Tarihi bir eşik aşıldı.. Suriyede sahnelenmek istenen kanlı tezgah, akamete uğratıldı Şam hükümeti ile YPG/SDG anlaştı!.. 8 Madde çerçevesinde, uzaşıldı.. Önceki gün akşam, imzalar atıldı.. Ahmet Şara ile Ferhat Abdi, kameralar karşısına geçip, tokalaştı! Anlaşmanın muhtevası iç barışı tesis edici olduğu kadar, Suriyenin bütünülüğünü de teminat altına aldığını ifade edebiliriz!..

***

İşte Anlaşmanın maddeleri.. Sırasıyla...

BİR..-Dini veya etnik kökenine bakılmaksızın tüm Suriyelilerin temsil ve siyasi katılım haklarının liyakate dayalı olarak sağlanması.

İKİ..- Kürt toplumunun Suriyenin ayrılmaz bir parçası olarak tanınması ve anayasal haklarının garanti altına alınması.

Üç.. Tüm Suriye topraklarında ateşkes.

DÖRT.. - Sınır geçişleri, havaalanları, petrol ve gaz sahaları dahil olmak üzere kuzeydoğu Suriyedeki tüm sivil ve askeri kurumların devlet yönetimi altında bütünleştirilmesi.

BEŞ.. Yerinden edilmiş tüm Suriyelilerin devlet koruması altında memleketlerine geri dönmesinin sağlanması.

ALTI-Suriyenin Esadın kalıntıları ve güvenliğine ve birliğine yönelik tüm tehditlerle mücadelesini desteklemek.

YEDİ.. -Bölünme çağrılarını, nefret söylemini ve anlaşmazlık çıkarma girişimlerini reddetmek.

SEKİZ.. -Uygulama komiteleri, yıl sonuna kadar anlaşmayı yürürlüğe koymak için çalışacak.

***

Anlaşmaya varılan, 8 maddenin üç kritik maddesi Türkiye için önem arz edici?!.. 2. Madde.. Türkiyenin Suriyedeki Kürtlerle alakalı uzun yıllardır ortaya koyduğu tezle örtüşüyor!.. Ki bu tez, Türkiyenin iç barışı açısından da, tarihseldir!.. Maddenin özeti şöyle; Kürt toplumu, Suriye devletinin asli bir parçasıdır ve devlet, onların vatandaşlık hakkını ve tüm anayasal haklarını güvence altına alacaktır?..

***

Öyle ya!.. Baas Rejimi.. Ve Esad ailesinin, hükümranlığı döneminde; Kürtler bırakın asli vatandaş kimliğini, ya da anayasal bir tanımı güvence veya varlıklarına dair söylem!.. Zerre-i miskal, tanınmadıkları gibi; kimlik sahibi bile değillerdi.. Türkiye, özellikle de Erdoğan bu kronik soruna sürekli atıfta bulunup, Esadı uyarmaktaydı!..

***

Her fırsatta, deklare ediliyordu!.. Ey Suriye yönetimi.. Ey Esad.. Kürtleri tanı, Kürtlerin vatandaşlığını ver.. Temel haklarını güvence altına al.? Kimlik ver.. Pasaportlarını ver.. Ama yok!.. Esadın Rusyaya kaçtığı, rejiminin devrildiği ana kadar; Anayasal zeminde Kürtler, Suriyede yaşar yaşamaz halde, görülüyordu.. Mülkiyet hakları bile yoktu.

***

Şimdi!.. Yeni Şam yönetimi, altına imza atılan maddelerin, muhtevasında her şey tarihsel bir duruşla, aşıldı.. Kürtler artık Suriyenin asli unsuru olarak kabul ediliyor!.. İkmale getirilecek yeni anayasal düzenleme kamusal nizamla bütünleşerek; tüm haklar garanti altına alınacak!.. Malı da, mülkü de, varlığı da, yaşamı da, güvencede!

***

Salt bu madde bile!.. Suriyenin bütünlüğü adına, halklar düzeyinde garantör!.. Hem siyaseten, hem de kamusal, olarak!.. Zaten, Türkiyenin istediği de buydu!.. 2012den bu yana, şiddetin, iç çatışmanın ve terör örgütü yapılanmaların üreme merkezi haline gelen Suriye, islah edildi.. Özellikle de, Küresel güçlerin yeraltı ve yerüstü zenginliklere dair, sömürgeci varlıkları da, artık kabul görmez olacaktır!..

***

Anlaşmanın, 7nci maddesi!.. Deniyor ki, Bölünme çağrılarına, nefret söylemine ve Suriye toplumunun tüm bileşenleri arasında fitne çıkartma girimlerine karşı çıkılacak. Bu madde, Türkiyenin, Irak ve Suriyedeki tezleriyle örtüşüyor.. çünkü, Türkiye hiçbir şekilde, Suriyenin bölünüp, parçalanmasını istemediği gibi, bu minvalde söylem de geliştirmedi, vaat verici de olmadı!..

***

Anlaşmaya imza koyan taraflar; Suriyenin toprak bütünlüğüne karşı gelişecek her türlü fiil ve eyleme karşı birlikte mücadele edecek. Lazkiyedeki eski rejim artıklarının çıkartmak istediği fitne fücur işlerine, yine İdlibteki vatandaşların aşırılıklarına karşı birlikte mücadele edilecek. İç ve dış saldırılarda, yine birlikte Suriyenin bütünlüğüne kalkan olunacak!.. Eee; milli müdafaa bu!..

***

Mülteciler konusunda!. Ki bu da, Türkiyenin Suriyeye önerdiği tezlerden biri.. Maddenin içeriği şöyleTüm Suriyeli mültecilerin, köylerine ve ülkelerine geri dönüşü sağlanacak ve devlet tarafından güvenlikleri temin edilecek Yekün şekilde bu madde, Suriyenin halklar nezdinde iç barışının teminat altına alınmasına, yöneliktir!..

***

Değişen, değiştirilmeye çalışılan demografik yapıyı, çatışmacı ortamdan çıkarmak!.. Hatırlarsak.. 2012de vuku bulan iç çatışmalardan sonra, milyonlarca kişi, evini, barkını, yurdunu bırakıp, kaçtı.. Türkiye ve komşu illere sığındı.. Ekseriyeti Esad zulmünden kaçtıysa da.. Örgütlenen illegal yapılardan da kaçan oldu.. PKK mı, DEAŞ mı?..

***

Kürtler, Araplar, Türkmenler, Yezidiler!.. Irk ve mezhep, inanç noktasında, zulme, baskıya, şiddete maruz kalanlar, yurtlarından oldular!?. Anlaşmaya varılan bu maddeyle; yerlerinden, yurtlarından edilenler, devlet garantisi ve güvencesi altında, geri dönebilecek!.. Eğer ki, anlaşma hayata geçerse, hem ülke içinde, hem de ülke dışındakiler evlerine geri dönecekler?

***

Netice itibariyle, önceki gün Şara ve Abdinin altına imza attığı, 8 madde Suriye açısından Yeni bir Suriyeye yelken açılmıştır.. Burda, Türkiyenin Suriyenin kuzeyiyle alakalı, ilk günden beri ortaya koyduğu, tez hayat buldu!.. Suriyeyi terör kamplarına çeviren küresel güçler ve holdinglerin finanse ettiği uluslararası teröristler, ülkeyi terk edecek!..

***

SDG silah bırakacak!.. Tüm silahlı güç, Şam yönetimine dahil olacak.. Kamuda, Askeriyede yer alacak.. Tüm güçler artık, Suriyenin birliği, dirliği, bütünlüğü, sulhu, barışı, kardeşliği için; çaba gösterecek!.. Daha demokratik, daha çağdaş, daha modern, daha özgürlükçü, adil, adaletli, hukukun egemenliğiyle; ülke halkları, harman bulacak!..

***

Diyeceksiniz ki, varılan anlaşma Türkiyenin iç ve dış stratejik politika, ortaya koyduğu tezleri bütünlükçü noktada, kapsıyor mu?!.. Ya da karşılıyor mu?.. Topyekün evet diyemeyiz!.. Ama, yüzdelik oranına vurulursa, yüzde 80ini karşılıyor.. İşte bu çoğunluğun tesisi açısından, komşu ülke Suriyenin selameti noktasında, anlaşmayı da, Suriyenin yeni yönetimini de, sahiplenip, desteklemek lazım!..

***

Eğer ki!.. Ülkede hal-i hazırda esen Terörsüz Türkiye projesinin akamete uğramasını istemiyorsak!.. Vücut bulup, Türkiyenin de, 40 yıldır akan kanın durması, kardeşi kardeşe kırdıran, şiddet sarmalının sona ermesini, istiyorsak!.. Tüm siyasi ve ideolojik saikleri bir tarafa bırakarak, ülkenin, milletin, devletin istikrarı, istiklali ve istikbali için; dört elle güven tesis edici, sahipleneni olmalıyız!..

***

Nokta ifadeyle! Türkiye için de, Suriye için de, yarınlar, bugünlerden daha güzel ve yaşanır olacak?..

***

İSRAİLİN; DÜRZİ TEZGAHI TUTAR MI?..

İsrail, Suriye üzerinde, egemenlik kurmak, kendine alan açma gayretinde olduğu, tartışılmazdır!?. Ana stratejisi, bölgeyi parçalı bir yapıda tutmak!.. Ki, Şam yönetimi de, otorite açısından, zayıf kılmak!.. Stratejisinde, Dürzileri argüman olarak kullanıyor.. Onlar üzerinden, ayrıştırmayı derinleştirmek istiyor.. Irkçı, şoven ateşi körüklüyor!?.

***

Suriyenin güneyinde, istikrarı bozmak, bölgesel bölünmeyi yaygınlaştırmak istiyor, İsrail!.. Ne var ki, Tel Avivin bunun sahada pek karşılığını aldığı söylenemez!.. Dürzilerin ekseriyeti, bu tezgaha gelmedi.. Süveydada gördük.. İsrail karşıtı protestolar oldu.. Şam yönetimi de, akılcı bir politikayla, ayrışmayı değil, bütünlüğü koruma adına, Dürzilerle diyalog kurdu!..

***

Ancak, Süveyda Askeri Konseyinin, İsrailın nam-ı hesabına kalıcı bir araç olup olmayacığı, muamma!.. Kesinlik arz etmiyor.. Nitekim, Şaraya mesafeli bakan Dera ve Kuneytradaki Sünni Arap demografi ve bölgedeki liderler, İsrailin son dönemlerde gerçekleştirdiği müdahalelerine karşı Şama daha fazla yakınlaşarak, diyalogu geliştirdiğini de görüyoruz.

***

Özetlersek!?. İsrailin kalıcı bir işgal gerçekleştirmesi zor!?. Tel Avivin beklentilerinin aksine, bölgedeki Dürzi liderlerin ve Sünni Arap grupların tepkileri, Şam yönetiminin güneydeki kontrolünü güçlendirmesine vesile olabilir. Her ne kadar, İsrailin kısa vadeli istikrarsızlaştırma politikası devam etse de uzun vadede bu stratejinin, akamete uğrayacağı ihtimali yüksek!?.

***

Hele ki, Şaranın SDGnin lideri konumundaki Mazlum Abdi ile Fıratın doğusuna ilişkin yaptığı anlaşma vaki iken!.. Suriyedeki Dürziler de, benzer bir anlaşmayla Şam yönetimiyle, el sıkışabilir!.. Ki bu beyanı yaparken, ajanslara düştü.. Süveyda Bölge Valisi Mustafa El Bakur ve önde gelen Dürzi liderlerle Şamda bir araya gelip, uzlaşı anlaşmasına vardıkları haber verildi..

***

İlginç bir gelişme ise, ENKSden geldi. Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) Sözcüsü Faysal Yusuf, açıklama yaptı.. Suriye yönetiminin ülkenin kuzeydoğusunu entegre etmesini öngören anlaşmadan haberdar olmadıklarını duyurdu.. Erbil merkezli Rudawa açıklama yapan Yusuf, ENKSnin toplanmasının ardından anlaşmaya ilişkin pozisyonlarını duyuracaklarını bildirdi.

***

GÜNÜN SÖZÜ

Varlığını kabul edenin düşmanı değil, dostuyla kamil olabilirsin!..