii takdirde beka sorunu yaanp tehlikeli bir sürece girilecei ve bir riskle karlalabilecei konusunda hükümeti uyaryorlar. Yani aslnda hükümetin kendine çeki düzen vermesi; aksi takdirde ülkenin bir noktaya tanaca tehdidi söz konusu. Tüm bunlar hukuken ve siyaseten ifade özgürlüünü aan bir durumdur. eklinde konutu.
Yeni anayasa ile birlikte, ideolojilerden vazgeçip insan haklarna duyarl bir devlete geçilmelidir
Bu duruma tepkilerin gösterilmesi gerektiinin altn çizen Aytekin, Bu tepkilerin özellikle hukuki olarak yürütülmesi lazm. Bu kiiler yarglanp cezasn çekmeli ki bir daha kimse böyle bir olaya girimesin. Bu konuda Ankara Cumhuriyet Basavcl da bir soruturma balatt. Bu kiilerin bir ksm hakknda gözalt karar verildi. Sürecin bu ekilde yürümesi olumludur. ifadelerini kulland.
Yeni bir sivil anayasann ehemmiyetinin bir kez daha ortaya çktn belirten Aytekin, Yeni sivil bir anayasa ina ederken tek tipçi ve bir ideolojinin bu anayasada yer almamas lazm. Anayasada özellikle balangç metninde; Kemalist, milliyetçi ve tektipçilik barndrld sürece her zaman birileri bu yasaya dayanarak hareket etmeye çalacaklardr. Bu anlamda sivil bir anayasa yaplrken darbelerin temelini anayasadan silmek lazm. Bu durumda birileri kendi fikirlerini dayatmaktan da vazgeçer. diye konutu.
Devlet yaplanmasnn ideolojilerden arndrlmas gerektiini vurgulayan Aytekin, Devlet sadece milliyetçi ve Kemalist bir zihniyette yürütülürse birileri bu durumdan pay çkartarak her türlü yola giriirler. Yeni anayasada, ordunun ve devlet mekanizmasnn yeniden yaplandrlp ideolojilerden vazgeçip insan haklarna duyarl bir devlete geçilmelidir. dedi.
Bu bildiriyi yaymlayanlar halkn iradesini göz ard ederek, iktidar olmak istiyorlar
Yaymlanan Montrö bildirisinin talihsiz bir açklama olduunu belirten Av. Mehmet Sddk Demir, bildirinin zamanlamasnn manidar olduunu ve 15 Temmuza bir gönderme olduunu söyledi.
15 Temmuz darbe giriiminin cevabnn halk tarafndan laykyla verildiini hatrlatan Demir, Avukat camias olarak hukukun üstünlüünden ve insan haklarndan yanayz. Bu tür bildirilerin kimseye fayda salamayaca kanaatindeyiz. Özellikle bu bildiriyi yapan emekli amirallerin bulunduklar pozisyonlar da dikkate almak gerekirse sanki ülke kaos içindeymi ve bu durumdan kendilerine vazife çkarp açklama yapmlar gibi bir duruma girmilerdir. ifadelerini kulland.
Savclk makamlarnn bu bildiriye karn gerekli giriimlerde bulunduunu ve Diyarbakrl hukukçularn da suç duyurusunda bulunduklarn hatrlatan Demir, Bu bildiri, darbelerden beslenen baz çevrelerin halkn iradesine sayg göstermeden iktidara gelme hevesinden ibarettir. Bu zihniyetler, gündemde yer olan giriimlere sebep olmaktadr. Maalesef ülkemizde 5 ya da 10 ylda bir fiziki iddet veya yarg kullanlarak birtakm giriimler söz konusu olabiliyor. Ama milletin bu tür durumlara kar durmas, yaplmak istenen giriimlerin önünü alacaktr. eklinde konutu.
Bu yüzden bu amirallerin yetitirdii kadrolarnda gözetim altnda tutulmas lazm
Darbecilerin kendi görüü dndaki görülere sayg göstermediine vurgu yapan Demir, Cumhuriyet kurulduundan beri birileri kendi düüncesini savunanlar fikir özgürlü aksini savunanlar ise düünce özgürlüüne kastetme olarak savunmulardr. Ama ne zaman ki bu halk kendine gelip hür iradeleriyle seçimlerini yapyorsa baz kesimler bu durumu hazmedemeyip birtakm giriimlerde bulunuyorlar. dedi.
Bildiriyi yaymlayan 104 emekli amiralin hukuki olarak nasl bir süreç geçireceine deinen Demir, Yaymlanan bildiride suç tekil eden, suçu öven veya anayasal düzeni deitirmeye yönelik yorumlar var ise buna yönelik savclk gerekli tahkikat yapacak. Bildiride imzas bulunanlarn ifadesi alnp gerçek kastlar ne olduu üzerine aratrma yaplacak ve bir iddianame hazrlanp mahkemeye sunulacak. ifadelerini kulland.
Bildirinin organizeli yapldnn altn çizen Demir, 104 emekli amiralin gece yars geliigüzel bildiri yaymladklar kanaatinde deilim. Bu yüzden bu amirallerin yetitirdii kadrolarn da gözetim altnda tutulmas lazm. çünkü yetitirilen görevdeki kadrolarn, bu amirallerle ayn zihniyette olmas, ileride ülke için ciddi skntlar çkartabilir. Bu konuda dikkat edilmesi taraftarym. dedi.