TEOG’un yerine getirilen yeni liseye geçiş modelinin açıklanmasıyla tartışmalar da başladı. Eğitimciler de sistemin olumlu ve olumsuz yönlerini sıraladı. En büyük eleştiri ise, sınavla öğrenci alacak okulların ‘nitelikli liseler’ olarak adlandırılmasına geldi. Çünkü bunun, diğer liselerin ‘niteliksiz okullar’ olduğu algısını pekiştirdiği savunuldu. Eğitimci Alaaddin Dinçer, TEOG’un yerine getirilen ve isteyen öğrencinin sınava katılmasını isteyenin de evine en yakın okula kayıt yaptırabilmesini sağlayan sistemin güçlü ve zayıf yönlerini sıraladı.
BÜYÜK BİR KESİMİN SINAV STRESİ KALKTI
Yeni sistemin güçlü yönleri:
1- Adrese en yakın okula tercih yapılabilmesi, 8’inci sınıf öğrencilerinin büyük bölümünün ve onların velilerinin yaşadığı sınav stresini ortadan kaldıracak. Uzun vadede sınavsız geçişin gerçekleşeceğinin açıklanması,
2- Soruların müfredata odaklanması,
3- Kaynaştırma öğrencileri ile başarılı öğrencilerin bir arada öğrenme öğretme sürecine dahil edilmesi,
4- Öğrencilerin ikametlerine yakın olan liseye gidecek olmasının yarattığı avantajlar ve rahatlık. Örneğin, servis çilesinin en azından bu öğrenciler için bitmesi,
5- Haziran ayında yapılması öngörülen sınava girişin isteğe bağlanması.
HER MAHALLEDE TÜM LİSE TÜRLERİ YOK
Yeni sistemin zayıf yönleri:
1- Okul notları ile okul içi ve dışı etkinliklere katılım notlarının ortalamaya ve geçiş sürecine olan etkisinin kaldırılması ve bunun okullarda yapılan ölçme ve değerlendirmeler ile öğretmene duyulan güvensizlik,
2- Öğrenci oranı yüzde 10, okul sayısı 600 olarak ifade edilen kontenjana girebilmek için yapılacak sınava hazırlanacaklar bakımından, sınava hazırlık maliyetinin devam etmesi, yaşanacak “rekabet ve yarışın” daha yoğunlaşması,
3- Adrese yakın bölgelerde tercih yapmaya yeterli lise çeşitliliğinin bütün eğitim bölgelerinde eşit olmaması,
4- Sınavla girilecek liselerin “nitelikli liseler” olarak açıklanmasının diğerlerinin niteliksiz olduğu algısının pekişmesine yaptığı katkı. “Niteliksiz” olduğu var sayılan liseler arasında bile kategorik olarak; ikili öğretim ve kalabalık sınıflar ile altyapı, öğretmen eksikliği, araç gereç ve donatı yetersizliklerinin yarattığı eşitsizlikler,
5- Yaptığı beş ya da iki tercihte ayrılan okul kontenjanlarında kendine yer bulmayanların veya hiç tercih yapmayanların ne olacağının bilinmemesi. Haziran ayında yapılacak sınav sonuçlarına göre öğrenci alacak olan okulların kontenjanlarında oluşacak artışların bu okullarda yığılmaya neden olma potansiyelinin varlığı.
Kaynak: Diyarbakır Söz