Türkiye'de yılın ilk yarısında toplam mevduatı kullandırdığı kredi miktarını karşılayan sadece 7 il bulunurken, 74 ilin kredi/mevduat oranı yüzde 100'ün üzerine çıktı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerinden derlediği bilgilere göre, 2019'un ilk yarısında toplam mevduatı, toplam nakdi kredisini karşılayan il sayısı 7 olarak kayıtlara geçti. Türkiye'de 74 il ise mevduatlarından daha fazla kredi kullandırdı.
Türk bankacılık sektöründe kredi/mevduat oranı geçen yıl sonunda yüzde 122,6 düzeyinde bulunurken, haziran sonunda bu oran yüzde 117,2'ye geriledi.
Verilere göre haziran sonu itibarıyla Türkiye'nin 74 ili de mevduatından fazla kredi çekmiş durumda. Bu illerin başında da Siirt, Erzurum ve Kahramanmaraş geliyor. Kredi/mevduat oranı Siirt'te yüzde 346,4, Erzurum'da yüzde 285,5, Kahramanmaraş'ta yüzde 263,1 ve Ardahan'da yüzde 251,8 düzeyinde gerçekleşti.
Mevduatı borcuna yeten iller arasında ise ilk sırada yüzde 69,6 ile Tunceli gelirken, bunu sırasıyla yüzde 88,9'la Aksaray, yüzde 90,4'le Isparta, yüzde 91'le Zonguldak, yüzde 94,1'le Muğla, yüzde 94,3'le Nevşehir ve yüzde 95'le Erzincan takip ediyor.
- Kredi artış hızı en yüksek Elazığ'da, en düşük Karabük'te
Geçen yıl sonunda nakdi kredi hacim 2 trilyon 440 milyar TL seviyesinde iken, 2019'un ilk yarısında nakdi kredi hacmi yüzde 6,6'lık artışla 2 trilyon 603 milyar TL'ye yükseldi.
Yılın altı ayında kredisini en hızlı artıran iller Elazığ, Siirt, Çankırı, Zonguldak ve Balıkesir olarak sıralandı. Son altı aylık dönemde 30 ilin kredi büyüme hızı, Türkiye ortalamasının üzerine çıktı. Kredi artış hızında en yavaş iller ise Karabük, Rize, Yalova, Hatay ve Bolu olarak kayıtlara geçti.
Kredi artış hızı Elazığ'da yüzde 14,7 olurken, Siirt'te yüzde 13,2, Çankırı'da yüzde 13,1, Zonguldak'ta yüzde 12,9 ve Balıkesir'de yüzde 12 seviyesinde gerçekleşti.
Karabük yüzde 0,2'lik sınırlı artışla kredi büyümesi en düşük il oldu. Bu ili yüzde 1,3'le Rize, yüzde 2 ile Yalova, yüzde 2,3'le Hatay ve yüzde 2,4'le Bolu takip etti.
İstanbul, haziran sonu itibarıyla 1 trilyon 49 milyar TL'lik kredi hacmiyle liderliğini sürdürdü. Kredi hacmi açısından İstanbul'u 366,2 milyar TL ile Ankara, 129,3 milyar TL ile İzmir ve 93 milyar TL ile Antalya izledi.
Bayburt 761 milyar TL'lik, Tunceli 1 milyar 59 milyon TL'lik ve Kilis 1 milyar 143 milyon TL'lik kredi hacmiyle son sıralarda yer aldı.
- Mevduat artışı en yüksek il Mardin
Türkiye'de mevduat hacmi Aralık 2018 - Haziran 2019 döneminde yüzde 11,7 artış gösterdi. Haziran sonunda 2 trilyon 102 milyar TL olan mevduat hacmi, geçen yıl sonunda 1 trilyon 883 milyar TL düzeyinde gerçekleşmişti.
Yılın ilk altı ayında mevduat hacmi en hızlı artan il yüzde 24'le Mardin oldu. Mardin'in yüzde 22,4 artışla Antalya, yüzde 21,9 artışla Bolu, yüzde 21,7 yükselişle Adıyaman ve yüzde 21,1 artışla Elazığ takip etti.
Mevduat hacmi altı aylık süreçte gerileyen sadece 2 il bulunurken, bunlar yüzde 14'lük düşüşle Yalova, yüzde 10,9'luk azalışla Kilis olarak kayıtlara geçti.
Son altı aylık dönemde 55 ilin mevduat artışı, Türkiye ortalamasının üzerine çıktı. Mevduat artış hızında en yavaşlar iller ise Erzurum, Zonguldak, Çanakkale ve Ankara şeklinde sıralandı.
İstanbul, haziran sonu itibarıyla 991 milyar TL'lik mevduatla liderliğini korurken, bu ili 279,7 milyar TL'lik mevduatla Ankara ve 120,3 milyar TL'lik mevduatla İzmir izledi.
Ardahan 530,8 milyon TL'lik, Bayburt 551,6 milyon TL'lik, Hakkari 874,6 milyon TL'lik ve Hakkari 1,1 milyar TL'lik mevduat hacmiyle son sıralarda yer aldı.
- Tablolar
Aralık 2018 ve Haziran 2019 itibarıyla kredi/mevduat oranı (%) en yüksek on il şöyle:
Şehir 2018 Aralık 2019 Haziran
1 SİİRT 348,8 346,4
2 ERZURUM 273,9 285,5
3 KAHRAMANMARAŞ 300,0 263,1
4 ARDAHAN 257,2 251,8
5 DENİZLİ 265,8 249,2
6 GAZİANTEP 271,7 245,2
7 BİLECİK 261,4 241,3
8 OSMANİYE 265,8 239,2
9 ÇANKIRI 214,8 205,4
10 ŞANLIURFA 212,8 204,3
Aralık 2018 ve Haziran 2019 itibarıyla toplam nakdi kredi hacmi (milyon TL) en yüksek on il şöyle:
Şehir Aralık 2018 Haziran 2019 Yüzde Değişim
1 İSTANBUL 990.495.860 1.049.034.716 5,9
2 ANKARA 331.228.772 366.245.832 10,6
3 İZMİR 120.840.198 129.301.569 7,0
4 ANTALYA 87.205.215 93.028.851 6,7
5 BURSA 77.760.850 82.787.124 6,5
6 GAZİANTEP 61.102.716 64.633.724 5,8
7 KOCAELİ 54.396.739 59.285.706 9,0
8 KONYA 47.981.792 50.205.869 4,6
9 DENİZLİ 46.489.477 48.802.445 5,0
10 ADANA 44.895.764 46.503.757 3,6
Aralık 2018 ve Haziran 2019 itibarıyla toplam mevduat hacmi (milyon TL) en yüksek on il şöyle:
Şehir Aralık 2018 Haziran 2019 Yüzde Değişim
1 İSTANBUL 881.176.090 991.024.291 12,5
2 ANKARA 263.200.646 279.733.190 6,3
3 İZMİR 109.321.043 120.303.979 10,0
4 ANTALYA 49.284.645 60.322.633 22,4
5 BURSA 50.469.087 57.286.355 13,5
6 KOCAELİ 41.674.695 46.705.567 12,1
7 ADANA 28.057.158 31.790.982 13,3
8 MERSİN 24.435.571 27.375.514 12,0
9 GAZİANTEP 22.489.322 26.362.521 17,2
10 MUĞLA 23.580.779 25.996.521 10,2
Kaynak: Diyarbakır Söz
