Türkiyenin demokrasi tarihinde kara bir leke olan 27 Mays 1960 askeri darbesi sonras tutuklu yargland Yassadada gördüü ikence sonucu hayatn kaybeden dönemin stanbul Emniyet Müdürü Faruk Oktayn olu Hasan Emre Oktay, Döverek sorguluyorlar. Hatta sahte belge imzalatmaya çalyorlar, Celal Bayar ve Menderes bize ate et dedi, biz etmedik. diye. mzalasa belki kurtulacak ama babam erefli bir insan. Canna mal oldu ama erefiyle gitti. dedi.
Psikolog 74 yandaki Hasan Emre Oktay, ahidi olduu darbe dönemini ve yaadklarn AA muhabirine anlatt.
O zaman 13 yanda olan Oktay, darbe gecesi Nianta Vali Kona Caddesindeki Hayat Apartmanndaki evlerine çok sayda askerin geldiini belirterek, yaadklarna ilikin unlar söyledi:
Gece 3te babam telefonla konuurken aabeyim Ömer ile uyanp salona gittik. Annemin çln hatrlyorum, evin önüne bir tank gelmi, iki cemseden tam teçhizatl askerler çkt. Bir cemsenin üstünde ar makineli, bir dier cemsede de projektörler vard. Evin arkasn kuatyorlar. Ate mi edecekler, ne yapacaklar, korkuya kapldk. nanlr gibi deildi. Bir müddet sonra güm güm güm kapya vuruldu. Babam, anneme Nimet, belediye bakann, valiyi almlar, beni de alacaklardr. dedi. Kapy açtk, silahl askerler vard. Beyefendiyi karargaha götüreceiz. dediler. Babam Tamam. dedi. Ceketini açp Silahm var. deyip iaret etti, onu aldlar ve merdivenden indiler. Babam son görüümüz bu. Bir daha da görmeyeceiz. Hani insan orada bir sarlr, Babacm hakkn helal et. diye. Ona hep içim yanar. ndi, cemselerden birisine bindirdiler ve gidi o gidi.
O günlere ilikin bir baka ac hatrasn aktaran Oktay, Beni yakan olaylardan birisi de annemin Davutpaa Klasna babamn ilaçlarn göndermesi srasnda yaananlar. Babamn düzenli almas gereken ilaçlar vard. laçlar götüren aabeyim geri döndüünde surat bembeyazd. Oradan biri eline vurmu ve ilaçlar saçlm, Sen buray hastane mi sandn, defol. demi. diye konutu.
CANINA MAL OLDU AMA EREFYLE GTT
Yassadada, darbecilerin, ikence altnda babasndan ortaya atlan yalanlar üstlenmesini istediklerini aktaran Oktay, unlar dile getirdi:
Yassadada en büyük ikenceye maruz kalan grup bata babam olmak üzere stanbul Emniyet grubuydu. Celal Bayar ve Adnan Menderes sana örencilere ate et dedi ve sen ate ettin, nerede bu yüzlerce örenci, nereye sakladnz? diyorlar. Bunlar sonradan bize anlattlar. Ölü olsa aileleri olur, nerede yüzlerce örencinin aileleri. diye cevap verince çok bozuluyorlar. çünkü darbe boa çkyor. Orada kl oda ikencesi görüyor. Döverek sorguluyorlar. Hatta sahte belge imzalatmaya çalyorlar, Celal Bayar ve Menderes bize ate et dedi, biz etmedik. diye. mzalasa belki kurtulacak ama babam erefli bir insan, canna mal oldu ama erefiyle gitti.
BZANS DÖNEMNDE KALMA ZNDANA ATTILAR
Hasan Emre Oktay, darbecilerin isteklerini kabul etmeyen babasna yönelik ikencelerin sonraki günlerde artarak devam ettiini anlatarak, öyle devam etti:
Dövdükten sonra Yassadada Bizans döneminden kalma zindana atyorlar. Bir koridor üzerinde bir metreye bir metre geniliinde hücreler var. Zifiri karanlk. Ayakta durulamayacak kadar küçük, yerde de su var. Orada 3 gün tutmular. Kaç kere girmi. çok kii babamn gördüü ikenceleri anlarnda anlatyor. Ethem Yetkiner (stanbul Valisi) Bir gün hamama gittik, hamamda Farukun vücudunu gördük, grtlandan beline kadar her taraf morluk içerisindeydi. diye anlatyor.
Baz kesimlerin 27 Mays askeri darbesini devrim olarak nitelemesine tepki gösteren Oktay, seçimle gelmi meru hükümetin açk bir darbe ile devrildiini söyledi.
Babasnn Yassadada 4 ay kaldn ve gördüü ikencelere ramen Yüksek Adalet Divannn istedii hiçbir malzemeyi vermediini ifade eden Oktay, hiçbir ey bulunamaynca ikencenin de arttn söyledi.
BABASININ ÖLÜM HABERN GAZETECDEN ÖRENDLER
Emre Oktay, babasnn ölüm haberini evlerini telefonla arayan bir gazeteciden örendiklerini belirterek, o günü öyle anlatt:
Evvela eve gelmiler haber vermeye, annemin telal halini görünce, hasta deyip söylemeden gitmiler. Sonra birden bir telefon çald, hepimiz ürktük. Halam açt ve anneme verdi. Basndan birileriymi arayan. Annem dinledi, dinledi, telefon elinden dütü, fenalk geçirdi. Telefondaki kii Faruk Oktay öldü, nereye defnedeceksiniz naa? Kasmpaa Askeri Deniz Hastanesinde. Gidin aln. Sonra cenazeyi almaya gittik, bize Aman siz bakmayn. dediler. Yara bere içindeymi adamn vücudu. Feci ikence görmü. Aldk, Zincirlikuyu Mezarlna gittik.
Tören düzenlenmesine izin verilmediini söyleyen Oktay, Kayseri Cezaevinde yatan Celal Bayarn ei Reide Bayarn ve Tevfik lerinin cenaze merasiminde insan patlamas olduunu, bunun da halkn 27 Mays darbesinin arkasnda durmadn gösterdii belirtti.
EL YAZISIYLA BZE YAZDII BR NASHAT VAR: çALI, DDN, MUVAFFAK OL
Darbe sonras Yüksek Adalet Divannn verdii tüm kararlar hükümsüz hale getiren yasann 2020de TBMMden geçtiini ve madurlara tazminat hakk doduunu dile getiren Oktay, Allah raz olsun, ilahi adalet tecelli etti. Aslnda gönül ister ki 27 Mays yarglansn, gyabnda da olsa. 27 Mays yarglansayd, belki 15 Temmuz olmazd. dedi.
Darbe sonras aile olarak da maddi manevi büyük zorluklar yaadklarn ifade eden Oktay, aabeyi Ömerin üzüntüden verem olduunu söyledi.
Dürüst, disiplinli ve çalkan bir insan olarak anlatt babasna olan özlemini dile getiren Oktay, sözlerini öyle tamamlad:
Babam çok iyi bir insand. Nasl söyleyeyim? Doyamadk ki, göremedik ki. Yani 52 yanda öldü. Ben de 13 yandaydm. Yani öyle bir delikanllk çanda falan babamla olamadk ki. çocuktuk, hep sabah erken çkar, bazen çok geç gelirdi. Emniyet Müdürlüü kolay i deil tabii. Kendi el yazsyla bize yazd bir nasihat var. çal, didin, muvaffak ol. Hal ve hareketinle kendini sevdir ve saydr. Zinhar hileye satma. timadna layk ol. Sa ol. mesut ol, muvaffak ol evladm. Yl 1959. Babamn bize brakt miras budur. Biz de erefimizle yaadk, onun peinden gittik.