Çomaklı, Milli Mücadelenin hikâyesi kaybolan kadınlarını anlattı

Erzurumlu Araştırmacı-Yazar Zekiye Çomaklı Diyarbakır’da Milli Mücadelenin hikâyesi kaybolan kadınlarını anlattı.

Haberler 27.10.2024 - 16:19 Son Güncelleme : 27.10.2024 - 16:19

Diyarbakır Ahmet Arif Edebiyat müzesinde Kültür Bakanlığı Kültür Yolu Festivali programında Edebiyat Söyleşileri programı olarak gerçekleşen programa ilgi oldukça yoğun geçti.
Batı cephesinde savaşan milli mücadele kahramanı kadın askerleri gücü yettiğince her bölgede, her ilde her kesimden insanımıza anlatmanın önemini vurgulayan çomaklı; Diyarbakırda, erkekler kadar kadınlarda vatan savunması sırasında ciddi sorumluluk üstlendi. Şehrin Fransızlar tarafından ilhak edilme ihtimaline karşılık ortaya konan tepkilerde Diyarbakırlı kadınlar erkekleriyle omuz omuza verdi. Hatta Müdafaa-i Hukuk Hanımlar Cemiyetinin Umum Ktibi Saime Ayoğlu, Diyarbakırda cemiyetin bir şubesinin açılarak bu sayede oradaki kadınlara milli davanın öneminin anlatıldığını söyledi Mardinli Süryani kadınlarından bir bölümü, Diyarbakırda 19.yüzyılda açılmış bir Ortodoks Kilisesine ait dikimevinde o dönemde askerin çok ihtiyaç duyduğu elbise ve iç çamaşır dikimi yaptılar.
Bu eşyalar doğrudan savaşta kullanılmak için Batı Cephesine aktarıldı. Milli Mücadele süresince Kastamonudan Diyarbakıra, Aydından Siirte sırtında ve kağnısında askeri malzeme taşıyan Anadolu kadını bağımsızlık adına yapılan fedakrlıkların yalnızca birisiydi.
Gaziantepin gurur kaynağı olan bir Kurtuluş Savaşı kahramanı anamız Yirik Fatma vardı Güneydoğu Anadoluda Maraşlı Senem Ayşe
Mill Mücadele Döneminde (1918-1923) Bu coğrafyanın kadını hamamda adam dövmüştür. Vezir Hamamında kadınlar yıkanırken iki Fransız askeri hamama girdiler. Kadınlara el atmaya kalktılar, peştamal ve hamam taslarıyla kovaladık. Bugün hamama giren yarın evimize girmeye kalkışır dediler.
Mill Mücadele esnasında Urfada fedakrlıklarıyla öne çıkan kadınlardan birisi de Kız (lakabı) Fatma (1893-1979) oldu. Şehirde direnişin başlamasında başat rol oynayan Onikiler isimli ekibin içinde yer alan Güllüzde lakaplı Osman Güllü (1870-1942)nün kardeşi Güllüzde Abdinin kızı olan Kız Fatma, Müslümanların şehri boşaltmaması için elinden geleni yaptı. Urfalı kadınlar içinde Meryem Atmacanın Bitlis Defterdarının eşinin özel bir yeri vardır.
Mill Mücadele yıllarında Vanlı Süreyya Sülün, doğuda gösterdiği kahramanlıklarla dikkatleri üzerine çekti. Rus askerleri ve Ermeni çetelerinin yaptıkları talana direnirken erkek kardeşleriyle birlikte savaşa savaşa Erzurum, Ağrı ve Iğdıra kadar geldi. Kısaca bu bölgemizde ki hikyesi kaybolan kadın askerlerimizi hatırladıktan sonra, batı cephesinde savaşan kahraman kadınlarımızı analım, dedim ve Diyarbakırda da milli mücadelenin hikayesi kaybolan kadınlarını anlattım dedi.
Sunumun ardından Kara Fatma ile ilgili kendi hazırladığın videoyu da sunan çomaklı konuya oldukça ilgili olan Diyarbakır halkına teşekkür etti.

Ana Sayfaya Git