Koronavirüs salgnnda hastaln kiilere bulap bulamadn anlamak için en çok kullanlan yöntemlerden biri de PCR testi oldu. Kiiden alnan sürüntü örnei, laboratuvar ortamnda incelendikten sonra, bilgisayar programndaki grafikler incelenerek sonuca ulalyor. Genetik materyal tespiti yapan PCR testi, virüsün vücuda girmesini takip eden birkaç gün içinde, enfeksiyon henüz belirti göstermemesine ramen varln tespit edebiliyor. Uzmanlar tarafndan yaplan testin sonuçlanma süresi 24 saat ile 2-3 gün arasnda deiebiliyor.
LABORATUVARA BR K GRYOR
Covid-19u belirlemek için kullanlan PCR testinde izlenen süreci Medicana International zmir Hastanesi Enfeksiyon Hastalklar Uzman Prof. Dr. Sarhan Sakarya anlatt:
Burada, Covid-19 PCR testi için bir kompleks oluturduk. Test merkezinde alnan örnekler hiç bekletilmeden özel bir svnn içine koyuluyor. Laboratuvara transfer ediliyor. 1 saat bekledikten sonra, örnekler çalmaya hazr hale geliyor. Laboratuvarda kirli ve temiz alan var. Kirli alanda, çok titiz davranmak zorunday çünkü burada kontaminasyon olma yani bulama riski var. Yalanc pozitiflikler açsndan sknt oluturuyor. PCR testinde yalanc negatiflikler de çok yaygn.
Onlar da yetersiz örnek almndan tutun da svnn içinde koyulduktan sonra bekletme süresinin yetersizlii gibi pek çok faktörden kaynaklanyor. Bu tip riskleri en aza indirmek için devaml çalan, iyi yetimi teknisyenimiz var. Laboratuvara teknisyenin dnda baka kimse girmiyor. Hatalar sfra indirmeye çalyoruz. Temiz alan ise özel kyafetler giydiimiz ve PCR cihaznn bulunduu bölge. PCR, hata yaplabilen bir test. yi bilmek, iyi çalmak çok önemli. Her ay d kalite kontrol sistemleriyle denetleniyoruz ve 100 puan üzerinden deerlendiriliyoruz.
YEL VE MAV çZGLER TEST SONUCUNU BELRLYOR
Test sonucunda ortaya çkan renklere göre hastal tespit ettiklerini kaydeden Prof. Dr. Sakarya, Bir cihazmz var. Bu cihaz, koymu olduumuz materyali belli slara indirip çkartarak 40 defa tekrar ediyor. çindeki RNAlar çoalyor. Cihaz bu svy okuyor ve ortaya bir grafik çkyor. Bu grafikteki piklere göre biz, hastay pozitif veya negatif olarak deerlendiriyoruz. Verileri analiz ediyoruz. Grafikte görünen yeil çizgiler internal kontrol. Hastann sürüntülerinden birçok gen alnyor. Yeil çizgi, genel olarak bir insandan örnek alndn ve bunun yeterlilik seviyesini gösteriyor. Mavi çizgiler de Covid-19un pozitif olup olmadn gösteriyor. Mavi çizgi hiç oynamazsa hasta negatif oluyor. Fakat çizgi artta ve pik yaptysa, pozitif olduu anlamna gelir. Örnek yeterliliini gösteren yeil çizgi düük seviyedeyse, testi tekrarlyoruz diye konutu.