Dicle Üniversitesi (DÜ) Psikoloji Bölümü Öretim Görevlisi Dr. Ör. Üyesi Tahsin Kula, son yllarda çocuklara yönelik artan cinsel istismar ve saldr olaylaryla ilgili önemli deerlendirmelerde bulundu.
Günümüzde ahlaki yozlamann önlenememesinin en büyük sebebinin, ahlakszln baz kesimlerce desteklenmesi olduunu söyleyen Kula, suç ileyen kiilerin; ailelerinden, mahallelerinden, toplumdan, ülkelerindeki siyasetçilerden destek almadklar sürece ayn hareketi bir daha yapmaya cesaret edemeyeceklerini vurgulad.
Kula, Bu istismar olay aslnda insanlk suçudur, yüz kzartan bir harekettir. Yeni bir hareket deil, daha önceki toplumlarda da vard. Aile içerisinde ensest ilikiler, daha sonra parafili dediimiz deiik sapklklar yaygnd. Günümüzde az da olsa istismarn tecavüz boyutu gün yüzüne gelmeye balad. Tabi ki bu can skc, ayn zamanda insan onurunu krc bir harekettir. çocua istismar uygulanyorsa ve bu toplumda büyük bir yara haline gelmise demek ki bir süreç vard ki bu görülmedi. çünkü yüz kzartc suçu ileyen kii eer bunu toplum içerisinde rahat bir ekilde yapabiliyorsa bu, daha önceki dönemlerde de deiik ekillerde denenmi demektir. dedi.
Cinsel istismarn ana sebebi ahlaki yozlamadr
Biz, gelimi süreç içerisinde önce bir deer yozlamas yaadk. Yani çocuklarmz yetitirirken onlara kar birtakm snrlamalar, haklar ve hukuklar yeteri kadar öretemedik. diyen Kula, unlar kaydetti:
Dolaysyla ileride büyüdükleri zaman kendi snrlarn, haklarn bilemedikleri için yaadklar dönem içerisinde bazen kendi haklar olmayan birtakm duygularn da kendilerini yönlendirmesiyle yanl davranlar içerisine girmi olabiliyorlar. Günümüzde cinsel istismarn ana sebebi ahlaki yozlamadr ve insanlar birbirlerinin haklarna, hukuklarna sayg göstermiyorlar. Tabi ki bunun patlamas cinsel istismar olarak ortaya çkyor. Günümüzde ahlaki yozlamann önlenememesinin en büyük sebebi, ahlakszln bazlar tarafndan destekleniyor olmasdr. Diyelim ki Eylül ve Leyla olay herkesin vicdann szlatmasna ramen birileri oraya verilecek cezay eletirebiliyor ve onu doru bulmuyorsa katile bir destek veriyor veya tecavüzcüye farkna varmadan bir güç veriyor demektir.
Bçak kemie dayanacak noktaya geldi
Suç ileyen kiilerin; ailelerinden, yaadklar mahallelerinden, toplumdan, ülkelerindeki siyasetçilerden destek almadklar süre içerisinde ayn hareketi bir daha yapmaya cesaret edemeyeceklerinin altn çizen Kula, Günümüzde sadece Leylann, Eylülün bana gelen bir hadise deil, daha önceki dönemde Özgecann ve bakalarnn da bana gelmiti. Ancak günümüzdeki kadar madurlarn ya küçük olmad için sadece gündem oluturuldu, üzerinde fazla durulmad. Günümüzde bçak kemie dayanacak noktaya geldi, insanlar Artk ne ceza verelim? diyorlar. Elbette ki bunu yapacak olan devlettir ancak devletten önce anne babann, mahallenin, büyüklerin yapmas gereken baz eyler var. ifadelerini kulland.
Ahlaki deerler göz ard edildi
Kula, televizyondaki filmlerin, dizi ve arklarn temelinde insanlarn cinsel duygularn rahatça yaayabilecekleri ortamlar hazrlanmaya balandna deinerek, Ahlaki deerler göz ard edildi. Onun için bu ortam içerisinde yetien gençler kendilerine ar bir özgüven içerisindedirler. Ancak sorumluluktan uzak bir ekilde toplumdaki hayata katlmaya baladlar. Uygun olduu zaman istedii davranlar yapmaya baladlar. Bunlarn en büyük örnei, çocuklara yönelik yüksek istismar ve tecavüz olaylardr. Ailenin, kendi çocuuna ev ilerinde, sokak ilerinde, bireysel hayatnda ve toplumsal hayatnda örnek olmas ve anlatmas gerekiyor. Kardaki kiilere anlatrken düman formatnda deil, insan formatnda anlatmas, doru davranlar pekitirmesi lazm. Eer olumsuz bir davranla karlaacaksa olumsuz davranlara kar nasl tavr taknmas gerektiini çocua anlatmas lazm. eklinde konutu.
Devletin, bu tür yüz kzartc suçlar için caydrc ceza ortaya koymas gerekiyor
Devletin, bu tür yüz kzartc suçlar için caydrc ceza ortaya koymas gerektiine dikkati çeken Kula, sözlerine öyle devam etti:
Mesela; Erkekler cinsel sapktr. dediiniz, kadnlar cinsel obje olarak gösterdiiniz zaman yarn bu kii büyüdüü zaman ya bir erkekle ya da bir kadnla evlenmi olacak. Zihinde erkei komple kötü olarak görüyorsa veya sokakta gördüü erkekleri sapk olarak gösteriyorsanz yarn büyüdüü zaman bu çocuun zihninde böyle bir alg oluacak. Bunlarn önlenmesi lazm. Yani birtakm marjinal hareketleri günümüze getirerek, çocuklara cinsiyetler arasnda dümanlk tohumu serpmememiz lazm. Bunlar iyi bir ekilde anlatmamz lazm. Bugünden itibaren devletin bu tür yüz kzartc suçlar için fazla beklemeden caydrc bir ceza ortaya koymas gerekiyor ama yetmez. Toplumun da bir yanl gördüü zaman asla onu ihmal etmeden ona müdahale etmesi lazm. Bunu en güzel Hazreti Muhammed söylüyor. Peygamber, Bir yanl görürseniz elinizle düzeltin, olmazsa dilinizle düzeltin, olmazsa müdahale edin. diyor. Bizim bunu herkese güzel bir ekilde anlatmamz lazm. Mesela Leyla, Eylül ve dier olaylarda toplum bu yanllar gördüü zaman sessiz kalmasayd yarn bir bakasnn da yapmasna önceden engel olmu olurlard. Eer toplum kendi çocuklarna, mahalledeki çocuklara kar bu duyarlln devam ettirebilirse potansiyel olarak bu duyguya sahip olan insanlar bunu yaayamazlard. çünkü hiçbir yerden onay görmeyen duygular kolay kolay tekrarlanmaz.
nsanlara duygularn kontrol etmeyi öretmek zorundayz
nsanlara duygularn kontrol etmelerinin öretilmesinin önemli olduunu anlatan Kula, Bunun içerisinde cinsel duygusu, öfke, saldrganlk duygular da var. Bunlar öretmemiz lazm. Bunlar öretirken sadece anne babann, devlet yetkililerinin, yasalarn deil; toplumdaki sanatçlarn, artistlerin, zenginlerin, bürokratlarn da belirli sorumluluklar vardr. Onun için insanlara kendi sorumluluklarn hatrlatmamz gerekiyor. Bazlarmzn gözünde sapk erkek tipleri vardr. O, kendi duygusal emellerini ortaya koymak için bin türlü hile yapyor. Bunu gören genç, bireysel hayatnda da kardaki kiiyi avlamak için ne yana ne de ortamna bakar. Uygun ortamda hilesini ortaya koymaya çalr. çünkü sevdii insana ulamak için hile yaplmas gerektiini televizyonlarda örenmi. Bugün bunu ayn ekilde uygularken Bu çocuk, akrabam, erkek, anam, bacm. demez. Eer duygu aktif hale gelmise onu elde etmenin yollarn arar. Cinsel istismar edilen kii zayf halkadr. Mesela kz çocuuysa küçüktür, erkek çocuuysa ya pasiftir ya da akli dengesi yerinde yoktur. Tacizci bunlar kurban olarak seçer. çünkü böyle bir ey yapt zaman kardaki kiinin kendisine ne sözel olarak ne de davransal olarak karlk vermemesi gerekiyor. Bizim bu tür eyleri önlememiz için kendi çocuklarmza sahip çkmamz gerekiyor. Bunlarla birebir konumamz lazm. Günümüzde maalesef aileler çocuklaryla yeteri kadar ilgilenmiyor. Hl ahlaksz diziler reyting yapabiliyor, çocuklarn izlememesi gereken programlar geç vakitlere kadar izlenebiliyorsa yarn bu çocuklar büyüdüü zaman bu tür istismar olaylarnn olmas kaçnlmazdr. dedi.
Cezada asl olan caydrclktr
ster idam ister hadm olsun, cezada caydrcln asl olduunu sözlerine ekleyen Kula, Sen ona öyle bir ceza ver ki ileriki dönemde tekrar yapmaya çalan insanlarn cesaret etmemesi gerekiyor. Bu tür noktalarda daha fazla uzatlmadan cezann verilmesi gerekiyor. çünkü cezada caydrclk esastr. Bunun için de cezann ertelenmemesi lazm. Mesela 6 ay, bir sene sonra yasa çkacak, Leyla olay da Eylül olay da unutulmu olacak. Sen cezay versen bile onun toplum üzerindeki caydrcl dümü olacak. Cezann bir an önce verilmesi lazm. dam, gerçekten adli suçlar için bireysel bir haktr. Eer böyle bir ey olmasayd yaratc böyle bir eyi gündeme getirmezdi. Biz hiçbirimiz yaratcdan daha efkatli deiliz. Bazen merhamet ve efkat toplumda hastalklara sebep olur. Eer cezalar yeteri kadar uygulansayd, tedbirler alnsayd bugün Eylül ve Leyla olaylar olmayacakt. ifadelerini kulland.