Mardinin Derik ilçesinin Gökta Mahallesinde kaçak kazda bulunan 396 ylnda ina edilen kiliseye ait olduu belirlenen mozaiklerin bulunduu alanda kurtarma kazs balatld.
lçe merkezine yaklak 55 kilometre uzaklktaki Gökta Mahallesi krsalnda 18 Eylül 2019da define için kaçak kaz yapld ihbar üzerine bölgeye sevk edilen jandarma ekiplerince tespit edilen, üzerinde farkl figürlerin yer ald mozaiklerin bulunduu bölge sit alan ilan edildi.
Bölgede Mardin Müze Müdürü Abdulgani Tarkan bakanlnda, uzman arkeolog ve sanat tarihçisi Volkan Balayc, 5 içi, Diyarbakr Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvar Müdürlüünden de ekiplerin katlmyla söz konusu bölgede 5 Temmuzda kurtarma kazs balatld.
KLSE ORTAYA çIKARILDI
Yürütülen kazda insan ve hayvan figürleri, geometrik ve bitkisel motiflerin yan sra 9 satrl Estrangelo (Antik Süryanice) stilinde kitabesi bulunan mozaik tabanl bazilikal planl bir kilise ortaya çkarld.
Mozaikli alanda biri omuzunda av hayvan tayan, dieri ise bir elinde ku, dier elinde horoz tutan iki insan figürünün arasndaki yazda nisan, biri elinde meyve sepeti, dieri ise orak tayan iki insan figürünün güneyindeki yazda ise haziran yazs tespit edildi.
Söz konusu yazlardan büyük olaslkla nisan aynda avlanld, haziran aynda da hasat yapldnn betimlenmeye çalld anlald.
Dier bir mozaikte ise birbirine bakan srtlan ve at ile da keçisi ve boa figürleri bulunuyor.
Erken Bizans Dönemine ait bazilikal planl kilise ve vaftizhanenin üzerindeki kitabeye göre 396 ylnda yapld anlald.
396 YILINA TARHLENEN ERKEN BZANS DÖNEM MOZAKLER LE KARILATIK
Mardin Müze Müdürü ve kaz bakan Abdulgani Tarkan, AA muhabirine yapt açklamada, 5 Temmuzda balatlan kaz çalmalarnda üçüncü aya girildiini söyledi.
çalmalar srasnda 4. yüzyla tarihlenen bazilika planl mozaik tabanl bir kilise yaps ile karlatklarn ifade eden Tarkan, Bazilika planl kilisenin tabannda 396 ylna tarihlenen erken Bizans dönemi mozaikleri ile karlatk. Ana ibadet mekannn orta ksmnda 9 satrlk Süryanice bir kitabeye ulatk. Bu kitabeden burann 396 ylnda yapldn anlyoruz. dedi.
Mozaiklerde hayvansal betimlemeler, geometrik süslemeler ve insan figürlerine yer verilmi. nsan figürlerinde ava çkm insanlar tasvir eden sahneler yer alyor. nsan figürlerinin üzerinde ayrca nisan ve haziran ibareleri yer alyor. diyen Tarkan, unlar kaydetti:
Kilise veya vaftizhane olabileceini düündüümüz yapda, yapmna katkda bulunan ruhani ahsiyetlerin isimleri yer alyor. 9 satrl Süryanice kitabe estrangelo yaz sitilinde yazlm bir kitabe. Kaz alannda litürjik (özellikle Hristiyanlkta, halka açk dini ibadetlerin nasl yaplacan belirleyen formlar bütünü) eserler de yer alyor. Apsis ksm douya bakyor. Apsis ksmnn sanda ve solunda pastophorion (kutsallk olarak kullanlan erken Hristiyan ve Dou Hristiyan kilise binasndaki iki odadan biri) hücreleri yer alyor. Bu hücrelerde küçük buluntularla karlatk. Bu eserler genel olarak litürjik eserler. Bu eserlerin restorasyonu Müze Müdürlüümüzde yaplacak. Restorasyonun ardndan bu eserleri tehirde görmemiz mümkün olacak.
SVL MMAR ÖRNEKLER DE KARILAMAMIZ MÜMKÜN OLACAKTIR
Müze Müdürü Tarkan, kazlarn sadece kilise bölümünde sürdürüldüünü belirterek Kuzey ve güney dorultuda yaylan erken Bizans dönemine tarihlenen bir ehir söz konusu. leriki yllarda yaplacak kaz çalmalarnda kilise yaps dnda yaplar, sivil mimari örneklerle de karlamamz mümkün olacaktr. diye konutu.