EPDK, bir süredir Fatih Altaylı ve Uğur Emek tarafından ortaya atılan EPDK yönetiminin depolamalı RES/GES önlisans başvuruları ile milyarlarca dolarlık vurgun yaptığı ve rant dağıttığı iddiaları ile ilgili yazılı açıklamada bulundu. EPDK bir gecede yönetmelik çıkardı, kimsenin haberi olmadan önlisansları dağıttı iddiasına ilişkin detayların yer aldığı açıklamada, EPDKnın bir gecede yönetmelik çıkarması ve bunu Resmi Gazetede yayımlatarak yürürlüğe sokmasının mümkün olmadığı, bu durumun yasalara ve ilgili mevzuatlara aykırı olduğu kaydedildi. Depolamalı RES-GES önlisans sürecinin 5 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe giren kanunla kuruma görev olarak verilmesi ile başlandığı ifade edilen açıklamada, bu kanunla depolamalı RES/GES önlisans süreçlerine yönelik ihale ve yarışma yapılmayacağı ölçüm zorunluluğunun dahi istenmeyeceğinin hüküm altına alındığı kaydedildi.
Öte yandan ilgili kanunun amacının emre amade olmayan rüzgar ve güneş kaynaklı üretilen elektriğin depolanarak sisteme bağlanması ve elektrik üretimindeki yenilenebilir enerji payının artırması olduğu bildirildi.
1 gecede yönetmelik çıkarılması ve sessiz sedasız önlisans dağıtılması söz konusu değildir
Önlisans başvurularının alınmasından 4 ay önce sürecin resmiyet kazandığı ve Resmi Gazetede yayımlarak yürürlüğe girmesi ile de konudan tüm Türkiyenin haberdar olduğu ifadelerine yer verilen açıklamada, Kurumumuz tarafından önlisans başvurularının alınmasından 2 ay önce sürecin teknik detaylarını içeren bir taslak hazırlanmış ve kamuoyu görüşüne açılmıştır. Bu taslağa son şekli verilmeden önce enerji sektörünü takip eden, ilgisi olan herkesin katkısı alınmış bu süreç de tamamen kamuoyunun gözleri önünde, şeffaf bir biçimde ilerleyerek tamamlanmıştır. Vatandaşlarımızın da katkısı ile son şekli verilen söz konusu yönetmelik Kurulumuz tarafından görüşülerek kabul edilmiş ardından yine Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Görüldüğü üzere 1 gecede yönetmelik çıkarılması ve sessiz sedasız önlisans dağıtılması söz konusu değildir. 19 Kasım 2022-28 Eylül 2023 tarihleri arasında kurumumuza 5 bin 968 adet başvuru yapılmıştır. Önlisans sürecinde de EPDK tarafından sık sık kamuoyuna bilgilendirme yapılmış, yatırımcının bu alandaki ilgisi kamuoyu ile paylaşılmıştır. Söz konusu 5 bin 968 adet başvuru, birbirinden farklı yaklaşık bin 500 adet şirket tarafından yapılmıştır. Sırayla alınan başvurular kurumumuz tarafından titizlikle değerlendirilmiş ve hazırlıklarını eksiksiz yapan 263 şirkete 663 önlisans verilmiştir bilgisine yer verildi.
EPDK yönetimi yakınlarına önlisans vermek için sadece online başvuruları kabul etti. Belgelerini hazırlamak isteyen yatırımcılara yeterince süre tanınmadı iddialarına da cevap verilen açıklamada, EPDKya yapılan önlisans başvuruları depolamalı yatırımlar konusunun gündemde dahi olmadığı Mayıs 2019 tarihinden beri çevrimiçi olarak yapıldığının tüm sektör oyuncuları tarafından bilindiği, önlisans sürecinde istenen belgelerin ise 10 yılı aşkın bir süredir EPDKnın internet sitesinde yer aldığı vurgulandı.
İddia sahibi bu yorumu ile de enerji sektöründen habersiz olduğunu göstermiştir
EPDKnın bu konuda herhangi bir gizli iş yapması, bazı çevreleri kayırmasının söz konusu olmadığı ifade edilen açıklamada, hiçbir ayrım yapılmaksızın, kurumsal tarafsızlık prensibi ile tüm başvuruların sırasıyla alındığı kaydedildi. Açıklamada, EPDK 19 Kasımdaki yönetmelik değişikliği ile depolamalı RES/GES yatırımları için önlisans vererek yetkisini aştı. Enerji Bakanı bu duruma kızgın olduğu için yeni ihaleye çıktı iddialarına ilişkin ise şu ifadelere yer verildi: 5 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe giren kanunla kurumumuza görev olarak verilen depolamalı RES/GES yatırımlarına ilişkin ön lisans sürecinde bir yetki aşımı kesinlikle söz konusu değildir. Enerji ve Tabii Bakanlığımızın açtığı kasım ayında ilan ettiği enerji lisans tahsisi ihalesinin ise depolamalı RES/GES yatırımları önlisans süreci ile bir ilgisi yoktur. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı uygun gördüğü hallerde kapasite tahsis ve YEKA ihaleleri yapmaktadır. Bu ihalelerde alım garantisi ve süre ihale kapsamında belirlenmektedir. Ayrıca depolamalı RES/GES yatırımları için kurumumuzca verilen herhangi bir alım garantisi, fiyat ya da süre söz konusu değildir. Bu arada EPDKnın sorumluluğuna kanunla verilen ve 19 Kasım 2022 tarihindeki yönetmelik değişikliği ile başlayan önlisans sürecinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sn. Fatih Dönmezdir. Bahsedilen ve kasım ayında ilan edilen ihale sürecinde ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sn. Alparslan Bayraktardır. Dolayısıyla iddia sahibi bu yorumu ile de enerji sektöründen habersiz olduğunu göstermiştir.
Bu hesaplamalar tamamen hayal mahsulüdür
Türkiye, kurulu gücünün yarısı kadar elektrik tüketebiliyorken EPDK elektrikte kurulu gücü artırmaya karar vermiştir iddiasının da yer verildiği açıklamada, kurulu gücü artırmaya karar verildiği iddia edilen kaynakların yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklar olduğu ve bu kaynakların enerjide dışa bağımlılığının azaltılmasına katkı sağladığı aktarıldı.
Cumhurbaşkanının gideceğini anlayan EPDK yönetimi acele ile 6 dolar-centlik lisans tarifesi kapsamında önlisans dağıttı. Bu rakam 3,375 dolar-cent olabilirdi. Bu fark sebebi ile elektriğe 30 yıl içerisinde 129,6 milyar dolarlık fatura ödenecek. Bu rakam 56 milyar dolar daha düşük olabilirdi? EPDK yönetimi 56 milyar dolarlık vurgun yaptı iddiasının yer aldığı açıklama, şöyle devam etti: 1 Mayıs 2023 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirlenen 6 dolar-centlik tarife EPDK tarafından belirlenmemiştir. Enerji sektörü ile asgari düzeyde ilgisi olanların bileceği üzere anılan düzenleme 01/07/2021 tarihinden 31/12/2030 tarihine kadar işletmeye girecek olan YEK Belgeli yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri için uygulanacak fiyatları ve süreleri kapsamaktadır. Bu fiyatların ve sürelerin belirlenmesi EPDKnın görev alanında değildir ve EPDKnın bu alanda fiyat ve süre belirleme yetkisi de yoktur. Herkesin ulaşabileceği Cumhurbaşkanlığı kararında 30 yıl ibaresi ise yer almamaktadır ve uygulanacak süre 10 yıl olarak düzenlenmiştir. Ayrıca kararda güncelleme formülleri ile birlikte rüzgar ve güneş için 4,95-6,05 dolar-cent aralığında, depolamalı rüzgar ve güneş için ise 5,85-7,15 dolar-cent aralığında bir tarife düzenlenmiştir. YEKA projeleri kapsamında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının yapacağı ihalede taban fiyat olarak güneş için 3,25 dolar-cent rüzgar için 3,5 dolar-cent her ikisi için tavan fiyat olarak ise 5,50 dolar-cent belirlenmiştir. Bu bilgiler ışığında 129,6 milyar dolarlık ve 56,7 milyar dolarlık bu hesaplamalar tamamen hayal mahsulüdür. Var olmayan 30 yıllık alım süresi ve teşvikler ile bu rakamlara ulaşıldığı anlaşılmaktadır. Bu arada EPDKnın verdiği bir alım garantisi yoktur unutulmamalıdır ki hiçbir düzenleyici kurum alım garantisi vermez/veremez böyle bir yetkisi yoktur. Kurumumuz da hiçbir yatırımcıya böyle bir garanti vermemiştir, vermesi de mümkün değildir.
Öte yandan EPDK Başkanı ve yöneticileri hakkında iddiaları ortaya atan kişiler hakkında maddi ve manevi tazminat davası dahil olmak üzere hukuki sürecin başlatıldığı belirtildi.