Öyle ya;

Hep iç karartacak hadiselere odaklanacak değiliz.

Biraz da, yüzlere “tebessüm” getiren, güzel mevzulara takılalım.

Diyarbakır’ımızda;

“Gönülleri” ferahlatan, hadiseler olup-bitmiyor mu?

Mesela;

Tarih ve Kültür Kenti Diyarbakır’ın dokusu.

Haberiniz var mı;

Diyarbakır tarihi Surlarıyla, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine girmeyi hedefliyor.

Kesin Aday.

Kısmet ise;

2014 yılında, “Adaylık” başvurusunu yapacak.

Geç kalmadık mı?

***

Ne diyelim;

Nihayet ikmale gelindi ki kollar sıvandı, “kabul listesine” dâhil olabilmek için.

Malumunuz üzre;

Surların ilk yapılış tarihi “pek bilinmiyor”.

Ancak, M.Ö 300 yıllarında,

Şehrin o günkü hâkimi olan Huriler tarafından yapıldığı sanılmakta.

Tabi; M.S 349 yılında Roma imparatoru Konstantinos tarafından, geliştirilip onarıldı. Bugünkü şeklini ise;

Büyük İmparator Justinianus tarafından yaptırılan onarımla almıştır.

Yontma bazalt taştan yapıl.

Diyarbakır kalesi iç ve dış olmak üzere ikiye ayrılır.

***

Şuan ki,

Mevcut yapısıyla Surlar ve Burçlar büyüklük ile yüksellik itibariyle birinci.

Uzunluk bakımından;

Çin seddinden sonra dünyada ikinci olarak bilinmektedir.

Aslında;

Bir çok tarihçi Kale noktasında değerlendirdiğinde, “Uzunluk ve Yüksellik” açısından birinci.

Dünya’da tek diyor...

Surlarda dört ana kapı var.

Ki bunlar;

Dağkapı,

Urfakapı,

Mardinkapı ve Yenikapı.

Surların üzerinde ise 82 burç bulunuyor.

Duvarların yüksekliği ve genişliği 12 m.

Surların,

Topyekûn uzunluğu ise 5 bin metre yani beş kilometredir.

***

İnsan ve doğa tahribatına rağmen;

Bugün dahi özelliğini kaybetmeyen önemli burçlar da yok değil.

Ki bunlarda;

Keçi burcu,

Yedi kardeş burcu,

Evli beden (Ben-u sen) burcudur.

Her tarafı çeşitli devir ve medeniyetleri yansıtan kitabeler, asma ve kabartma motifler bulunuyor.

Çeşitli yazıtlar,

Meyve ve tahıl motifleri,

Silah şekilleri,

Güneş ve yıldız sembolleri,

Gamalı haç, kaplan, boğa,

Çift başlı kartal, akrep ve at kabartmaları yer almakta.

***

Evet,

Kalıcı Listeye gireme noktasındaki müjdeyi dün İl Valisi Mustafa Toprak verdi.

Bu meyanda yürütülecek çalışma ve projeleri de sıraladı.

Neler yapılacak,

Hangi proje hedefin içerisinde yer alacak.

Çünkü;

Aday olmadan önce yerine getirilmesi gereken “önemli kriterler” var.

Bunun için de;

İlk etapta “4 tane burcun” onarımı yapılacak.

Özellikle;

Urfa kapı, Yedi kardeş burçları, 2013’e kadar tamamlanacak.

***

Buarada;

En büyük sıkıntı olarak görülen ama aşılamayan “Sur içi imar” planı.

Bilindiği gibi şimdiye kadar;

“Surların koruma amaçlı imar planı yoktu.”

Farklı nedenlerle; “Hep sıkıntı” teşkil ediyordu.

Şimdi; “aşılmak” isteniyor.

Bu konuda;

Sur Belediye Başkanlığı açıkladı; “tüm kurumlarla görüşmeye hazırız”.

Zaten görüşmeler de başlamış.

Önümüzdeki günlerde;

Bu sorunun giderilmesi ve “imar planı” sonlanacak.

***

Bu çözüm;

Doğrusu birçok engeli ortadan kaldıracağı gibi, çalışmaların da önünü açacak.

Mesela; İç Kale Surlarının tamir edilmesi!

Ve Sur içindeki; kentsel dönüşüm projesi.

 

 ***

Buarada, İl Valisi Toprak,

Kalkınma Bakanlığı Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı kapsamında hazırlanan Diyarbakır'ın kültürel mirasının tanıtımı ve korunmasını hedefleyen 6 projeyi de şöyle açıkladı.

Kültürel Mirasın Projelendirilmesi,

Diyarbakır Surlarının Turizme kazandırılması,

Dört Ayaklı Minarenin Restorasyonu,

Ulu cami ve Hanlar Bölgesi Renovasyon Projesi,

Diyarbakır Evlerinin Turizme Kazandırılması

Diyarbakır Kültürel Mirasının Tanıtımı Projeleri"

***

Anlayacağınız;

Bünyesinde,

33 medeniyeti yeşertip ev sahipliği yapan,

Tarih ve kültür kenti,

Amed yeniden “tarihsel” kimliğine kavuşma noktasında “kendini” silkelemeye kalkıyor.

Güzel ve önemli bir hamle.

Denildiğine göre bunun için;

İlk etapta 60 milyon liranın harcanması hedefleniyor.

Pek tabi ki;

Bu paranın Diyarbakır’a getireceği “sosyo-ekonomik” hareketlilik de ayrı, bir kazanç.

***

Evet,

2014’te “adaylık” başvurusu yapılacak.

Zaman uzun,

Kriterler ise ağır ve koşulları güç.

Ancak,

Üstesinden “gelinmeyecek” bir durum değil.

Yeter ki kent bir bütünlük içerisinde, “sorumluluk” üstlenebilsin.

Çünkü,

Açıkhava müzesi olan Diyarbakır ne yazık ki yıllardır; “varlık içerisinde” yokluk yaşadı.

Özellikle;

Turizm acısından, “yoksul” ve ilgisiz kaldı-bırakıldı.

***

Hele hele;

İnanç değerleri ölçeğinde sahip olduğu zenginlik var ki.

Sayılamaz.

Yer küresinde;

Eşsiz bir kulvarda yer almaktadır.

9 peygamber kabri.

3 peygamber makamı ve 541 sahabe kabrinin var olması.

Bölgenin;

Tarihte “ilk yerleşim” yeri olması.

Ergani’de, Eğil’de,

Bismil’de, Kulp ve Hani ile Silvan’daki “tarihi” yapılar.

***

Velhasıl;

Dört bir tarafı Tarih ve Kültür kokan bir kent Diyarbakır.

Ne yazık ki;

İnanç ve Kültür “turizminde” hak ettiği yerde olmadığı gibi, pay da almıyor.

Buna; neden olan önemli etkenler yok değil.

Bölgedeki,

Çatışmalı atmosferden tutun da,

Yerel yönetimler,

İktidar ve siyasal çekişmeler.

Hepsinin;

Ötesinde kentin “sorumluluk ve sahiplenme” milliyetçiliğinden, uzak olması.

Ama artık, bu kabuk kırılmalı.

Kırmalıyız.

***

Son satıra not düşersek.

Dün İl Valisi Mustafa Toprak,

Karacadağ Kalkınma Ajansı Müdürü

Ve Vali Yardımcısıyla, bu “müjdeyi” verirken, gönül isterdi ki “yerel yönetimler de” o tabloda yer alsaydı.

Görmedik.

Ne Büyükşehir Belediye Başkanı, ne Sur Belediye Başkanı yoktu.

Sebebini bilmiyorum.  Çağrılıp-çağrılmadıklarını da.

Ama resim eksikti.

Zaten;

“Olması gerekenlerin” resimdeki eksikliğiyle; “Diyarbakır bu hal-i vaziyeti?” yaşıyor.

Sonuç itibariyle;

Ortaya konulan hedef ve açıklanan projeler; Diyarbakır ve bölge için büyük kazanımdır.

Hayırlı-uğurlu olsun.

Pek tabi ki şimdi ve sonradan emeği geçenlere de; “teşekkürü” bir borç bilmeliyiz.

Teşekkürler..