Diyarbakrda UNESCO korumas altnda bulunan tarihi Diyarbakr Surlar ile yine koruma bandnda yer alan Hevsel bahçeleri arasnda, Surlarn hemen dibinde geçen yl ubat aynda 150 dönümlük bir alanda Millet Bahçesi yaplarak tamamland. çevre ve ehircilik Bakanl tarafndan 24 milyon liraya yaptrlan ve bitirilmesine ramen resmi açl henüz yaplmayan Millet Bahçesi için önceden Diyarbakr Kültür Varlklarn Koruma Kuruluna bavuru yaplmad ve izin alnmad ortaya çkt.
Hem UNESCO Korumas hem de ST alan olmas nedeniyle ihale ve yapm süreci balamadan uygulama onay için öncelikle Kurula bavurulmas gerekirken, millet bahçesi bitirildikten sonra Koruma Kuruluna proje sunulduu anlald.
KURUL ZNSZ UYGULAMALAR LE LGL KARAR ALDI
Diyarbakr Kültür Varlklarn Koruma Bölge Kurulunun 26 Austos 2019 tarihindeki toplantsnda, Diyarbakr kent surlar koruma bandnda kalan alana yönelik düzenlenen, Diyarbakr ili Sur ilçesi Fiskaya-Yenikap Mardin kap aras millet bahçesi ii kapsamnda sunulan uygulama projesi ve izinsiz uygulamalara ilikin kararlar ald. Kurul tarafndan 8 maddede sralanan kararlarda u ifadelere yer verildi:
BLM KOMSYONUNUN GÖRÜÜ ALINMADI
1-Diyarbakr ili Sur ilçesi Diyarbakr kalesi ve Hevsel bahçeleri Dünya miras alan ve tampon bölgesinde yaplacak her türlü uygulama öncesi Bakanln 08.02.2017 tarihli Bakanlk makam oluru ile kurulan Diyarbakr surlar Hevsel bahçeleri kültürel peyzaj alan yönetimi bilim komisyonunun görüünün alnmas gerektiine
STNAT DUVARI SLÜET BOZUYOR, REVZE EDN
2-Projede C yolu olarak tanml yolun güneyinde yer alan Teraslama için yaplan istinat duvarlarnn silueti olumsuz etkilediinden bahse konu alanda bitkilendirme veya doal eimi koruyacak dolgu malzemesi ile doldurma alternatifleri ile düzenlenerek revize edilmesine
BEDEN DUVARINA YAPILAN BALKONU ACL KALDIRIN
3-Sur beden duvarnda yaplan balkon uygulamasnn ivedilikle kaldrlmasna
SU DEPOSUNU YERN ALTINA GZLEYN
4- Yerinde yaplan incelemede zeminin yaklak 1,5 metre üzerinde bulunan su deposunun avam projedeki ekliyle zemin altna kalacak ekilde gizlenmesinin salanmasna
YOLU KESNLKLE ARAç TRAFNE AçMAYIN
5- Hevsel bahçelerinde yakn olan E olarak tanml yolun kesinlikle araç trafiine açlmamas ve buna ilikin gerekli önlemlerin alnmas gerektiine
SURLARA ZARAR VERECENDEN AAçLANDIRMA YAPMAYIN, SULAMA HATTINI KALDIRIN
6- 62 nolu burç ile Keçi burcu arasnda aaçlandrma yaplmamasna Kale beden duvarna zarar vereceinden bu alanda sulama yaplmasn salayan sulama altyap hattnn kaldrlmasna surlardan itibaren bir metrelik alann çakl veya mucurla kaplanmasn
BETONU TTREM YAPMAYAN ALETLERLE KALDIRIN, MUCUR VE çAKIL DÖKÜN
7- Keçi burcu bitiiindeki Sur duvarlarnn önünde ksmen görülen kale d sur kalntlarnn korunmas için bu alandaki çalmalarn ve Keçi burcu çevresinden geçen beton yolun sur duvarlar ve burçlarla birletii noktalarda titreim yaratmayan aletlerle kesilerek bu noktalara çakl veya mucur dökülmesi,çalmalarnn Müze müdürlüü uzmanlar denetiminde yaplmasna
METAL KORKULUKLARI KALDIRIN FARKLI çÖZÜM BULUN
8- Projede Keçi Burcunun etrafn dolaan yolda güvenlik maksadyla uygulanan metal korkuluklarn farkl alternatiflerle çözülmesi ne..
Diyarbakr Kültür Varlklarn Korumu Kurulu, söz konusu toplantda 8 madde ile özetledii kararn sonunda ise, Yukarda maddeler halinde belirtilen hususlarn dikkate alnarak hazrlanacak uygulama projesinin Kurulumuza iletilmesinden sonra konunun yeniden görüülmesine karar verildi dedi.
Uzmanlar, kurulan kararn deerlendirirken, kararda, izinsiz uygulamalar denilerek aslnda yaplan ilemin kaçak olduunu, koruma altnda bulunan alanda yaplan küçük bir ilem için bile kurulun önceden karar olmas gerektiini belirterek, Burada karardan anlald üzere kuruldan görü ve izin alnmadan i yaplm ve bitirilmi. Bir çok yllanm aaç kesilmi ve alann peyzaj ve topografik yaps deitirilmi. Daha sonra UNESCO balamnda sknt yaanmamas için i bittikten sonra kurula proje sunulmu. Kurulun burada yapmas gereken proje hakknda savcla suç duyurusunda bulunmaktr. Ama, kurul bunu yapmak yerine izinsiz uygulama dedii uygulamann iyiletirilmesi için kararlar alm. Bu proje Nisan aynda Diyarbakra gelmesi beklenen UNESCO misyonu açsndan sknt çkarabilir diye konutular.