Amed Emek ve Demokrasi Platformu, 21 ubatn Dünya Anadil Günü dolaysyla Dakap Meydannda açklama yapt. Halklarn Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri mam Taçer, Remziye Tosun, HDP l Ebakanlar Zeyyat Ceylan ve Gülistan Atasoy, Demokrasi ve Atlm Partisi (DEVA) l Bakan Cihan Ülsenin de katld açklamada, yine farkl sivil toplum örgütleri ve meslek odalarndan çok sayda kii yer ald. Yaplacak açklama öncesinde meydannn çevresine çok sayda polis konumlandrld.
Kürtçenin Kurmanci ve Kirmanck lehçelerinde yaplan açklamay, Eitim ve Bilim Emekçileri Sendikas (Eitim Sen) Diyarbakr 2 Nolu ubesi yöneticileri Fezih Zirek ve Semra Birtane okudu.
Açklamaya katlanlar ellerinde Kürtçenin her iki lehçesinde yazlm Anadilde eitim bütün halklarn hakkdr, 21 ubat Anadil Günü kutlu olsun pankartlar ve dövizler tad.
Dilin, kültürün baat öesi olmas nedeniyle halklar için çok önemli bir unsur olduunu belirterek sözlerine balayan Fezih Zirek, halklarn dile, dilin ise halklara ekil vermesi nedeniyle dilin haklarn kimliini oluturduunu ifade etti.
21 ubat Dünya Anadil Günü ilan eden UNESCOnun verilerine göre, dünya üzerinde 7 bin yerel dilden günümüzde ancak 5 bin tanesinin konuulduu bilgisini paylaan Zirek, Türkiyede 18 dilin yok olmakta ya da yok olma tehlikesiyle kar karya olduuna dikkat çekti.
EN BÜYÜK NSAN HAKLARI HLALLER
UNESCOya göre bir dilin çocuklar arasndan konuulmamasnn sonlanmasyla o dilin ölü dil sayldn vurgulayan Zirek, evde ve çevrede, toplumda konuulan dilin her ne kadar eitim dili olmasa da anadil kabul edildiini kaydetti. Zirek, Ulus olma yolundaki bir toplumun bütün i ve ilikilerinde kullandklar dil, o toplumun anadilidir. Anadilinden farkl olarak örenilen ve iletiimde kullanlan diller anadil gibi deildir. BM çocuk Haklar Sözlemesinde anadilde eitim bireyin temel hakk olarak kabul edilmekte ve anadilde eitim hakknn engellenmesi de en büyük insan haklar ihlallerinden biri olarak görülmektedir diye konutu.
Demokratik ve ekonomik ilerlemenin, bir toplumun ekonomik ve sosyal kalknmas için kültürel ve dilsel imknlarn önünün açlmasyla gerçekleeceini belirten Zirek, unlar söyledi: Ülkemizde özellikle anadili Kürtçe, Arapça, Lazca, Ermenice, Hemince, çeçence, Süryanice ve benzeri olan çocuklar, dillerini unutmakta ve örenememekteler. Böyle bir iklimde 21 ubat Dünya Anadil Gününü kutlamaktayz. Yasaklanan bu diller herkesten çok çocuklar etkilemektedir.
Anadilin çocuklarn bilimsel, pedagojik ve insancl eitimi açsndan önemi üzerinde de duran Zirek, Bu temel haktan çocuklar mahrum brakmak olumsuz sonuçlar douraca gibi, onlarn yaamlarnda da kötü etkiler brakacaktr ifadelerini kulland.
ANADLDE ETMLE ÜLKE BÖLÜNMEZ!
Zirek, Kürt çocuklarnn girdikleri snavlarda baar sralamasnda sonlarda yer almasnn anadilde eitim alamamalarndan kaynakladnn altn çizerek, Bu halklarn kaderi deildir elbette ki deiecektir. Anadolu ve Mezopotamya topraklar tarihsel olarak birçok kültüre, dile ve medeniyete beiklik yapmtr. Fakat yüzyllardr anadil üzerinde yürütülen politikalar yüzünden bu topraklar çöllemeye doru gitmektedir. Anadilde eitim talebi rkçln saldrsna maruz kalmaktadr. Anadilde eitime kar gelmek, bilime kar gelmektir. Milyonlarn bu talebine karlk ülke bölünecek savnn bir karl olmamakla birlikte bu meru talebinde hiçbir tehlikesi yoktur.
Anadilde eitim istediklerini söyleyen Zirek, Yasakç ve asimilasyoncu politikalarnzdan vazgeçin hem pedagojik hem de politik isteimiz anadilde eitim olmas ve her halkn kendi anadiliyle eitim almasdr. Birkaç aldatc admla bu sorun çözülmez. Sadece eitim dilinin deil, bütün kurum ve kurulularda; salkta, belediyelerde anadilin önünün açlmas gerekiyor. Tüm kamu hizmetlerinin ana dilde verilmesinin mücadelemizin özü olduunu ve bu mücadeleye sahip çkmaya ve yükseltmeye devam edeceimizi bir kez daha belirtmek isteriz.
KÜRTçE KONUALIM, OKUYALIM VE YAZALIM
Kürt kamuoyuna da seslenen Zirek, sözlerini Her ne kadar Kürtçenin yaamas anadil eitimine bal olsa da biz toplum olarak her Kürt, her kurum kendi diline sahip çkmas gerekiyor. Dier taraftan elbette biliyoruz ki bu sadece kiiler ve kurumlarla olmaz. Sahiplenmede dili öldürmekten kurtaran bir durumdur ve dili konuarak ve kullanarak yaatabiliriz. Bu istek ve dileklerle bütün halklarn Dünya Anadil Gününü kutluyor ve bugünün bütün halklarda bir dil bilinci yaratmasn umut ediyoruz. Dilimizi seviyoruz, bu yüzden Kürtçe konualm, okuyalm ve yazalm diyerek noktalad.