Telefonlarn modern hayat hayatmz kolaylatrrken zekamzdan neler götürüyor farknda myz? diyen soran Nöroloji bölümünden Uzm. Dr. Türkan Uslu akll telefonlarn insan beynine olan etkilerini ile ilgili merak edilen sorulara cevap verdi.
PEK, BEYNMZ NASIL ETKLYOR?
Bizim yerimize düünen, bir tkla yemek siparilerini verdiimiz, faturalar ödediimiz, binlerce uygulama ile dilediimizi yapabildiimiz bir cihaz. Ancak salad tüm bu kolaylklar sandmz kadar masum olmayabilir. çünkü vücudumuzun yönetim merkezi beynimizi bu tarz bir tembellie altrmak olumsuz etkileri de beraberinde getiriyor.
AKILLI TELEFONLAR BEYNN ODAKLANMA YETENEN AZALTIYOR
Dijital bir çan tam ortasndayz. Haliyle günlük hayatmzn bir parças olan cihazlarn dijitallemesinin ötesinde bilgi de dijitalleti. Artk her türlü bilgiye akll telefonlar üzerinden ulaabiliyor, günde binlerce iletiye maruz kalyoruz. Bu durum ise hayatmza yeni kavramlarn girmesine yol açyor. Tpk, multitasking gibi Yani ayn anda çoklu medya kullanmnda bulunmak. Ancak bu konuda yaplan aratrmalar gösteriyor ki, multitasking durumunu yaayanlar odaklanmada güçlük çekerek ihtiyaçlar olan bilgileri rastgele detaylar arasnda bulmakta bile zorlanyor. Bu durum i ve okul hayatndaki baar ve verimi düürmenin ötesinde zamanla beynin tembellemesine yol açarak temel fonksiyonlar bile yerine getirmekte zorlanmasna yol açabilir.
DÜNYA OLARAK HAFIZA VE DKKAT KONUSUNDAK NOTUMUZ DÜÜYOR
nsan beyni, genel olarak ayn anda birden fazla ie odaklanmamay tercih ediyor. Oysa bizler akll telefon kullanrken ayn zamanda dier ilerimizi de sorunsuz bir ekilde hallettiimizi düünüyoruz. Oysa ki, iten ie atlamak beynimiz için hiç te verimli bir yöntem deil. çünkü beynimiz sürekli yeni bir eylere odaklamaya zorladmzda bu durum beynimizin sürekli yer deitirmesine yol açyor. Sonuç olarak ise yüksek seviyedeki bilgiden ve duygu ileminden sorumlu ön singulat kortex zayflyor, bilgi ve deneyimleri hafzamzda tutmamz zorlatryor.
AKILLI TELEFONLARLA OLAN LKMZ BZ YALNIZLATIRIYOR
Teknolojinin özellikle de akll telefonlarn bizi asosyallie sürükledii aikar. Artk neredeyse sürekli telefonla ilgileniyor, yatakta bile telefonu kurcalyoruz. Üstelik sadece yalnzken deil arkadalarmzn yannda, yemekte, uzun süredir görümediimiz bir dost ile içilen bir kahvede Bu durum gerçek anlamda bir bamlla iaret ediyor. Buna akll telefon bamll, teknoloji bamll diyebiliriz. Bu durum zamanla en az alkol ve uyuturucu bamll kadar tehlikeli bir boyuta gelebilir.
YAYDII DALGA BOYUNDAK ILIKLAR TEHLKE SAçIYOR
Akll telefonlardan yaylan her dalga boyundaki n, görme bozukluklarndan dikkat danklna, uyku bozukluklarndan örenme güçlüüne yol açt biliniyor. Ancak asl tehlike uzun vadedeki uykusuzluun beyinde nörotoksinler birikmesine yol açmasdr. Bu durum ise insomnia gibi ciddi uyku problemlerini beraberinde getirir.
BEYNDE TÜMÖR OLUUMU RSKN YÜKSELTYOR
Glioma veya menengioma gibi beyin tümörlerinin gelime ihtimalini arttrd bilinen akll telefonlar ayrca yayd mavi klarn yol açt uykusuzluk sebebiyle meme ve prostat kanseri riskini yükseltiyor.
PEK, NE YAPMALIYIZ?
Akll telefonlar tamamen hayatmzdan çkaramasak da kullanm ile ilgili kendimize bir snrlama getirebiliriz. Bunun için sürekli telefona bakmak yerine dikkatimizi odaklandmz dier ilere vermeyi tercih etmeli, elimiz her telefona gittiinde kendimizi durdurmay bilmeliyiz. Ayrca yayd dalgalarn etkisini minimize etmek için yattmz odada akll telefon bulundurmamay tercih edebilir, telefon görümelerinde kulaklk tercih etmeliyiz.