Polis Akademisi Bakanlnca hazrlanan Kovid-19 Salgn ve Sonras Psikolojik ve Sosyolojik Deerlendirmeler raporunda, terör örgütlerinin, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadele eden devletlerin bu alandaki olas zayfln kullanarak terör eylemlerinde biyolojik silahlar kullanabilecei öngörüsünde bulunuldu.
çinin Vuhan kentinde 2019un aralk aynda balayan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgnnn etkilerinin, sosyoloji ve psikoloji disiplinlerinin penceresinden ele alnd raporda, salgn sonrasnda toplumsal yapda ve psikolojik düzeyde ortaya çkabilecek deiimlere ilikin baz öngörülere yer verildi.
YABANCI DÜMANLII ARTABLR
Salgnn kitlesel psikoloji üzerindeki önemli anlk etkilerinden birinin, korku ve kayg düzeylerindeki art olduu vurgulan raporda, buna bal olarak tutum ve davran kalplarnda deiiklikler beklenebilecei belirtildi. Salgnla birlikte görülme skl artacak ölüm korkusu ve yaygn dehet hissi insanlarn benlik sayglarn etkileyeceinden bu saygy tamir etmek için insanlarn kültürel deerlerine ve inanç sistemlerine daha fazla sahip çkmaya yönelecekleri tespitine yer verilen raporda, salgn srasnda kültürel içe kapanma söz konusu olabileceinden komplo teorilerine inanma durumunda ve yabanc dümanlnda art olabileceine iaret edildi.
NÖROPSKOLOJK ETKLER OLABLR
Salgn srasnda ie gitmek zorunda olanlardan salgndan korunma imkanlar ortalamann altnda bulunanlar, yaknlarn veya tandklarn salgn nedeniyle kaybedenler gibi krlgan gruplar arasnda çaresizlik, umutsuzluk ve yas durumunun dirençli psikolojik sorunlara yola açabilecei kaydedilen raporda, salgn karsnda ciddi bir önlem olan sosyal izolasyonun, zaman içerisinde bireyler üzerinde nöropsikolojik açdan olumsuz sonuçlar dourma potansiyeline sahip olduu ifade edildi.
ALE BALARININ GÜçLENMES BEKLENEBLR
Raporda, Kovid-19 salgnna ilikin tespit ve öngörüler öyle sraland:
Salgn, teknolojik araçlarla yaygn iletiim kurmann önemli olduunu göstermitir. Öte yandan sosyal medyann ve iletiim teknolojilerinin günlük yaamdaki rolünün artmasyla orta yalarda teknolojik bamllk orannda art beklenebilir.
Salgnn olumsuz etkilerinin yannda olumlu birtakm sonuçlar da olabilir. Örnein aile balarnn güçlenmesi, dayanma, yoksullara yardm, snflar aras empati gibi konularda kalc birtakm gelimeler beklenebilir.
Dier bir olumlu sonuç da salgn karsnda rasyonel tutumlar gelitirmek bakmndan bilimsel aratrmalarn önemine ve genel anlamda bilime kar kütlesel düzeyde ilginin ve saygnn artmas olarak görülebilir.
Salgn sonrasnda baz teknolojik uygulamalarn hzla yaygnlamas öngörülmektedir. Yapay zeka, kiisel verilerin depolanmas ve paylam, bireylerin izlenmesi, bu uygulama alanlarnn banda gelmektedir.
Salgnn, uluslararas örgütlenmeler üzerinde köklü etkileri olaca öngörülmektedir. Örnein Dünya Salk Örgütünün varl ve fonksiyonlar ciddi anlamda sorgulanmaya balanm, örgüte önemli finansal kaynak salayan ABD, 2020 ylnn nisan aynda bu kayna durdurduunu açklamtr. Bu durum, yeni ve daha ilevsel bir küresel salk örgütlenmesine doru geçiin ilk iareti olarak görülebilir.
Salgnn insanlarn hijyen, sosyal mesafe, tüketim ve tasarruf alkanlklarnda ve davranlarnda kalc deiiklikler getirmesi ve bu alanlarda yeni normlarn gelimesine araclk etmesi öngörülmektedir.
Salgn, sosyal güvenlik anlaynda ve uygulamalarnda deiiklikler getirecektir. Kovid-19 salgnyla birlikte özellikle ABD gibi bireyciliin ön planda olduu ülkelerde ekonomik imkanlardan yoksun bireylerin sosyal güvenceden de yoksun olmasnn aslnda bireysel bir konu olmad, toplumun tamamn ilgilendiren bir sistemik soruna kolaylkla dönüebildii görülmütür.
PANDEMNN PSKOLOJK ETKLER 3 BOYUTTA DEERLENDRLD
Pandeminin psikolojik etkilerinin, sosyal ilikiler, belirsizlik ve yaamsal krlganlk olmak üzere 3 boyutta deerlendirildii raporda, Kovid-19 ile insanlarn hayatna giren fiziksel izolasyon ve monoton aktivitelerin, sosyal ilikileri olumsuz etkiledii ifade edildi.
Raporda, fiziki izolasyon sürecindeki tekdüze hayat tarz ve salgndaki belirsizlik etkileriyle süreç içerisinde baz insanlarn komplo teorilerine daha fazla inanabileceklerine, bireyler aras iddetin yan sra zihinsel, duygusal bozukluklar ve davran bozukluklarnda art görülebileceine dikkat çekildi.
SÜRECN YÖNETLMESNDE VERLEN MESAJLAR KISA VE ANLAILIR OLMALI
Belirsizliin, kendilerini evlerinde izole eden insanlar psikolojik olarak zorlayan en önemli faktörlerden biri olduu belirtilen raporda, nsanlar tehlikeli ve belirsiz durumlara tepkilerini olutururken verileri rasyonel olarak deil hzl, otomatik ve hayatta kalma hedefiyle alglamaya meyillidir. Dolaysyla verilen mesajlarn ksa, anlalmas kolay ekilde çerçevelenmesi sürecin yönetilmesine yardmc olabilir. önerisinde bulunuldu.
nsanlarn bu süreçte yaamsal krlganlk (ölüm deheti) ile yüzlemek zorunda kaldklar belirtilen raporda, ksa vadede insanlarn kiisel hayatta kalma mücadelelerine odaklanrken ayn zamanda kültürel deerlerine daha sk balanmalarnn beklenebilecei bildirildi.
TERÖR ÖRGÜTLER, BU ALANDAK ZAYIFLII AVANTAJA DÖNÜTÜREBLR
Ülkelerin salgna bal salk sorunlar karsnda dütükleri zayf durumun, tehdit tanmlamalarnda ve güvenlik yaklamlarnda belirgin bir deiimi beraberinde getireceine iaret edilen raporda, Bu deiim iki yönlü olabilir. Terör örgütleri, devletlerin bu konudaki zayfln deerlendirerek kendi açlarndan bu durumu bir avantaja dönütürebilir ve gelecek yllarda terör eylemlerinde biyolojik silahlara yer verebilirler. kinci olarak terör örgütlerinin bu tür yollara bavurma ihtimalinin belirmesi, devletlerin tehdit anlaylarnda deiimi beraberinde getirebilir. Bu deiim, intihar bombalarnn güvenlik anlay ve güvenlik teknolojileri üzerindeki etkisine benzer bir etkiyle kendisini gösterecektir. Nano-teknolojinin, biyokimyasal temelli teknolojilerin ve yapay zekann kullanld güvenlik teknolojilerinin büyük önem kazanaca söylenebilir. ifadeleri kullanld.
KOVD-19A KARI EN ÖNEML SLAHLAR
Küreselleme, nüfus art, savalar ve terör olaylar, sanayileme ve tüketimin atmosfer ve çevre sal üstündeki etkileri, uluslararas seyahat ve ticaretin giderek artmas, antimikrobiyal ilaçlarn yanl ve yaygn kullanm ve alara üpheyle yaklaan kesimin dünyada sayca artmaya balamasnn Kovid-19 salgnndan sonra da salgnlarn ortaya çkma olasln artran faktörlerden birkaç olduuna iaret edilen raporda, insanolu ile Kovid-19un savanda tbbi gelimeler ve teknoloji kullanmnn en önemli silahlar olduu kaydedildi.