çanakkale Kara Savaşlarının 100. yıldönümü anma töreni, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğanın 100. yıl Barış Zirvesine katılan konuk heyetlerle Yahya çavuş Şehitliğinde öğle yemeğinde bir araya gelmesiyle başladı. Mehmetçik Anıtı ile İngiliz Anıtında düzenlenen tören ise devam ediyor.
Birçok ülkeden cumhurbaşkanı, devlet başkanı, parlamento başkanı, cumhurbaşkanı yardımcısı, başbakan, bakan ve büyükelçi düzeyinde temsilcinin katıldığıı törenlerde Birleşik Krallık Galler Prensi Charles, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Irak Cumhurbaşkanı Fuad Masum, Katar Emiri Tamim bin Hamad El Sani, Suriye Ulusal Koalisyonu Başkanı Halid Hoca ve Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov da bulunuyor. Liderler çanakkaleye geldi. Erdoğan, konuk heyet başkanları onuruna Savarona Yatında akşam yemeği verecek. Törenlerde konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan şunları söyledi;
Bulunduğumuz Gelibolu yarımadası 1. Dünya savaşının en önemli cephelerinden biriydi. Yüzbinlerce askerimizi ölüme gözünü kırpmadan yürüdü. Aynı zamanda başka ülkelerden geleler idealleri için savaştı. çanakkalede olanlar cephede yer almayan milletlerin de kaderlerini belirledi. Bu savaştan dolaylı olarak etkilenen milletlerin temsilcileri de. Burada olanların savaş yüzyılının sona erip barış yüzyılının başlangıcı için ortaklarımız olarak görüyoruz. Dünyanın bu mesaja çok ihtiyacı var. çanakkale savaşı bu mücadelenin özünü ortaya koymuştur. Bu mesajı dünyaya ulaştırabilmemiz için ayrı ayrı teşekkür ediyorum.Yeni savaşlar yaşanmaması için uğraşmalıyız
Kayıplar sebebiyle çanakkale savaşının kendi ülkesi için bir zafer olduğu kadar üzüntü kaynağı da olduğunu belirten Erdoğna bu savaşın bir barış çağına vesile olmasını istedi;
Değerli misafirler. 100 yıl önce bu tarihi yarımadada savaşmış tüm milletlerin ortak hafızasında da yer aldı. Bizim için çanakkale zafer olduğu kadar kayıplarımızın çoğunluğu yüzünden üzüntü kaynağıdır. Bu topraklara her milletten yüzbinlerce gencin istikbali gömüldü. Burada savaşan her genç insandı. Savaş anında karşılarındakini düşmandan öte insan olarak gördüler. Bu saygı zemininde başlayan dostluk bizi bir araya getirdi. Bizlere düşen yeni savaşların yaşanmaması için üzerimize düşenleri yapmaktır. Burada yatan gençlerin aziz hatırası üzerine barışın için çalışma kararımızı bir kez daha ifade ediyorum.Atatürkten alıntı
Erdoğan Atatürün sözlerinde de alıntı yaptı;
çanakkale savaşında görev alan ve cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemalin bir sözünü hatırlatmak isterim; Uzak diyarlardan evltlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evltlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat uyuyacaklardır. Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra, artık bizim evltlarımız olmuşlardır.Anıtlarımız bu topraklarda kaybedilen yarım milyon gencin sembolüdür. Yeni nesillere düşen görev çanakkalede kanla kazınan dostluk mesajına sahip çıkmalarıdır.Şafak ayinine 10 bin Anzak torunu katılacak. Yine aynı şekilde bizim ülkemizden 35 bin genç katılacak.Küresel istikrar ve refah için buradaki kardeşliğin tüm toplumlar tarafından kabullenilmeli.Prens Charles çanakkaleye geçti
Galler Prensi Charles törenlere katılmak Türkiyeye geldi. Perşembe günü İstanbulda düzenlenen Barış Zirvesine katıldıktan sonra çanakkaleye geçti. Şehitler Abidesi ve İngiliz Anıtında düzenlenecek törenlere Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte katılacak olan Prensi havalimanında Vali Ahmet çınar karşıladı.
Prens Charles geceyi çanakkale Boğazı Yat Limanı açıklarında bekleyen İngiliz Donanmasına ait Bulwark zırhlısında geçirdi.Alternatif törenler de düzenleniyor
Bu yıl Avusturalya ve Yeni Zelandadan başvuranlar arasından kura ile belirlenen 10 bin biletli ve akredite ziyaretçinini dışında anmalara katılmak için gelenler de oldu. Bu yılki törenler öncesinde, çanakkale limanına 12 kadar cruise gemisi demirledi. İstanbul üzerinden ve gemilerle 12 bin kadar da törenlere akredite olmadan gelen ziyaretçi var. çanakkale Güzelyalıda Dardanos adlı bölgede ve Geliboluda da Hamzakoyunda resmi olmayan alternatif törenler düzenleniyor.
Şehir bayraklarla donandı
çanakkale ve Geliboluda esnaf dükkanlarını Türk bayraklarının yanısıra Avusturalya, Yeni Zellanda ve Hindistan bayrakları ile süsledi. Geliboluda, kalabalık turist kafilelerinin topluca yemek yiyeceği ölçekte restoranlar olmadığı için, turizm şirketleri güzel havayı da fırsat bilerek, ilçedeki park alanlarında mangallar kurarak ziyaretçilere bahar sofraları kurdu. Seyyar satıcılar da çanakkale Savaşının 100. yılı için hazırlanan hediyelik eşyaları sattı.
Yoğun güvenlik önlemi
Kentteki coşkunun yanısıra yoğun güvenlik önlemleri de dikkat çekiyor. Ülke liderlerinin geçiş yollarınde ve Şehitler Abidesine geçecekleri Savarona yatının demirli olduğu iskele bölgesinde polis alarmdaydı.
Tören için kente gelen Prens Charles oğlu Prens Harry ile birlikte geceyi İngiliz donanmasına ait savaş gemisi Bulwarkta geçirdi. Şafak ayinine katılacak binlerce Anzak torunu da boğazda demirleyen Avustralya ve Yeni Zelandadan gelen 6 Cruise gemisinde geceledi. Ayrıca Cumartesi günü yapılacak olan 57nci Alay yürüyüşüne katılmak için Türkiyenin çeşitli bölgelerinden gençler 300 otobüsle çanakkaleye gelecek.Hava ve deniz trafiği kapatıldı
Güvenlik gerekçesiyle çanakkale Boğazı gemi geçişlerine kapatıldı. Boğazın her iki girişinde Türk savaş gemileri önlem aldı. Güvenlik önlemleri kapsamında hava sahası da törenlere katılacak olan devlet başkanlarını ve temsilcileri taşıyan uçaklara haricindeki tüm uçuşlara kapatıldı. Savaş uçakları da belli aralıklarla devriye uçuşu gerçekleştirdi. İki yaka arasında yolcu geçişleri Kepez Limandan, araç geçişleri ise Lapseki üzerinden yapılabildi.
Halk Evlerine baskın ve gözaltı
Liderlerin geçiş yolu olan Demircioğlu Caddesi üzerindeki Halk Evleri bürosuna asılı olan üzerinde, Faşiştin, gericinin, diktatörün üstüne yürü bir mayısta halk evleriyle alanlara yazalı pankart gece polis tarafından indirildi. Aramalar sonrasında da 3 kişi gözaltına alındı. Güzergah üzerindeki binalara keskin nişancılar yerleştirildi.