Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Bitlis Yöresi Tarih Kültür Uygulama ve Aratrma Merkezi (BTAM), 7 bin yllk geçmie sahip kentin tarihini ve deerlerini gün na çkarmak amacyla aratrmalarna devam ediyor.
Geçmite birçok medeniyete ev sahiplii yapan ve önemli bir yerleim alan olan Bitlisin yetitirdii ilmi ahsiyetler, ticareti, yaynlanan Osmanlca gazeteleri, kültürü, el sanat, nüfus yaps, yaam ve tarihi eserleri hakknda elde edilen bilgi ve belgelerin gelecek nesillere aktarlmas için çalma gerçekletiriliyor.
Akademik çalmalarla Fransz, Rus, ngiliz ve Osmanl arivlerinden toplanan belgelerin kitaplatrlmas, merkez bünyesinde kütüphane ve ariv oluturulmas hedefleniyor.
BTAM Müdürü Yrd. Doç. Dr. Fatih Gencer, önemli bir kent olan Bitliste böyle bir merkezin kurulmasnn elzem olduunu söyledi.
ehrin tarihinin, kültürünün aratrlmas, incelenmesi ve bunun yeni nesillere aktarlmasnda skntlar yaandn anlatan Gencer, öyle devam etti:
Bitlisin tarihini, kültürünü, geçmiteki ekonomik deerlerini, kentin kymetleri, medreseleri, ilmi ahsiyetleri aratrp inceleyeceiz. Yeni nesillere geçmiimizin ne kadar güzel olduunu ve güzel eyler yaadmz aktarmamz lazm. Bu kapsamda Bitlise dair Osmanl ariv belgeleri, ngiliz belgeleri, dönemin gazeteleri, salnameler ve dünyada ne kadar veri varsa bunlar bir araya getirmeye çalacaz. Ulatmz sonuçlar halkmzla paylaacaz. El sanatlar, halka yönelik hizmet ve deerleri günümüzde de yaatmak için projeler hazrlayacaz.
Gencer, öncelikle verileri bir araya getirerek merkez bünyesinde kütüphane oluturmay planladklarn, geçmite Bitliste ngiliz, Rus ve Fransz konsoloslarnn bulunduunu, buralardan elde edecekleri bilgileri de aratrmada kullanacaklarn anlatt.
- ngiliz arivindeki belgeleri bir araya getirdik
Dou Anadolunun siyasi yapsn etkileyen dris-i Bitlis ile ilgili çalma yapacaklarn vurgulayan Gencer, Bitlis önceden douda en önemli ticaret merkeziymi. Bilgiler bizi neye yönlendirirse önceliimiz o olacak. Tarihi eserlerle ilgili de çalma yapacaz. Kentin tarihiyle ilgili çalmalar da destekleyeceiz. dedi.
Gencer, Osmanl arivlerinden Bitlis hakknda güzel belgeler elde ettiklerini, bunlarn Türkçe açklamasn yazarak merkeze asacaklarn, ngiliz arivlerinde bulduklar fotoraflarla da sergi açabileceklerini söyledi.
ngiliz arivindeki belgeleri bir araya getirmeyi baardklarn, imdi de Osmanl arivinden belgeleri toplamaya baladklarn aktaran Gencer, unlar kaydetti:
Osmanl harfleriyle yaynlanan gazeteler var. Onlar toplamaya, merkezde ariv oluturmaya baladk. Belgeleri burada bir araya getireceiz. Gazetelerin yan sra çok ilginç belgelere ulatk. Bu belgelerle birkaç cilt Geçmiten Günümüze Bitlis Tarihi diye kitap hazrlamay düünüyoruz. Olabildiince hzl ve akademik yöntemlerle Bitlisin tarihini ortaya koymaya çalacaz. Bu çalmalarmz neticesinde Bitlis tarihi artk karanlk olmaktan çkacak.
Gencer, Cumhuriyet döneminde de kentte Yurt Yolu, Yeil Bitlis, Bitlis Birlik gazetelerinin bulunduunu anmsatarak, ilk gazetenin 1936 ylnda, dierlerinin de 1950li yllardan itibaren basldn sözlerine ekledi.