Salk açsndan faydalar olan ve özellikle k aylarnda daha fazla tüketilen dut pekmezi, yaz döneminde hazrlanyor.
Ya dutun pekmeze yolculuu, dutun toplanmasyla balyor. Aaç dallar, yere serilen örtü üzerine silkeleniyor. Bu ekilde toplanan dut, daha sonra kazanlara dökülüp kaynatlyor.
Atete kaynatlan dutun, ince bezlerden süzülerek ras alnyor. Tekrar kaynatlan ra, kablara dökülerek günete braklyor. Yaklak 10 gün bu ekilde bekletilen ra, scan etkisiyle kvam kazanarak pekmez halini alyor.
Yaz mevsiminde birçok yerde olduu gibi Bingöl köylerinde de yetien dutlar aaçlarndan toplayan vatandalar da pekmez yapmna baladlar.
Solhan ilçesindeki bahçesinde yetitirdii dutlar pekmez haline getiren 80 yandaki Bayan Beyaz Kanat, üretilen dut pekmezini oullar ve torunlar için hazrladn söyledi.
Dut pekmezinin yapln anlatan Kanat, unlar söyledi: Dut aacna çkan bir kii dallara vurarak dutlarn, yerde serilen naylonun üzerine dökülmesini salyor. Toplanan dutlar kazanlara konuluyor ve odun ateinde bir süre kaynatlyor. Daha kaynayan ve su haline gelen dutlarn bir torba içinde suyu süzülerek kaba konuluyor. Kazanlara konulan dut suyu, odun ateinde yava yava kaynatlarak pekmez halini alyor. Tekrar süzülüp tepsilere aktarlan pekmez, gerekli kvama gelmesi için bir ay boyunca güne altnda bekletildikten sonra pamuklu ince tülbent bez ile süzülerek bidonlara alnyor. Bir süre dinlendirilen pekmez, tüketime hazr hale geliyor.
Tekirdadan geldii Bingölün Solhan ilçesine bal Yendidal köyünde dut yapm iinde kaynanasna yardmc olan Münevver Kanat ise Bizde olumuzun düünü için Bingöle geldik, hayrls ile düünümüzü yaptk. u an köydeyiz. Kaynanam her yl pekmez yapyor ve bize de gönderiyor. Ben burada olduum için kendisine yardm ediyorum. Dut pekmezi sofralarn olmazsa olmazdr. Evimizde eksik olmaz. Tabi ki, babaannemin yapt pekmez bir baka oluyor. Doal ortamda özel olarak yapt için organiktir. Herkese ve her aileye böyle kaliteli pekmez tavsiye ediyorum. dedi.
Adanadan Yenidal köyüne bal Seydangölü mezrasnda pekmez yapm iinde ninesine yardmc olan Ahmet Tefik Altun ise Ben Adanadan geldim. Köye tatile geldim. u an dut çrpyoruz nineme yardm ediyorum. Pekmez yapp kn yiyeceiz. fadelerini kulland.
Dut pekmezinin bilinen faydalar:
Kanszlk çeken hastalarda büyük yararlar salar. Mide hastalklarna, özellikle de ülser ikyetine kar faydaldr. Astm ve bronit hastalklarna kar yararldr. Soua kar vücut direncini artrc özellie sahiptir. Sporcular için enerji deposudur. Bebeklerin büyümesinde ve gelimesine yardmcdr. çocuklarn zek geliimine yardm eder. Gargara eklinde az ve boaz hastalklarna kar etkilidir. çocuklarda sk sk rastlanan pamukçuk için de yaygn olarak kullanlmaktadr.