ANAYASA Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, hrszlk suçu nedeniyle 25 yl önce para cezas verilen ve bu cezas da ertelenen bir kiinin, Genel Bilgi Toplama (GBT) Sisteminde bulunan sicil kaydnn silinmesi ile ilgili yapt bavuruyu, 7 üyenin kar oyuna ramen kabul edilemez buldu.
AYM Genel Kurulu, oy çokluu ile ald kararda, söz konusu verilerin toplanmas, muhafazas ve kullanm hususunda, tespit edilen amaç dnda yararlanldna veya özel yaam ve çalma hayat bakmndan olumsuz sonuçlar dourduuna ilikin somut olgulara dayal herhangi bir delilin bavurucu tarafndan ortaya konulamadn belirterek, Bu nedenlerle bavuruya konu müdahalenin demokratik toplumda gerekli ve ölçülü olmad söylenemez diyerek, özel hayata sayg hakknn ihlal edilmediine karar verdi.
Bakkal dükkan ileten E.ç.A., 1989 yllnda üç ayr fiilden dolay, hrszlk suçu kapsamnda zmir 8inci Asliye Ceza Mahkemesinin 1990 ylnda verdii karar ile ar para cezasna çarptrld. E.ç.A.nn cezas ertelendi. E.ç.A.nn adli sicil kaydnn silinmesi talebiyle yapt bavuru üzerine, ayn mahkeme, 1996 ylnda verdii karar ile tecilli cezann ilenmemi saylarak adli sicil kaytlarndan silinmesine karar verdi. E.ç.A., 2006 ylnda bu kez GBT Sisteminde bulunan kaydnn silinmesi talebiyle Emniyet Genel Müdürlüüne bavurdu. E.ç.A.nn dilekçesi, idarenin ilgili birimleri tarafndan, hakkndaki adli sicil kaydnn düzenlendii zmir l Emniyet Müdürlüüne iletildi. zmir Emniyet Müdürlüü, Bilgi Toplama Yönergesi gereince E.ç.A.ya hakkndaki bilgi formlarnn iptal edilemeyecei bildirdi. Bu cevap üzerine E.ç.A., GBTde bulunan kaydnn silinmesi amacyla çileri Bakanl aleyhine Ankara 9uncu dare Mahkemesinde iptal davas açt.
DARE MAHKEMES DAVAYI REDDETT, DANITAY ONADI
Ankara 9uncu dare Mahkemesi, 2008 ylnda verdii kararda, davay reddederek, kararnda, çileri Bakanl Kaçakçlk stihbarat, Harekt ve Bilgi Toplama Dairesi (KHB) Bakanlnca çkarlan 29 Mart 2005 tarihli yönergedeki hükümlere yer verdi. Kararda, öyle denildi:
Kamu güvenliinin ve suç ve suçluyla mücadelenin etkin ekilde salanmas amacyla yönerge ile baz suç tiplerinden hüküm giyenler hakknda GBT Sistem kaydnn nasl tutulacann düzenlendii, yönergenin 9uncu maddesinin (b) bendinde hrszlk suçunun da bu suç türleri arasnda gösterildii belirtilmitir. Bu nedenle, hrszlk suçundan cezalandrlan bavurucu hakknda tutulan GBT Sisteminden kaydnn silinmesi için yaplan bavurunun reddine ilikin ilem, hukuka aykr deildir.
Dantay 10uncu Dairesi de karar temyiz ederek onaynca, E.ç.A, AYMye bireysel bavuru yapt.
E.ç.A.nn, Hrszlk suçlarna ilikin bilgilerin adli sicil ariv kaydnda tutulmas ve Genel Bilgi Toplama Sistemine kaydedilmesi nedeniyle özel hayatn gizlilii hakknn ihlal edildii iddiasna ilikin bavurusunda AYM Genel Kurulu oy çokluu ile karar verdi. AYM kararnda, 5237 sayl Kanunun 136nc maddesi uyarnca da kiisel verileri hukuka aykr olarak bakasna vermek, yaymak veya ele geçirmenin suç olarak düzenlendiine vurgu yapt. Elde edilen bilgilerin amac dnda kullanlmasn önleyecek ve kiilerin özel hayatna dair bilgilerin ve kiisel verilerin ifa edilmesini önleyecek yasal güvencenin mevcut olduu vurgulanan kararda, öyle denildi:
Ayrca somut olayda söz konusu verilerin toplanmas, muhafazas ve kullanm hususunda tespit edilen amaç dnda yararlanldna yahut özel yaam ve çalma hayat bakmndan olumsuz sonuçlar dourduuna ilikin somut olgulara dayal herhangi bir delil bavurucu tarafndan ortaya konulamamtr. Bu nedenlerle bavuruya konu müdahalenin demokratik toplumda gerekli ve ölçülü olmad söylenemez. Açklanan gerekçelerle Anayasann 20nci maddesinde güvence altna alnan özel hayata sayg hakknn ihlal edilmediine karar verilmesi gerekir.
AYM Genel Kurulunun bakan ve 16 üyesinden 7si karara kar oy kullanrken, E.ç.A.nn bavurusu oy çokluu ile kabul edilmedi.
HANG AMAçLA, KM TARAFINDAN KULLANILACAI BLNMEYEN ARV
AYM Genel Kurulunun verdii kararda, kar oy kullanan üyelerin gerekçeleri de belirtildi. AYM üyesi Osman Alifeyaz Paksüt ve Muammer Topal kar oy gerekçelerinde, trafik veya genel bir asayi kontrolü yapan kolluk kuvvetlerinin, kiilerle ilgili varsa arama, yakalama, devam eden soruturma veya kovuturma, sahip olduu veya geri alnm olabilecek ehliyet, silah ruhsat, pasaport, yurda giriçk ve benzeri bilgilere derhal eriebilmeleri ne kadar gerekli ve ölçülü ise her trafik polisinin GBT bilgilerine bakt kiinin bavuruda olduu gibi 25 yl önce para cezasna mahkum olduu, adli sicilden çkarlm bir hrszlk olayn bilmesi ayn derecede gereksiz ve ölçüsüz olduunu belirtiler. AYMnin söz konusu iki üyesi gerekçelerinde, Anayasann 13üncü maddesinin emrettii anlamda kanunilik artn karlamayan, fiilen silinemeyen ve kiiye kar hangi amaçla kim tarafndan kullanlaca bilinemeyen bir arive dönüen GBT uygulamas nedeniyle, bavurucunun temel haklarnn ihlal edildiini kabul etmek gerekir dedi.