Urartu Kral II. Rusa tarafndan Van Gölüne hakim bir tepede kurulan ve Urartular dönemine ait önemli kalntlarn yer ald Ayanis Kalesine giden bir kilometrelik patika yola, eski demir yollarnda kullanlan ahap traverslerin geri dönüümüyle basamak yapld.
Tuba ilçesinde 2 bin 700 yl öncesinden bugüne ulaan süslemeleri, kerpiç duvarlar, ta ilemeleriyle dikkati çeken Urartu yaplarndan Ayanis Kalesinde yaplan çalmalarla adeta çevresel bir dokunu gerçekletirildi.
Urartularn yönetim yaps, mimarisi ve inançlaryla ilgili önemli bulgularn yer ald kaleye ulamn daha kolay salanmas ve tarihi dokusunun korunmas amacyla Tuba Belediyesi, Kültür Turizm l Müdürlüü ve Dou Anadolu Kalknma Ajans (DAKA) tarafndan yaklak iki ay süren çalma yürütüldü.
Sit alan kabul edilen ve çevresinin tamamnn çitlerle korunduu kalede belediye tarafndan zemini talarla oluturulan otopark ve farkl güzergahlara monte edilen bilgilendirme levhalar da kaleye gelen ziyaretçilere kolaylk salyor.
Kaledeki çalmalar kapsamnda eski demiryollar raylarnda kullanlan 3 bin traversin geri dönüümüyle 1,5 metre geniliinde ve yaklak bir kilometre uzunluunda patika yol ve 3 ayr izleme teras yapld.
Ziyaretçilerin ahap basamaklar kullanarak çkt kalenin kaz ve restorasyon çalmalarnn ardndan turizme kazandrlmas planlanyor.
- Tarihi yapyla da bire bir uyumlu
Tuba Belediye Bakan Fevzi Özgökçe, tarihi ve kültürel eserlerin korunmas için birçok alanda proje gelitirdiklerini söyledi.
Kalede Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ikl bakanlndaki 37 kiilik ekip tarafndan yaplan kazlarda önemli yaplarn gün yüzüne çkarldn anmsatan Özgökçe, eserlerin turizme kazandrlmas amacyla çalma balattklarn aktard.
Ziyaretçilerin daha önce toprak yollardan kaleye ulatn bu durumun da kötü bir görüntüye yol açtn ifade eden Özgökçe, çalmalarmza ilk olarak kaledeki tapnan korunmasndan yola çktk. Bu eserin süreç içerisinde ypranmamas ve turizme kazandrlmas anlamnda bir çat örtüsü yaptk. Yine kalenin çevre çitiyle korunmas gerektiini düünerek o ie baladk. Son olarak da ziyaretçilerin kalenin her alann rahatlkla gezmeleri için bir yürüyü yolu yaptk. dedi.
Özgökçe, geri dönüümde sfr atk anlayyla çalan bir belediye olarak demiryolu hatlarnn yenilenmesiyle ortaya çkan traverslerin bu ekilde deerlendirilmesinin önemli olduunu ifade ederek, unlar söyledi:
Van ve kaleyi ziyarete gelenlerin geri dönüüm ürünü olan basamaklardan seyir teraslarna çkarak bin 850 metrede ve panoramik bir ortamda Van Gölü kysndan Süphan Dan görebilirler. Tarihi ve turistik alan doya doya gezip inceleyebilirler. Yaptmz yol, buradaki tarihi yapyla da birebir uyumlu. Burada Göbeklitepeyi aratmayacak önemli eserler var. Yurt içi ve yurt dnda tüm kültür, doa ve tarih merakllarn bir an evvel bu güzel bölgeye gelip bu alan ziyaret etmelerini bekliyoruz. Vanda huzur, güven ve emniyet olutuktan sonra inanyoruz ki turizm, kültür, sanat ve alanda da gelimeler olacak. Bu gördüümüz eserler de bu süreçten sonra ortaya çkt.
- 3 bine yakn travers kullanld
l Kültür ve Turizm Müdürü Muzaffer Aktu ise kalenin Vann tarihi noktasnda önemli bir yer olduunu ve 30 yldr kaz çalmalarnn devam ettiini anmsatt.
Bu yl yaplan çalmalarla kaleyi tamamen güvence altna aldklarn ifade eden Aktu, Kaleye zarar vermeyecek bir eylerin kullanlmas gerekiyordu. Bu kapsamda tren raylarndaki traversleri temin ettik. Yaklak 3 bine yakn travers kullanld. Yine üç noktaya seyir tepeleri yaptk. Amacmz böyle ören yerlerini turizme kazandrmak. diye konutu.
Prof. Dr. Ikl da kente gelen turistlerin büyük bir ksmnn Urartu arkeolojisine özel ilgi gösterdiini ve corafyann da tarihi dokusuyla özel bir öneme sahip olduunu anlatt.
Ziyaretçilerin Urartu kültürünü en iyi ekilde anlayabilecei alanlarn banda Ayanis Kalesinin geldiini belirten Ikl, Ören yerlerinde yürüyü yollarn yaparken doayla ve bulunduu arkeolojik mekanla uyumlu olduu için ahap malzemeyi tercih ediyoruz. Bu malzeme gerçekten çok özel ve pahal bir malzeme. Bu yürüyü yollar sayesinde kaleye çkmak çok daha kolay ve güvenli. Ziyaretçiler bu yolu gördüklerinde büyük keyif alyor. ifadelerini kulland.