HABER MERKEZ
Türkiyede 65 ve daha yukar yataki nüfus 5 ylda yüzde 24 artarak, geçen yl 8 milyon 245 bin 124 kiiye ulat. Yal nüfusun toplam nüfus içindeki oran 2021 itibaryla yüzde 9,7ye çkt.
Türkiye statistik Kurumu, 2021 ylna ilikin statistiklerle Yallar çalmasnn sonuçlarn açklad.
Buna göre, 2016da 6 milyon 651 bin 503 kii olan 65 ya ve üzeri nüfus, son 5 ylda yüzde 24 artarak 2021de 8 milyon 245 bin 124 kii oldu. Yal nüfusun toplam nüfus içindeki oran 2016da yüzde 8,3 iken, 2021de yüzde 9,7ye çkt.
Yal nüfusun 2021de yüzde 44,3ünü erkek nüfus, yüzde 55,7sini kadn nüfus oluturdu. Nüfus projeksiyonlarna göre yal nüfus orannn 2025te yüzde 11, 2030da yüzde 12,9, 2040ta yüzde 16,3, 2060ta yüzde 22,6 ve 2080de yüzde 25,6 olaca öngörüldü.
Yal nüfus ya grubuna göre incelendiinde, 2016da yal nüfusun yüzde 61,5inin 65-74 ya grubunda, yüzde 30,2sinin 75-84 ya grubunda ve yüzde 8,2sinin 85 ve daha yukar ya grubunda yer ald görülürken, 2021de yüzde 64,7sinin 65-74 ya grubunda, yüzde 27,3ünün 75-84 ya grubunda ve yüzde 8inin 85 ve daha yukar ya grubunda yer ald belirlendi.
- Türkiye nüfusunun ya yaps deiti
Türkiyede yal nüfus, dier ya gruplarndaki nüfusa göre daha yüksek bir hzla art gösterdi. Küresel yalanma süreci olarak adlandrlan demografik dönüüm sürecinde olan Türkiyede, dourganlk ve ölümlülük hzlarndaki azalmayla birlikte salk alannda kaydedilen gelimeler, yaam standardnn, refah düzeyinin ve douta beklenen yaam süresinin artmasyla nüfusun ya yaps ekil deitirdi.
çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oran azalrken yallarn toplam nüfus içindeki oran art gösterdi. Türkiye oransal olarak yal nüfus yapsna sahip ülkelere göre hala genç bir nüfus yapsna sahip olsa da yal nüfus saysal bakmdan oldukça fazla.
Nüfusun yalanmasyla ilgili bilgi veren göstergelerden biri olan ortanca ya, 2016da 31,4 iken 2021de 33,1 oldu. Ortanca ya 2021de erkeklerde 32,4, kadnlarda 33,8 olarak gerçekleti.
Nüfus projeksiyonlarna göre, ortanca yan 2025te 34,1, 2030da 35,6, 2040ta 38,5, 2060ta 42,3 ve 2080de 45 olaca tahmin edildi.
çalma çandaki yüz kiiye düen yal saysn ifade eden yal bamllk oran, 2016da yüzde 12,3 iken 2021de yüzde 14,3e çkt.
Nüfus projeksiyonlarna göre, yal bamllk orannn 2025te yüzde 16,4, 2030da yüzde 19,6, 2040ta yüzde 25,3, 2060ta yüzde 37,5 ve 2080de yüzde 43,6 olaca öngörüldü.
Nüfus tahminlerine göre, 2021de dünya nüfusunun 7 milyar 831 milyon 718 bin 605 kii, yal nüfusun ise 764 milyon 321 bin 142 kii olduu tahmin edildi. Buna göre, dünya nüfusunun yüzde 9,8ini yal nüfus oluturdu. En yüksek yal nüfus oranna sahip ilk üç ülke, yüzde 34,3 ile Monako, yüzde 28,8 ile Japonya ve yüzde 22,8 ile talya oldu. Türkiye, 167 ülke arasnda 68. srada yer ald.
Yal nüfus orannn en yüksek olduu il, 2021de yüzde 20,1 ile Sinop oldu. Bu ili yüzde 19,2 ile Kastamonu, yüzde 17,8 ile Artvin izledi. Yal nüfus orannn en düük olduu il ise yüzde 3,5 ile rnak oldu. Bu ili yüzde 3,9 ile Hakkari, yüzde 4 ile anlurfa izledi.
Yal nüfus oran il düzeyinde yllara göre incelendiinde, toplam nüfus içinde yal nüfus orannn en yüksek olduu il says 2016da 8 iken, 2021de 22 oldu. Nüfus projeksiyonlarna göre yal nüfus orannn en yüksek olaca il saysnn 2025te 33e çkaca tahmin edildi.
Toplam nüfus içinde yal nüfus orannn yllara göre en düük olduu illerin, genç nüfus yapsna sahip olan anlurfa, rnak ve Hakkari olduu görüldü.
- Yaklak her 4 haneden birinde en az bir yal fert var
Türkiyede 2021de toplam 25 milyon 329 bin 833 haneden 6 milyon 112 bin 760nda yal nüfus olarak tanmlanan 65 ve daha yukar yata en az bir fert bulunduu belirlendi. Dier bir ifadeyle, hanelerin yüzde 24,1inde en az bir yal fert yaad görüldü.
En az bir yal fert bulunan 6 milyon 112 bin 760 hanenin 1 milyon 561 bin 398ini tek bana yaayan yal fertler oluturdu. Bu hanelerin yüzde 74,9unda yal kadnlar, yüzde 25,1inde ise yal erkekler yayor.
En az bir yal fert bulunan haneler içinde tek kiilik yal hane halk orannn en yüksek olduu il, 2021 ylnda yüzde 35,2 ile Burdur oldu. Bu ili yüzde 34,9 ile Balkesir, yüzde 34,4 ile çanakkale izledi. Bu orann en düük olduu il ise yüzde 6,5 ile Hakkari oldu. Bu ili yüzde 12,5 ile rnak, yüzde 12,9 ile Batman izledi.
Yal nüfusun yüzde 0,1ini oluturan 100 ya ve üzerindeki yal kii says 2021de 5 bin 859 oldu. Türkiyede 100 ya ve üzerinde en fazla yalya sahip ilk üç il srasyla 815 kiiyle stanbul, 276 kiiyle anlurfa ve 272 kiiyle Mardin iken, en az yalya sahip ilk üç il ise 7 kiiyle Bartn ve Bayburt, 8 kiiyle Ardahan ve Bilecik oldu.
Okuma yazma oranlar
Buna göre, yal nüfus içinde okuma yazma bilmeyenlerin oran, 2016da yüzde 20,8 iken 2020de yüzde 15,6ya dütü. Okuma yazma bilmeyen yal kadnlarn oran yüzde 24,2, yal erkeklerin oran yüzde 4,7 çkt.
Eitim durumuna göre yal nüfus incelendiinde, 2016da yal nüfusun yüzde 43,7si ilkokul mezunu, yüzde 5,6s ortaokul veya dengi okul/ilköretim mezunu, yüzde 5,9u lise veya dengi okul mezunu, yüzde 5,8i yükseköretim mezunu iken 2020de ilkokul mezunu olanlarn oran yüzde 46,1e, ortaokul veya dengi okul/ilköretim mezunu olanlarn oran yüzde 7,9a, lise veya dengi okul mezunu olanlarn oran yüzde 8e, yükseköretim mezunu olanlarn oran ise yüzde 7,4e yükseldi.
Yal nüfusun eitim durumu cinsiyete göre incelendiinde, önemli farkllklar olduu gözlendi. Bitirilen tüm eitim düzeylerinde yal erkek nüfus orannn yal kadn nüfus oranndan daha yüksek olduu görüldü.
- Yal nüfusta medeni durum
Yal erkek nüfusun 2021 ylnda yüzde 1,3ünün hiç evlenmemi, yüzde 83,7sinin resmi nikahla evli, yüzde 3,6snn boanm, yüzde 11,4ünün ei ölmü olduu görülürken yal kadn nüfusun yüzde 2,7sinin hiç evlenmemi, yüzde 46snn resmi nikahla evli, yüzde 4ünün boanm, yüzde 47,4ünün ise ei ölmü olduu belirlendi.
Gelir ve Yaam Koullar Aratrmas sonuçlarna göre, edeer hane halk kullanlabilir fert medyan gelirinin yüzde 60na göre hesaplanan yoksulluk oran, 2016da Türkiye geneli için yüzde 21,2 iken 2020de yüzde 21,9 oldu. Bu oran, yal nüfus için 2016da yüzde 16 iken 2020de yüzde 16,7ya çkt.
Yal nüfusun yoksulluu cinsiyete göre incelendiinde, yal erkeklerde yoksulluk oran 2016da yüzde 14,7 iken 2020de yüzde 15,6 oldu. Yal kadnlarda yoksulluk oran ise 2016da yüzde 17 iken 2020de yüzde 17,6 olduu tespit edildi.
Yal nüfusun i gücüne katlma oran 2016da yüzde 11,8 iken 2020de yüzde 10a geriledi. Bu oran cinsiyete göre incelendiinde, yal erkek nüfusta yüzde 16,8 iken yal kadn nüfusta yüzde 4,6 olarak belirlendi. Yal nüfustaki isizlik orannn 2016da yüzde 2,6 iken 2020de yüzde 2,7 olduu görüldü.
- nternet kullanan yal bireylerin oran 4 kat artt
Yaam Memnuniyeti Aratrmas Sonuçlarna göre, mutlu olduunu beyan eden 18 ve daha yukar yataki bireylerin oran 2021de yüzde 49,3 iken bu oran 65 ve daha yukar yataki bireyler için yüzde 56,2 oldu. Yal bireylerin genel mutluluk düzeyi cinsiyete göre incelendiinde, 2021de erkeklerin yüzde 51,2si, kadnlarn ise yüzde 60,1i mutlu olduunu beyan etti.
Yal bireylerin 2016da en önemli mutluluk kayna yüzde 64,2 ile aileleri, yüzde 18 ile çocuklar, yüzde 6,9 ile eleri, yüzde 6,4 ile torunlar iken 2021 ylnda yüzde 59,9 ile aileleri, yüzde 21,5 ile çocuklar, yüzde 8,1 ile torunlar ve yüzde 6,2 ile eleri oldu.
Hane Halk Biliim Teknolojileri Kullanm Aratrmas sonuçlarna göre, internet kullanan 65-74 ya grubundaki bireylerin oran 2016da yüzde 8,8 iken bu oran 2021 ylnda yüzde 32,5e yükseldi.
nternet kullanan yal bireyler cinsiyete göre incelendiinde, erkeklerin kadnlardan daha fazla internet kulland görüldü. nternet kullanan yal erkeklerin oran 2021 ylnda yüzde 40 iken yal kadnlarn oran yüzde 25,9 oldu.