Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmedin Etiyopya ile Somali arasındaki ihtilafa dair Türkiyenin desteğini istemesi ile ilgili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğana mektup yazmasının ardından, iki ülkenin de güvenine sahip olan Türkiyenin arabuluculuk faaliyetleriyle başlayan süreç devam ediyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidanın Etiyopya ziyaretinde Başbakan Ahmed tarafından kabulü ve sonrasında Somali tarafıyla da en üst düzeyde yürütülen temasların sonucunda, ikinci tur görüşmelerinin 2 Eylül yerine 12 Ağustosta Ankarada yapılması kararlaştırıldı.
Kaynaklar, diplomatik sürecin devamı olarak, iki ülkenin Ankarada konuk edileceğini hatırlatarak Somali ve Etiyopyanın ihtiyaç, kaygı ve yaklaşımlarının dikkate alınarak uzlaşı sağlanmasına gayret edileceğini belirtti.
Türkiyenin arabuluculuk faaliyetleri
Başbakan Ahmedin mektubunun alınmasının ardından her iki tarafın güvenine haiz Türkiye, Cumhurbaşkanı Erdoğanın talimatları çerçevesinde arabuluculuk girişimlerini başlatmıştı.
Bu çerçevede, Dışişleri Bakanı Fidan, Etiyopya ve Somalili muhataplarıyla görüşmeler yapmış, iki ülke dışişleri bakanlarını 1 Temmuzda Ankarada ağırlamıştı.
Aylar sonra iki ülkenin dışişleri bakanları, Bakan Fidanın ev sahipliğinde aynı fotoğraf karesinde yer alırken, toplantı sonucunda taraflar, aralarındaki meseleyi barışçıl şekilde çözme yönündeki niyetlerini ortak açıklamayla kayda geçirmiş ve 2 Eylülde Ankarada yeniden bir araya gelmeyi taahhüt etmişti.
Türkiyenin, bölgede artan gerilime karşı krizin çözümünü teminen taraflar arasında sürdürülebilir bir diyalog kanalı açması, uluslararası toplumca takdirle karşılanırken, Türkiye, 1 Temmuzdan bu yana bölge ülkeleriyle de temaslarını sürdürmüş, bu ülkelerin sürece desteğini almıştı.
Etiyopya-Somali anlaşmazlığı
Etiyopya, dünyada denize erişimi olmayan en büyük nüfusa sahip ülke.
Eritrenin 1991de fiilen Etiyopyadan ayrılması ve 1993te hukuken bağımsızlığını kazanmasıyla denize erişimini kaybeden Etiyopya, ekonomik nedenlerle Kızıldenize erişim konusunu gündemde tutmuş, Somaliland ile 1 Ocakta bu yönde bir Mutabakat Muhtırası imzalamıştı.
Söz konusu muhtıra, Somalilandın tanınması vaadini içermesi nedeniyle Somalinin ve uluslararası toplumun ciddi tepkisini çekmişti.
Somaliland Başkanı Musa Bihi Abdi, anlaşmanın tamamlanmasıyla Etiyopyanın kendilerini bağımsız olarak tanıyacağını söylemişti.
Somali hükümeti ise Etiyopyanın, Somaliland ile denize erişim anlaşması yapması üzerine büyükelçisini Etiyopyadan geri çekmişti.
Arap Birliği ve Afrika Birliği, Etiyopya ile Somaliland arasında denize erişim işbirliğine yönelik Kızıldenizde askeri üs inşası ve liman geliştirilmesinin önünü açan anlaşmayı reddettiğini ve kınadığını duyurmuştu.
Etiyopya ile Somali Dışişleri Bakanları, iki ülke arasındaki krizin çözümünü teminen 9-10 Martda Nairobide bir araya getirilirken, iki ülke arasında yapılan dolaylı müzakerelerden bir sonuç alınamamıştı.