malatç Ali Demirciler, dolandrclarn kullandklar kimyasallar nedeniyle yeni çkan ayar cihazlarnn dahi yanldn söyleyerek Bizler de zaman zaman dolandrlyoruz dedi.
Altn fiyatlarnn yükselmesi yatrmclarla birlikte dolandrclar da harekete geçirdi. 8 ayar altn 14 ve 22 ayar altn gibi satan dolandrclar, büyük vurgunlar yapmaya balad. stanbuldan sonra Türkiyenin en çok altn ilenen kenti olan ve yaklak 500 kuyumcu atölyesi bulunan Kahramanmarataki kuyumcular da dolandrclar nedeniyle madur olduklarn söyledi.
DEMRCLER: BZLER DE DOLANDIRILIYORUZ
10 yandan beri tak üretimi yapan 37 yllk usta Ali Demirciler, yllk ortalama 3- 4 ton 24 ayar saf altnn 8, 14 ve 22 ayar tak ve aksesuara dönütürüldüünü belirterek, kendilerinin de dolandrclar nedeniyle çok sknt yaadklarn söyledi. Demirciler, Her gelen altn da kontrol etme ansmz olmuyor, çünkü bize de zaman kayb oluyor. Zaman kaybna uradmz için de bizler de zaman zaman dolandrlyoruz, skntlara maruz kalyoruz. Bunlara kar önlem olarak da tandmz yerlerde çalmaya, bildiimiz insanlarla alveri yapmaya gayret ediyoruz, bilmediimiz kiilerden uzak durmaya çalyoruz dedi.
DEMRCLER: AYAR CHAZLARI DAH YANILIYOR
Daha önceleri mihenk ta ve altnn ayarn rahatlkla anlayabildiklerini ancak dolandrclarn yeni yöntemleri karsnda mihenk talarnn yetersiz kaldn söyleyen Demirciler öyle konutu:
Günümüzde kimyasal maddelerle renk vermeler, üzerlerini kaplamalar çoald. Bu tip eylerde gördüümüz zaman altn tavlayp eblediimiz zaman esas altn rengine döner, atei gören altn genelde siyah rengini alr, sar renginden siyah rengine döner. Günümüzde kullandklar ürün ve kimyasallar öyle bir ekle geldi ki tavladmz zaman bile rengini atmad için maalesef seçemiyoruz. çünkü günümüzde çok üstün teknolojiler olutu. Hatta baz hazr cihazlar çkt altna tuttuu zaman ayarna yakn bir ayar vermeye çalyor ama onlarda bile yanlmalar oluyor. Bu yüzden hrszla ayar dolandrclna açz. Ayar dolandrcl bu ekilde oluuyor yani 8 ayar 14 ayar olarak, 14 ayar da 22 ayar olarak maalesef satyorlar. Günümüzde altn çok deerli bir meta olduu için birçok kii insanlar kandrmaya, dolandrmaya çalyor.
DEMRCLER: BLNDK YERDEN ALIRLARSA SIKINTI YAAMAZLAR
Altn almay düünenleri de uyaran Ali Demirciler, Altn dolandrclarna kar halkmzn dikkat etmesi gereken en önemli nokta, bilindik ve belirli i yerlerinden almalar. Bilinen, her zamanki yerinde duran esnaftan alsnlar, sürekli yer deitiren esnaftan almalar doru bir ey deil. Bilindik yerden aldklar sürece kolay kolay sknt yaamazlar diye konutu.
SULAR: ALTIN FYATLARIYLA BRLKTE SAHTEKARLIK DA YÜKSELD
Altn dolandrclarndan kuyumcular da dertli. Kentte yllardr kuyumculuk yapan, müterilerine çeitli ayarlarda bilezik, yüzük, gerdanlk gibi taklar satan Mehmet Han Sular da dolandrclar nedeniyle kuyumcularn büyük maduriyet yaadn dile getirerek, Altn fiyatlarndan yükselmeyle beraber altn u an sahtekarlkta yüksek seviyelere ulat. Önceden az karlatmz durumlarda u anda günlük karlayoruz. Dolaysyla çok ciddi önlemler alnmas gerektiine inanyorum. En önemlisi imitasyon taklarda net bir ekilde belirtilmesi lazm bunun, denetimlerin artrlmas lazm. çünkü yeni nesil yetien kuyumcularda sahte altn rahatlkla alabilirler. Tedbir alnmazsa çok insan, u aralar olduu gibi madur olmaya devam edecek dedi.
SULAR: LER TEKNOLOJ KULLANIYORLAR
Dolandrclarn da teknolojiyi yakndan takip etiini ifade eden Sular, Altn olmayan taklar üstünde, sar, alüminyum ve altna yakna baka madenler üzerinde ileri teknolojiyi kullanyorlar. Bakld zaman içinde yazl patent, TSE belgesi, bunlar kuyumcular yönünden bir güvenirlik olduu varsaym altnda alnyor. Ama ayar evine verdiimiz zaman 22 ayarn karl 916 milyemdir ve en düük ihtimal 914 gelmesi lazmdr. Yaklak 870ler, 880ler, 900leri görüyoruz. Onun haricinde hiç olmayanlar da tabii ki cabas diye konutu.
SULAR: DENETMLER ARTIRILMALI, BU E BULAANLAR MESLEKTEN MEN EDLMEL
Altn alacak kiilerin de bir firmann kurumsallndan ve kimliinden çok sözünün doruluuna bakmalarn ve gerekirse bulunduklar ehrin kuyumcular odasn aramalarn tavsiye eden Mehmet Han Sular unlar söyledi:
Zaten bu tür eyleri yapan insanlar geçmite de hata yapan insanlar. Bulunduklar ehirde kuyumcular odasna telefon açp o firmadan alveri yaptn, bunlarda böyle bir durum var m yok mu diye rahatlkla sorabilirler. u anda denetimler az. Özellikle tüm Türkiyedeki kuyumcular odalarnn denetimleri artrarak kayd olmayan küçük atölyeler, zaten bunlar merdiven alt dediimiz yerlerde yaplyor. bunlarn yaptrmla ve cezas ar olmak artyla kapatlmas, bence bir nevi tedbir alnmas demektir diye düünüyorum. Bu ie bulaan kuyumcularn meslekten men edilebilir, cezai yaptrm olabilir, hapis olabilir.
BLDM KUYUMCULARDAN ALIVER YAPIYORUM
Halk da artk aldklar altnn sahte olabileceinden dolay tedirgin. Sultan Takrmaz, kendisine ev ve çocuk görmek için getirilen altnlar arasnda sahte çktn söyledi. Takrmaz, Bana ev görmeye, çocuk görmeye getirilen altnlarda sahte olan da çkt. Ben görür görmez anladm emin olmak için kuyumcuya getirdim o da kesip att Bu sahte altn diyerek. Altnn o kadar sahtesi var ki atk insan alrken korkuyor. Onun için de ben babamdan, dedemden bildiim eski kuyumculardan alyorum dedi.