DİYARBAKIR-Merkez Sur ilçesinde, PKK'nın çukur eylemlerinin ardından kamulaştırılan alanlardan Alipaşa ve Lalebey mahallelerinde yürütülen çalışmalar kapsamında TOKİ'nin yapımını tamamladığı 28 konutun hak sahiplerine teslimi için tören düzenlendi. Sur mağdurlarına teslim edilen konutların tamamlanmamış halleri ile çevre düzenlemesinin yapılmaması hak sahiplerince tepkiyle karşılandı.
KONUTLARIN TESLİM TÖRENİ
PKK tarafından 20152016 yıllarında gerçekleştirilen çukur eylemleri nedeniyle Sur ilçesinde kamulaştırılan yerler arasında bulunan Alipaşa ve Lalebey mahallelerinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nca kentsel dönüşüm çalışması başlatıldı. Bu kapsamda TOKİ tarafından yapımı tamamlanan 1'inci etaptaki 28 konut, hak sahiplerine teslim edildi.
4 ETAP ÜÇ AY İÇERİSİNDE
Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ufuk Nurullah Bilgin, bir süre önce de Sur ilçesinin terörden tahrip edilen 6 mahallesinde 93 konutun teslimini yaptıklarını belirtti. Alipaşa ve Lalebey mahallelerinde TOKİ'nin inşa ettiği konutların 1'inci etabı tamamlandığı aktaran Bilgin, kalan 4 etabın da 3 ay içinde tamamlanıp, hak sahiplerine teslim edileceğini söyledi. Bilgin, şunları söyledi:
YÜZDE 87'SİYLE UZLAŞTIK
"Biz bugüne kadar Sur'daki hak sahiplerinin yüzde 90'ına ulaştık. Ulaştıklarımızın da yüzde 87'siyle uzlaştık. Bizimle uzlaşmamış olanlar ilgili acele kamulaştırma dava süreçlerini başlattık. 528 dava açtık. Bunların 264 tanesinin davaları sonuçlandı. Toplamda rızai uzlaşma ya da acele kamulaştırma ile bugüne kadar 160 milyon TL ödeme yaptık. 7 milyon TL de kira desteği yaptık. Hak sahiplerinden talep edenlerden TOKİ konut sözleşmeleri imzaladık. Talep edenlere bedellerini ödedik. 3000'i aşkın hak sahibine nakdi olarak rızai uzlaşma ile bedellerini ödemiş olduk. Alanda şu anda devam eden çalışmalardan da tescilli yapıların restorasyonuna başladık. 244 tescilli yapının şu anda restorasyon süreci devam ediyor. Toplamda da 350 civarında tescilli yapının restorasyonu yapılacak, 106 tanesinin de proje ve ihale süreçleri devam ediyor. Sur bir açık hava müzesi. Sur'u bu açık hava müzesi ile gelecek nesillere ve tüm insanlığa ulaştırmak hedefindeyiz" dedi.
HAK SAHİPLERİNDEN TEPKİ
Alipaşa Mahallesinde gerçekleştirilen anahtar teslimatında duruma tepki gösteren hak sahipleri, kendilerine vaad edilen sözlerin yerine getirilmediğini söylediler. Önceki yıllarda Sur'da yaşanan çatışmalarda evlerini bırakıp kaçtıklarını söyleyen Hasan Ölmez, yıllarca kirada yaşadıklarını ve devletinde sadece 2 yıl kendilerine kira yardımı yapıldığını belirtti.
Anahtar teslimi yapılan TOKİ konutu için 800 bin TL ödemek zorunda olduğunu vurgulayan Ölmez "Ben bu parayı nasıl ödeyeyim? 40 senede çalışsam ödeyemem. Bu 800 bin TL'yi ayda 4 bin 300 TL'lik taksitlere bölmüşler ama ben bu parayı ödeyemem. Teslim edilen konutlarında birçok eksiği var. Her taraf harabe ve inşaat halinde. 4 çocuk babasıyım. Gelin siz bu evde yaşayın, anlatılanlar gibi değil. Gidin halkın içine terör mağdurlarını görün." şeklinde konuştu.
Bize bir TOKİ veriliyorsa bunun karşılıksız olması gerektiğini belirten Ölmez "Bize ilk başta konutların karşılıksız ve borçsuz teslim edileceğini söylemişlerdi. Şimdi ise ayda 4 bin 300 TL'lik taksitlerle toplamda 800 bin TL'lik borcun altında olduğumu söylüyorlar. Türkiye'de; deprem, sel ve terör olayların da zararlar karşılıksız giderilir. Biz teselli istemiyoruz hakkımızı istiyoruz." ifadelerini kullandı.
VAAD EDİLEN KİRALAR ÖDENMEDİ
Anahtar teslimi yapıldıktan sonra evlerinin birçok eksiğinin olduğunu söyleyen Ali Özmez, 2017 yılından itibaren kira yardımı alamadıklarını ve şu anda teslim edilen ev içinde 360 bin TL ödemek zorunda olduklarını belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Buradaki teslim edilen evlere ne kombi takılmış nede çevre düzenlemesi yapılmış. Evi teslim etmeden önce evde ne gibi eksiklerin olduğunu görüp gidermeleri lazımdı. Her şeyi tamamladıktan sonra anahtar teslimatı yapılsaydı. Ben 360 bin TL borç altına girmişim. Ben bu parayı nerden getireyim? Ömrümce bu borcu ödeyemem. Madem burası bu durumdaydı benim yerimi verselerdi. Önceden ben savaş mahallesindeydim, şimdi beni Alipaşa'ya yerleştiriyorlar. Bize sahip çıkan olmadığı için bu durumdayız. 6 yıldır burası yapılıyor. Bu arada bize kira bedeli verilecekti. 2017 yılından beri kira bedelini ödemiyorlar."
BİZE YAPILANLAR BİR ZULÜMDÜR
Önceki evinin 2 kattan oluştuğunu ve tapusuz olduğu için bir katını yok sayarak yeni ev verildiğini söyleyen Mevlide Bozkurt ise "Bizi kiraya koydular ama kira yardımında bulunmadılar. Maddi durumum yok. Çocuklarım benim kiramı kendi aralarında toplayıp veriyorlar. TOKİ'nin bu yaptığı zulümdür, biz itiraz ettiğimizde bize 'gidin mahkemeye verin' diyorlar. Benim evimi yıkmışsın, neyini mahkemeye vereceğim. Bize ilk başta nakit para ya da konut teklifi yapıldı. Biz konutu seçtik ama eski evimizi ederinden az fiyata saydılar." dedi.
Kaynak: Diyarbakır Söz