UNESCO tarafndan ilan edilmi ve kutlanan 62 uluslararas günün 5inin dillerle ilgili ve bunlardan birinin de Uluslararas Ana Dil Günü olduunu belirten Ouz, bugün kapsamnda kültürel çeitliliin korunmas, dilsel çeitlilie ve kaybolma tehlikesi altndaki dillere dikkat çekilmesi amacyla etkinlikler gerçekletirildiini söyledi.
Ouz, sürdürülebilir toplumlar ve sürdürülebilir kalknma için kültürel ve dilsel çeitliliin önemine iaret eden UNESCOnun kurulu sözlemesinde karlkl hogörü ve saygy gelitirmek için farkl kültürlerin, dillerin korunmasyla sürdürülebilir barn salanmasna hizmet edileceinin vurgulandn belirtti.
Her sene farkl temalarla kutlamalarn yapldn ifade eden Ouz, 2021 ylnn temas olan Eitim ve toplumlarda kapsayclk için çok dilliliin gelitirilmesi ile yl boyunca dünyann birçok yerinde etkinliklerin gerçekletirileceini dile getirdi.
Ouz, Ankaradaki Banglade Büyükelçiliince bugün çevrim içi etkinlik gerçekletirilecek. Etkinlikte, 30 farkl milletten katlmclar, kendi dillerinde iir okuyacak ve bu iirlerin tercümeleri de yine ekranda katlmclarla paylalacak. dedi.
Son olarak 19 ubatta UNESCO Genel Merkezinin ev sahipliinde bir çevrim içi seminer düzenlendiini ifade eden Ouz, çok dilli balamlarda eitim ve öretim uygulamalarnn yeniden planlanmas ve iaret dili de dahil olmak üzere çok dilli etkinliklerle kapsaycln salanmas temalarnda paneller gerçekletirildiini belirtti.
10 BNDEN DAHA AZ KONUANI OLAN DLLER KAYBOLMA TEHLKES ALTINDA
Ouz, dünyada yaayan ve konuulan 7 bin civarnda dilin bulunduuna dikkati çekerek öyle devam etti:
Bunlar arasnda 2 bin 500 civarnda dil, konuur says çok azald için kaybolma tehlikesi altnda. statistiklere ve derlenen verilere göre, maalesef her 15 günde bir bu dillerden biri kaybolmaktadr. Dillerin tehlike altna girmesi ve kaybolmas dünyadaki sosyal, siyasi ve ekonomik deiimler sebebiyle özellikle son on yllarda giderek artmtr.
UNESCO Tehlike Altndaki Diller Atlas bu durumu yanstmaktadr. 10 binden daha az konuan olan diller, kaybolma tehlikesi altndaki dillerin büyük bölümünü oluturuyor. Bu sebeple Türk dili ailesine ait çok sayda topluluun dilinin yok olacak diller arasnda olmas özel dikkat gerektiriyor.
200 civarnda dilin konuanna ulamakta zorluk çekildiini bildiren Ouz, 1950den bu yana kaybolan 250den fazla. dedi.
Ouz, Nüfus verilerine eriilebilen tehlike altndaki 2 bin 304 dilin yüzde 90ndan fazlas 10 bin veya daha az insan tarafndan konuuluyor. UNESCO, 10 bin kii snrn, bir dilin nesiller aras aktarm için gereken minimum say olarak görüyor. diye konutu.
UNESCOnun 100 bin kiiden daha az kiinin konutuu dillerin nesiller aras aktarmnn da garantisinin olmadn belirttiini söyleyen Ouz, UNESCO Tehlike Altndaki Diller Atlasna göre, u anda kritik veya iddetli biçimde tehlike altndaki dillerin büyük ksmnn 100 bin kiinin altnda konuan olan diller olduunu kaydetti.
DL, STRATEJK BR ROL OYNUYOR
Ouz, UNESCOnun, kurulduu 1945ten beri biyolojik ve kültürel çeitlilii desteklediini ve 2001 Kültürel çeitlilik Evrensel Bildirgesinde biyoçeitlilik doa için ne kadar gerekliyse, kültürel çeitlilik de insanlk için o kadar gereklidir ifadesinin yer aldn hatrlatarak unlar söyledi:
Bu ifade, sadece ekonomik büyümeyle deil entelektüel, etik ve manevi varlyla da göz önünde bulundurulmaldr. UNESCO, 2003te kabul ettii Somut Olmayan Kültürel Mirasn Korunmas ve 2005te kabul ettii Kültürel fadelerin çeitliliinin Korunmas ve Gelitirilmesi sözlemelerinde de kültürel miras ve kültürel çeitlilik için dillerin yerine ve önemine dikkat çekmitir.
Diller; kimlik, iletiim, sosyal uyum, eitim ve sürdürülebilir kalknma gibi alanlardaki olumlu rolleri sebebiyle insanlar ve dünyamz için stratejik bir önem tamaktadr. Bu açdan dillerin yeri doldurulamaz önemine dair farkndalk artrlmaldr.
Bugün vesilesiyle küçük dilsel gruplar ve topluluklarn kuaktan kuaa dil ve kültürlerini aktarmalarndaki dezavantajl durumlarna dikkat çekilmesi gerektiinin altn çizen Ouz, Özellikle kalknmakta olan ülkelerden kalknm ülkelere yaplan göçlerle oluan küçük gruplarn, dil ve kültür varlklarn sürdürmelerinde pek çok zorluklar yaanmaktadr. Vatanda olduklar ülkelerde konuur saysnn azalmas ve dier sosyal, siyasi veya ekonomik nedenlerle ana dillerini konumayan topluluklar da bulunmaktadr. Uluslararas Ana Dil Günü, bütün boyutlaryla bu konuda farkndalk yaratmay amaçlamaktadr. diye konutu.
BU SENE ERKEN çOCUKLUKTAN TBAREN çOK DLL ETME ÖZEL ÖNEM VERLYOR
UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay, Uluslararas Ana Dil Günü için yaymlad mesajnda, unlar kaydetti:
Bu seneki tema, Eitim ve toplumlarda kapsayclk için çok dilliliin gelitirilmesi bizi hem okulda hem de günlük yaamda çok dillilii ve ana dillerin kullanmn desteklemeye tevik ediyor. Bu önemli çünkü dünyann yüzde 40n oluturan bir kesim, en iyi konutuklar veya en iyi anladklar dilde eitime eriemiyor. Bu, onlarn örenmelerini, miras ve kültürel ifadelere erimelerine mani oluyor. Bu sene, çocuklarn ana dillerinin önemli bir kazanç olduu fikriyle erken çocukluktan itibaren çok dilli eitime özel önem veriliyor.
ULUSLARARASI ANA DL GÜNÜ
Bangladein, 17 Kasm 1999da 30. UNESCO Genel Konferansnda, 21 ubat 1952de Bengalcenin resmi dil olarak kabul edilmesinin yl dönümünün Uluslararas Ana Dil Günü olarak kutlanmas için verdii önerinin kabulüyle 21 ubat, Uluslararas Ana Dil Günü olarak ilan edildi.
2000den itibaren her sene 21 ubatta kutlanan gün, bu sene Eitim ve toplumlarda kapsayclk için çok dilliliin gelitirilmesi temasyla kutlanacak.