Diyarbakrn çnar ilçesi yaknlarndaki Zerzevan Kalesinde yürütülen kazlarda, Roma dönemine ait bin 500 yllk 48 kandil gün yüzüne çkarld.
lçeye 13 kilometre uzaktaki Demirölçek Mahallesi yaknlarnda bulunan, Roma mparatorluu döneminde askeri yerleim olarak kullanlan Zerzevan Kalesinde, Kültür ve Turizm Bakanl koordinesinde balatlan kazlar 5 yldr devam ediyor.
Yaklak 60 dönümde 12-15 metre yüksekliinde ve bin 200 metre uzunluunda sur kalnts, 21 metre yüksekliinde gözetleme ve savunma kulesi, kilise, yönetim binas, konutlar, tahl ve silah depolar, yer alt ibadethanesi, snak, kaya mezarlar, su kanallar ile 54 su sarnc bulunan kale, tarihe k tutuyor.
Bu yl sürdürülen çalmalarda, Roma dönemine ait bin 700 yllk ve Mithras dinine ait yer alt tapnann yaknndaki bölgede, 48 kandil ve kandil kalplar bulundu.
- Hepsinin bir anlam var
Kaz bakan Doç. Dr. Aytaç Cokun, kalede yaplan kazda bölgenin tarihi açsndan önemli bulgulara ulatklarn söyledi.
Kalenin bölgenin tarihi açsndan çok önemli olduunu aktaran Cokun, unlar kaydetti:
Kazda 48 kandil ve kalplarn da bulduk. Kandillerin yannda kalplarn da bulunmu olmas burann bir atölye olduunu bize gösteriyor. Kandillerin üzerinde farkl bezemeler dikkatimizi çekti. Palmiye, n, güne, yldz ve baz harfler yer alyor. Bu farkl motif ve simgelerin hepsi sonsuz yaam, yaratcnn kuvveti ve doann gücünü gösteriyor. Bu nedenle hepsinin bir anlam var. Kalenin 3 bin yllk tarihi var. Asur döneminde yerleim balam ancak asl yerleim Roma döneminde. Bir arada bulduumuz 48 kandilin Roma dönemine ait olduu tespit edildi.
- 400 bin kii ziyaret etti
Kalenin turizmin ehrin lokomotifi haline geldiini ifade eden Cokun, Bu yln 11 aynda 400 bin ziyaretçiyi arlad. Yl sonuna kadar 500 bine ulaacaz. Önümüzdeki yl ise 1 milyon ziyaretçi bekliyoruz. Bu nedenle kalede yaplan çalmalar kentin ve bölgenin turizmi açsndan çok önemlidir. dedi.
- Zerzevan Kalesi
Askeri yerleim antik yol güzergahnda, 124 metre yükseklikte kayalk tepede bulunan Zerzevan Kalesi, Amida ile Dara arasnda stratejik bir noktada yer alyor. Yerleim konumu itibaryla bütün vadiye hakim, antik ticaret yolu üzerinde, geni bir alan kontrol altnda tutan, Roma snr garnizonu olan kale, Romallar ve Sasaniler arasnda büyük mücadelelere sahne oldu.
Romann snr garnizonu olan Zerzevan Kalesinin tarihi Asur dönemine (MÖ 882-611) kadar gitmektedir. Roma döneminde MS 3. yüzylda asl askeri yerleim ina edilmi, 639 ylna slam ordularnn fethine kadar kesintisiz kullanlmtr. Yerleimin surlar ve yaplar Anastasios I (MS 491-518) ve Justinianos I (MS 527-565) dönemlerinde onarlarak bazlar ise yeniden ina edilerek mevcut haline getirildi.