Vanda 1891 ylnda Alman bilim adamlar tarafndan ortaya çkarlan ve 120 yldr kayp olan 2800 yllk Urartu steli, Muradiye ilçesinde bulundu.
Van Yüzüncü Yl Üniversitesi (YYÜ) Arkeoloji Bölümü Öretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Bilcan Gökçe bakanlnda Van merkez, Muradiye ve Tuba ilçelerinde, Arkeolojik ve Epigrafik Bulgular Inda Van Gölü Havzas Urartu Dönemi Yol Güzergahlar adl yüzey aratrmas balatld.
çalmalar srasnda Muradiye ilçesine bal mahallelerde baz Urartu yaztlar bulan aratrma ekibi, ilçeye bal Topuzarpa Mahallesinde de büyük bir Urartu steli buldu.
Yrd. Doç. Dr. Gökçe, bulduklar stelin ön yüzü yaztl 2 metre 20 santim uzunluundaki bazalt tandan yapldn söyledi.
- 120 yldr kayp olan stel bulundu
Urartunun merkezi corafyas olan Van Gölü Havzasnda yer alan Urartu yol güzergahlarn incelerken 1891 ylnda Alman bilim adam Waldemar Belck tarafndan ortaya çkarlan ve yaklak 120 yldr kayp bir Urartu stelini bulduklarn belirten Gökçe, üzerindeki yaztn incelenmesi sonucunda stelin Urartu Kral Minuaya (MÖ. 810-780) ait olduunu aktard.
Gökçe, stelde yer alan bilgilerin Urartu yaztlar içinde çok önemli bir yer tuttuunu, sözü edilen Kral Minuann üzüm bann büyük ihtimalle önemli bir Urartu yol güzergah üzerindeki Topuzarpa Mahallesinde bulunduunu kaydetti.
Stelin sergilenmek üzere Van Müze Müdürlüüne tanmas konusunda çalmalarn tamamlandn belirten Gökçe, Urartu tarihi açsndan önemli bir steli bulduklar için mutlu olduklarn dile getirdi.
- Üzerinde 36 satr çivi yazs var
Stel üzerindeki 36 satrlk Urartuca çivi yazl metni inceleyen Epigrafist Dr. Kenan Ik da stelin Kral Minua tarafndan yaptrlan bir üzüm bana atfen dikildiini bildirdi.
Ik, stel metninde Kral Minuann yaptrd baa kendi adn verdii, ba bozumunda Urartu ba tanrs Haldiye bir boa ve 3 koyun kurban edildikten sonra badan elde edilen arapla tanr Haldi ve ei tanrça Arubaniye stelin önünde libasyon (sv aktma) ayinleri yapldna yönelik ifadelerin yer aldn aktard.
Topuzarpa Mahallesinde bulunan stelin 1891 ylnda Alman bilim adam Waldemar Belck tarafndan kefedilerek yaztn kaydedildiini bildiren Ik, Alman bilim adamnn inceleyip transkripsiyon ve tercümesini yapt steli bilimsel olarak da kayt altna aldn kaydetti.
Söz konusu çalmann Almanyadaki bir kaynakçada da yer aldnn altn çizen Ik, o dönemde Vanda yaanan sava ve karklk srasnda kaybolan steli 2017de yaptklar yüzey aratrmasnda yeniden bulduklarn vurgulad.