Diyarbakr Salk Bilimleri Üniversitesi Gazi Yaargil Eitim ve Aratrma Hastanesi Bahekim Yardmcs ve Pandemi Koordinatörü Uzman Doktor Yenal Karakoç; mutasyonlu Coronavirusun etkileri, Covid-19 semptomu gösterenlere verilen ilaçlar ve Diyarbakrdaki vaka ile hastanelerdeki doluluk oranlarn deerlendirdi.
Mutasyonlu Coronavirus ile ilgili deerlendirmede bulunan Karakoç, Mutasyon, tüm virüslerin genetik yapsnda meydana gelen kalc deiikliklerdir. Bunlar tüm virüs ailelerinde bekleriz. Virüslerin genetik yapsn RNA ve DNA dediimiz genetik yaplar oluturur. Coronavirus de bir RNA virüsüdür ve bunda mutasyon veya varyant dediimiz genetik yap deiimi sk beklenen bir durumdur. dedi.
MUTASYONA URAYAN VRÜSÜN ÖLDÜRME RSK HENÜZ KANITLANMAMI
ngilterede ve Bat Avrupa ülkelerinde balayan varyantlardan (mutasyonlu virüs) sonra ülkemizde de varyantlarn görülmesi üzerine analizlerin baladn belirten Karakoç, yaplan çalmalar u cümlelerle anlatt:
Salgnn bandan itibaren yaptmz bir PCR, yani polimera zincir reaksiyonu dediimiz teknikle az ve burun boluundan aldmz sürüntülerin, laboratuvar ortamnda incelemesiyle Coronavirus olup olmadn tehis ediyoruz. Covid-19 virüsünde erken dönem pozitiflik sekans veren virüslerde varyant analizi yaptryoruz. Varyant analizi de pozitif çkan ve vakalarmz varyant mutant olarak kabul ediyoruz.
u an Türkiyede 128 varyant pozitif vakann bulunduunu ifade eden Karakoç, u an Bat Avrupada ve özellikle ngilterede tespit edilmi olan sularn R-0 deeri dediimiz virüslerdeki yaylm orann artrd tespit ediliyor. Ama özellikle bunlarn öldürücülük miktarnn arttn söylemek için henüz erken. çünkü süreç yeni balad. ifadelerini kulland.
Güney Afrika suundan tedirgin olduklarn sözlerine ekleyen Karakoç, Güney Afrika suu ile ilgili u an ciddi ve halen ulaamadmz veriler var. Güney Afrika suunun a konusunda süreci birazck sekteye uratabileceini düünüyoruz. çünkü ülkemizde kullandmz Sinovac asnn Güney Afrika suunda baar orannn yüzde 51 orannda olduu söyleniyor. dedi.
VRÜSÜN GELMES DEL KYE BULAMASI ÖNEMLDR
Avrupada görülen mutasyonlu virüsün sknt oluturmayacan söyleyen Karakoç, Tabii bizim daha çok bilimsel veriye ihtiyacmz var. Bunun dnda ngiltere ve dier Bat Avrupa ülkelerinde gözüken varyant sular ile ilgili alama konusunda herhangi bir skntmz yok, ann koruyuculuu mevcut. dedi.
Bu süreçte insanlarn paniklememesi gerektiine vurgu yapan Karakoç, rehavete de kaplmamas konusunda uyarda bulundu.
Karakoç, Bunlar bizim için temel olan iki nokta. Bizler salk personeli olarak silahlandk ama batan beri vazgeçmediimiz maske, mesafe ve temizlik kural bizim için vazgeçilmezdir. Bu sular ne kadar çok geliirse gelisin, önemli olan kiiye bulamamasdr. ifadelerini kulland.
Mutasyonlu virüsün hücre içerisine girip çoalma miktarn arttrdn belirten Karakoç, Varyant az veya burun boluundan içeri almadnz sürece istedii kadar varyanta urayabilir. Önemli olan bu hastaln size bulamamasdr. Belki ilerleyen süreçte artk Covid-19 dediimiz virüs, yeni genetik yapsndan dolay belki Covid-21 olarak tanmlanacaktr. Tabii ki bununla ilgili de olmas gereken daha çok bilimsel veri ve kanta ihtiyacmz var. eklinde konutu.
TEDAVDE KULLANDIIMIZ LAçLAR, DÜNYANIN BRçOK ÜLKESNDE DE KULLANILIYOR.
Coronavirus tedavisinde kullanlan ilaçlarn testi negatif çkanlara da verildii ve virüs olmayan kiilerin bu ilaçlar kullanmasnn sakncal olduu iddialarna cevap veren Karakoç, uygulanan tedavinin yerinde ve saknca gerektirecek durumlarn önüne geçilmesi için gerekli tedavinin uygulandn belirtti.
Covid-19 tehisi için PCR testine bavuranlarn ate, halsizlik ve öksürük gibi semptomlar gösteren kiiler olduunu hatrlatan Karakoç, Semptom gösteren kiiler hastaneye bavurduktan sonra gerekli tetkikler yaplarak Salk Bakanlmz tarafndan tedarii yaplan ve sürecin bandan beri kullanm olduumuz Plaquenil olarak bilinen Hidroksiklorokin ve Favipiravir ilaçlarn veriyoruz. Bu ilaçlar dünyann birçok ülkesinde de kullanlan bir tedavi yöntemidir. ifadelerini kulland.
CORONAVRÜS TEHS SADECE PCR TESTNE DEL, BRçOK TEKNE GÖRE KOYULUYOR
Hastalara, ilaç tedavisi balatrken PCR testinde yanl negatiflik çkabildiini dile getiren Karakoç, Kiinin semptomlar ileri seviyeye ulaarak koku ve tat kayb ve ayn zamanda öksürük gibi semptomlar olumusa testi negatif çksa dahi erken dönem ilaç tedavisine balamasn öneriyoruz. dedi.
Erken dönem ilaç tedavisine balanlan kiinin akcier tutulumunun engellendiini vurgulayan Karakoç, Bu yüzden erken tedavi her zaman bizim için önemlidir. PCR testi pozitif deil ama neden ilaç kullansn? sorularn duyuyoruz. Kiinin semptomlar varsa veya akcierinde tutulumu varsa bu kii Covid-19 olarak kabul ediliyor. Bu kiinin testine baml olarak hareket etmiyoruz. Kiiye bir tehis koyarken sadece PCR testi ile deil birçok teknik ve hastann muayenesine göre koyuluyor. ifadelerini kulland.
LAçLARIN YAN ETKLER OLABLDNDEN HER HASTAYA VERMYORUZ
laçlara erken dönemde balayarak akcier tutulumunun önüne geçmenin ve yaylmn engellemenin temel basamak olduunu söyleyen Karakoç, ilaçlarn yan etkilerine dair ise unlar söyledi:
Evet, farkndayz. laçlarn kan phtlatrd, kalp ritmi bozukluu yaptrd veya kalp krizi geçirdii gibi alglar var. Bu konuda unu hatrlatma gerei hissediyoruz. laçlarn yan etkileri olabiliyor. Her ilaçta bir yan etki riski vardr. Bu bütün ilaçlarnz için geçerlidir. Ama biz bir hastaya ilaç tedavisi balatrken unu deerlendiriyoruz: Kii ilaç verilmemesi gereken bir grupta ise, gebe veya ciddi bir kardiyak problemi varsa bu bilgileri alp söz konusu hastaya ilaç tedavisi balatmyoruz.
laçlarn yan etkisini olduunu söyleyip ilaç tedavisinin balatlmasn engellemenin yanl olduunu söyleyen Karakoç, hekimler tarafndan uygun görülmesi halinde ilaç tedavisine balanmasn tavsiye etti.
HASTANEMZDE YOUN BAKIM VE SERVS YATAK DOLULUK ORANIMIZ YÜZDE 10A KADAR DÜTÜ
Salgn süresince vaka oranlarnn en youn olduu Diyarbakrdaki son durumu da deerlendiren Karakoç, hastanede doluluk orannn ve vaka saysndaki artn büyük oranda gerilediini söyledi.
Özellikle austos aynda yaanan büyük dalgann hastanelerdeki doluluk oranlarn artrdn ve günlük pozitif vaka saysnda da ciddi bir seviyeye kadar yükseldiini hatrlatan Karakoç, Hastanedeki ve youn bakmdaki yatak doluluk oranmz yüzde 85 bandna kadar yükselmiti. Süreç içerisinde kstlama ve tedbirlerin balamas ile birlikte hastaneye yat oranlarmz ciddi bir seviyede gerilemeye balad. Hastanemiz u an ana pandemi hastanesi olarak görev yapyor. Hastanemizde youn bakm ve servis yatak doluluk oranmz u an yüzde 10. Diyarbakr genelinde günlük pozitif vaka saymz da ciddi bir ekilde gerileyerek azald. dedi.
Son olarak tedbirlere uyulmas yönünde çarda bulunan Karakoç, Dolaysyla kstlama tedbirlerinin devam ve halkn bu tedbirlere uyum göstermesi süreci baarya götürmemiz de büyük destek salamtr. Herkesten tekrar kurallara uymasn ve bir semptomu varsa en yakn salk kurumuna muhakkak bavurmasn ve kendini izole etmesini öneriyoruz. ifadelerini kulland.