Doç. Dr. Seçil Günher Arca:
çeriinde kakao dnda atk mutfak yalar, soya ve keçiboynuzu tozu gibi ek maddeler bulunan çikolatalar, mide ve barsaklar deforme ederek, ishal, kusma, zehirlenme gibi rahatszlklarn ortaya çkmasna sebep olmaktadr
Doç. Dr. Esra üheda Hatipolu:
Maliyeti düük olsa da bu ürünler salk açsndan büyük risk oluturmaktadr. çikolatalarda gda yerine tekstil boyas, kakao yerine soya ve keçiboynuzu tozu gibi maddeler ve kakao ya yerine margarin gibi hayvansal yalarla, atk mutfak yalar kullanlabiliyor
Uzmanlar vatandalar, bayram denildiinde akla ilk gelen tatlarn ban çeken ekerleme, çikolata ve tatl seçiminde merdiven alt ürünlere kar uyararak, açkta satlan, ambalaj yrtk, son kullanma tarihi bulunmayan, mat görünümlü, kötü kokulu ürünlerden uzak durulmas tavsiyesinde bulundu.
Bayramn vazgeçilmezleri arasnda yer alan, evin en güzel köesinde, süslü ikramlklar içerisinde misafirlere, bayram cokusunu gönlünce yaayan çocuklara sunulmay bekleyen eker ve çikolatalar doru seçilmediinde sal olumsuz etkiliyor.
Doç. Dr. Seçil Günher Arca, merdiven alt diye tanmlanan ürünlerin, uygun olmayan ortamlarda, denetimsiz ve kontrolsüz ekilde üretildiini ve sata sunulduunu aktararak, fiyatlar oldukça düük olan bu eker ve çikolatalarn, halkn saln tehlikeye soktuunu ifade etti.
Salkl çikolatann içeriinde yüzde 70 oranda kakao barndrdn dile getiren Arca, merdiven alt üretilen çikolatalarda maliyeti azaltmak için bu orann büyük çounluunu katlatrlm bitkisel yalarn oluturduunu söyledi.
Doç. Dr. Arca, çeriinde kakao dnda atk mutfak yalar, soya ve keçiboynuzu tozu gibi ek maddeler bulunan çikolatalar, mide ve barsaklar deforme ederek, ishal, kusma, zehirlenme gibi rahatszlklarn ortaya çkmasna sebep olmaktadr. çikolata satn alrken ürünün son tüketim tarihi kontrol edilmeli, son tüketim tarihinin sat gününe yakn olmamas göz önünde bulundurulmaldr. diye konutu.
Süresi geçmi bayat ürünler eritilerek, tekrar sata sunuluyor
çikolata ve çikolatal ürünlerin havalarn scak olduu günlerde serin ortamlarda muhafaza edilmesi gerektiine dikkati çeken Arca, unlar kaydetti:
Buzdolabnda uzun süre saklamak d ortama çkarldnda hzla yalarn eriyerek çikolatann eklinin bozulmasna sebep olaca gibi bakterilerin üremesine de neden olmaktadr. Merdiven alt üretilen ekerler, hijyenden yoksun ortamlarda ve uygun olmayan scaklklarda üretildii gibi maliyeti azaltmak amacyla eker pancar yerine aspartam, asesülfam, sakarin gibi tatlandrclardan yaplyor. Tatlandrc maddeler yüksek scaklkta kimyasal tepkimeye girerek bulant, kusma bilinç bulanklyla kendini gösteren metanol zehirlenmesi benzeri bir tabloya yol açmaktadr. Ayrca yapay tatlandrclar ilerleyen yalarda meme, kolon gibi kanserlere, parkinson, multipl skleroz, migren, kalp ve beyin damar tkankl gibi hastalklara sebep olabilir. Yine E120 ad verilen ve böceklerden elde edilen karmin boyas doru ilenmedii takdirde özellikle çocuklarda ve baklk sistemi zayf olanlarda ciddi rahatszlklara neden olmaktadr. Bunlarn yan sra, süresi geçmi bayat ürünler eritilerek, tekrar sata sunuluyor. eker tadnda mutlu ve salkl bir bayram geçirmek için açkta satlan, ambalaj yrtk, üzerinde son kullanma tarihi bulunmayan, mat görünümlü ve yapkan özellik gösteren merdiven alt ürünlerden uzak durulmal. Bu sayede bayramn zehir olmasnn önüne geçilebilir.
Merdiven alt çikolata zehir saçyor
Endokrinoloji Uzman Doç. Dr. Esra üheda Hatipolu da bayramlarn vazgeçilmezi eker, çikolata ve tatl üçlüsünün olas zararlarn göz ard etmemek ve gerekli önlemlerle bu zararlar en aza indirmek gerektiini söyledi.
Hatipolu, çikolatalarn içerisinde belirli miktarlarda eker ve ya ile kafein bulunduunu, sütlü çikolatalarda, bitter çikolataya göre çok daha fazla eker ve ya olduunu anlatt.
Bitter çikolatalarn kakaoya, ya ve de daha düük oranda eker eklenerek üretildiini dile getiren Hatipolu, Bitter çikolatalar arasnda seçim yaparken mümkün olduu kadar az sayda süt ve eker gibi katk maddesi içerenler tercih edilmeli, kakao oran yüksek olanlara öncelik verilmelidir. Yine bitter çikolatann içinde trans ya bulunmamas önemlidir. diye konutu.
Doç. Dr. Esra üheda Hatipolu, tüm bunlarn yan sra, bayramda artan merdiven alt ürünlere kar da dikkatli olunmas uyarsnda bulunarak, u bilgileri verdi:
Maliyeti düük olsa da bu ürünler salk açsndan büyük risk oluturmaktadr. çikolatalarda gda yerine tekstil boyas, kakao yerine soya ve keçiboynuzu tozu gibi maddeler ve kakao ya yerine margarin gibi hayvansal yalarla, atk mutfak yalar kullanlabiliyor. Ayrca bu kalitesiz çikolatalar trans yalarn yan sra, msr urubu, yapay tatlandrclar, soya proteinleri, monosodyum glutamat (çin tuzu olarak bilinen ve gdalarda aroma artrc olarak kullanlan bir madde), koruyucular, stabilizerler gibi insan salna olumsuz etkili içerikler ihtiva edebilir. Tüm bunlar sadece ksa vadede deil, uzun vadede de salk sorunlarna yol açabilmektedir. Üretim koullarnn hijyenik olmamas dolaysyla, birçok mikroorganizma vastasyla çeitli hastalklara ve zehirlenmelere yol açabilmektedir.
Açkta satlan ürünlerden uzak durun
çikolatann kalitesinin elde tutulan birkaç saniyede erimeye balamasndan anlalabileceini, bunun içeriinde kakao yann kullanldnn göstergesi olduunu dile getiren Hatipolu, merdiven alt kalitesiz ürünlerde ise çikolata yapmnda kakao yerine, leblebi tozu, fndk kabuu gibi malzemeler kullanldn, bu nedenle kalitesiz çikolatann kolay erimediini aktard.
Doç. Dr. Hatipolu, merdiven alt ürünlerde aroma ve renklendiricilerin youn miktarda kullanldna da iaret ederek, öyle devam etti:
Daha ucuz olduu için tercih edilen yapay, yüksek younluklu tatlandrclar salk açsndan yine ayr bir risk oluturmaktadr. Bu tatlandrclarn üretimi için msr ilenerek glukoz urubu üretilmekte ve elde edilen sv tatlandrclar gdalara eklenmektedir. Yine msrdan elde edilen niasta bazl ekerde yüksek oranda fruktoz mevcuttur. Fruktoz insülin direncini tetikleyerek ar imanla yol açabilmekte ve kandaki kolesterol düzeylerinde arta sebep olabilmektedir. Ek olarak fruktoz, tokluk hissini daha az uyarmaktadr. Alnacak ürünlerin paketlerinin kontrol edilmesi, mümkün mertebe içeriinden emin olunan ürünlerin kullanlmas bu açdan çok önemli. Açkta satlan, ambalaj yrtk, son kullanma tarihi bulunmayan, mat görünümlü, kötü kokulu ürünlerden özellikle uzak durulmas gerekir.