Günümüzün en sık karşılaşılan modern toplum problemlerinden biri, hiç kuşkusuz ki, ekran bağımlılığıdır. Tabi bu bağımlılık sadece çocuklarla sınırlı değil.. Artık yetişkinler de, ekranların etkisi altında.
Bakınız uzmanlar bu konuda, günlük görev ve sorumlulukların aksatmalarının yansıra, birçok fiziksel, sosyal ve ruhsal probleme de neden olduğuna dikkat çekiyorlar.
Ne diyor Dr. Öğretim Üyesi Serdar Ay
Gece uykusundan hemen önce veya sabah uyanır uyanmaz ilk iş cep telefonunuza bakıyorsanız, VhatsApp mesajlarını, güncel son haberleri veya diğer paylaşımları kontrol etmeyi alışkanlık haline getirdiyseniz siz ekran bağımlısı olmuşsunuz demektir?*
Malum, yaz mevsimleri, sosyalleşme ve açık hava aktiviteleri açısından olağanüstü imkanlar sunduğu halde bakıyorsunuz ki, başta çocuklar olmak üzere herkes saatlerce ekran karşısında, sanal ortamlarda zaman harcıyor.. Aile ve çevre ilişkileri tamamen rafa kaldırılmış..
*
Küçük çocukların yemek yemelerini kolaylaştırmak veya dost ortamlarında çocukları meşgul etmek için ebeveynlerin çocuklara cep telefonu ve tablet gibi dijital materyaller vermeleri, çocuklarda ekran bağımlılığının başlangıcı olarak görüyoruz Kullanım arttıkça da dış dünyaya odaklanma sorunu ortaya çıkıyor
*
Bu da, çocuğun öğrenmesinde ve zihinsel gelişiminde yavaşlık, adaptasyon güçlükleri, konuşma dahil iletişim yeteneklerinde, sosyalleşme süreçlerinde ve fiziksel gelişiminde gecikme, göz ve duruş bozuklukları gibi sağlık problemlerinin yaşanmasına neden oluyor?..
*
Diyorum ki, kendinizi test edin!.. Mesela; sürekli ekran karşısında olma isteğiniz var mı? Sık sık cep telefonu, tablet veya bilgisayarı kontrol ediyor musunuz?
Evden veya ofisten dışarı çıkmak istemiyor musunuz?
Aile bireyleri, okul ve iş arkadaşlarıyla yüz yüze iletişiminiz azaldı mı?
İşyerinde toplantıya veya aile bireyleri ile yemeğe çıkma durumunda katılım zorluğu ya da gergin davranışlar sergiliyor musunuz?
*
Buna bağlı olarak görev ve sorumlulukların aksatılması ve erteleme alışkanlığı mı geliştirdiniz?
Özellikle geceleri ekran başında uzun saatler geçiriyor, gün içinde sıklıkla uykusuz ve yorgun hissediyor musunuz?
Yanıtlarınız evet ise siz; ekran bağımlısı çoktan olmuşsunuz?..
*
Peki, çözüm reçetesi nedir?!.. Aslında çok basit, tedbirlerle üstesinden gelebilirsiniz?.. Şöyle ki;
İşe sesli veya sessiz bildirimlerinizi kapatarak başlayabilirsiniz. Sağlıklı iletişimi ve verimliliği artırmak için toplantılarda, bu cihazların bulundurulmasını kısıtlayabilirsiniz.
Yatak odası gibi yaşam alanlarınızı telefon, tablet ve bilgisayar gibi cihazlardan arındırabilirsiniz.
Özellikle aile bireyleri veya dostlarla birlikte bulunulan sosyal ortamlarda söz konusu cihazları kapalı tutmayı veya bulundurmamayı kural haline getirebilir ve sohbet ortamları oluşturabilirsiniz.
*
Yatmadan önce belli bir saatten sonra bu cihazları kullanmamayı veya kapatmayı alışkanlık haline getirebilirsiniz.
Özellikle çocuklarınızı yüzme, basketbol, futbol vb. sporları yapmaya yönlendirerek ekrana bağlı kalmalarının önüne geçebilirsiniz.
Böylece fiziksel, zihinsel ve sosyal gelişimleri de artar.
*
Tabi ki, rol model olarak aile içinde anne babaların, işyerlerinde yöneticilerin ve okullarda da eğitimcilerin öğrencilere, çocuklara ve çalışanlara bu cihazların kontrollü kullanımı konusunda iyi birer örnek olması gerektiğini de her fırsatta, dillendirmek gerekir