Diyarbakırın ipek koza ihtiyacının % 70i şehrimizin Kulp ilçesinden sağlanıyor.
İpekböcekçiliği 1400lü yıllardan beri bu coğrafyada icra ediliyor. Osmanlı Döneminde hız kazanmış verim artmış. İpek kurtçukları dut ağacının yapraklarından beslenir.
Diyarbakırın 4 bir yanı iklim elverişli olduğundan dut ağaçlarıyla doludur.
Koza ören kurtçuklar eğer müdahale edilmezse kozayı deler ve kelebek olup çıkar, ancak bu zanaatın icrası için koza delinmesin diye sıcak suya veya sıcak su buharına tutularak tırtılın yaşamına maalesef son veriliyor.
Sonrasında kozalar, ipliğe dönüştürülerek ipek elde edilmiş oluyor. Bizim buralarda eskiden bu işleme deyye sanatı denirdi.
1800lü yıllarda Diyarbakır ipek böcekçiliğinde birinci sıradaymış.
İstatistiklere göre 1900lerin başında yıllık üretim bir milyon kilo kozaymış. Günümüzün tesisleriyle değil eskiden üretimde ve yapımda kullanılan mancınıklarla.
Diyarbakır merkez de İstasyon caddesinde İpekböcekçiliği enstitüsü varmış, Diyarbakırda işlenecek kozanın tohumu burada üretiliyormuş.
Sur diplerinde de kozayı iplik haline dönüştüren imalathaneler varmış.
1900lı yıllarda ipek böcekçiliği yavaş yavaş kan kaybederek uzun bir süre durma noktasına gelmiş. Enstitü kapatılmış.
Nedenleri arasında; suni ipekin piyasaya sürülmesi.
İpek kozası yetiştiriciliği uğraşan kesim Süryani ve Ermenilermiş o dönem;
Milliyet ve uyruk sorunlarının baş gösterdiği yıllarda Ermeni ve Süryanilerin Diyarbakırı terk etmesi,
Sanayinin hız kazanması ile farklı kumaş çeşitlerinin daha ucuza mal olmasıyla birlikte bu zanaat uykuya dalmış.
Gelelim bu günlere 14 yıl önce ipek iplik üretim tesisi projesi ile Diyarbakırın Kulp ilçesine tesisi kuruldu.
Ağaçlı köyünde ağaçlardan toplanan kozalar çeşitli evrelerden sonra bu tesiste işleniyor.
İlkbahar ve sonbahar olmak üzere yılda 2 defa üretime geçiliyor. Hem bahçelerde hem tesiste çalışanların % 80i kadın. 40 kutu ipek böceği besleyebilmek için asgari 400 - 450 m2 lik kapalı alan gerekmektedir.
çoğu zaman izolasyonlu çadır kullanılır.
İlçede yaklaşık 800 üretici var ve yıllık yine yaklaşık 60-70 ton yaş koza alımı yapılıyor.
İpek böceği kozasından elde edilen ipek lifinin doğal lif yapısında olması, dayanıklı, parlak, zarif, ince, esnek, buruşmaz oluşu ve kışın sıcak yazın serin tutması nedeniyle yüksek fiyatlara satılmasına rağmen dünyada en çok tercih edilen tekstil ürünlerinden biridir.