Ev, arsa, arazi, tarla, işyeri gibi milyonlarca gayrimenkul sahibinin ödediği Emlak Vergisi’nde yılın ikinci taksit dönemi devam ediyor. İlk taksitlerin 1 Mart-31 Mayıs arasında ödendiği verginin ikinci ödeme dönemi 1 Kasım’da başladı, 30 Kasım’da son buluyor. Taksitlerini ödemeyenler ile geciktirenlere yüzde 1.6 oranında faiz uygulanarak ceza kesiliyor. Tüm gayrimenkul sahipleri bu vergiyi ödemekle yükümlü. Ancak muaf olan ve muaflığını bilmeyen büyük bir kesim de var.
KİMLER YARARLANABİLİR?
Hiç geliri olmadığını belgeleyenler (ev hanımları veya işsiz kalanlar), gelirleri sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıkla (emekli, dul, yetim, ölüm ve maluliyet aylığı gibi) sınırlı olan yani sadece emekli maaşı olan kişiler, gaziler, şehitlerin dul ile yetimleri ve engelli vatandaşlar Emlak Vergisi’nden muaf tutuluyor. Ancak bunun için bazı şartları yerine getirmeleri gerekiyor.
TEK EV ŞARTI
Vergiden muaf olabilmek için en önemli şart tek ev. Bu kişiler, Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskene veya tek meskende hisseye sahip olmaları halinde (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) sıfır oranlı vergi hakkından yararlanabiliyor. Hisse ile bile olsa, birden fazla eve sahip olanlar muafiyetten yararlanamıyor. Bu şartları taşıyanların ilgili formu doldurup bağlı bulundukları belediyeye vermeleri yeterli oluyor.
43 BİN LİRA SINIRI
Muafiyetten yararlanan kişilerin hizmet karşılığı elde edilen ücret geliri, ticari, sınai ve mesleki faaliyet geliri, tarımsal faaliyet geliri, menkul ve gayrimenkul geliri, faiz ve temettü geliri veya benzeri bir gelirinin olmaması gerekiyor. 2021 için 43 bin lirayı aşan mevduat faizi, repo, döviz hesabı faizi, fon payı gibi gelir varsa sıfır oranlı Emlak Vergisi’nden yararlanılamıyor.
EŞİN EVİ VARSA NE OLUR?
Emlak Vergisi muafiyetinde, bu haktan yararlanan kişilerin eşlerinin geliri ya da gayrimenkulünün olması dikkate alınmıyor. Sadece haktan yararlanan kişinin kendi üzerine kayıtlı olan gayrimenkuller dikkate alınıyor. Örneğin bir emeklinin eşinin adına gayrimenkul varsa, bu emekli vergi muafiyetinden yararlanabiliyor.
ARSADA GEÇERLİ Mİ?
Sıfır oranlı Emlak Vergisi yalnızca konutlar için geçerli. Ancak belediye ve mücavir alan sınırları dışında bulunan, ticari, sınai ve turistik faaliyetlerde kullanılmayan araziler muaf tutulabiliyor. Bu kapsamın dışında kalan araziler için vergi ödeniyor.
NASIL GERİ ALINABİLİR?
Muafiyetini bilmeden vergi ödeyen milyonlarca vatandaş var. Eğer ödeme yapıldıysa 5 yıllık geriye dönük iade de alınabiliyor. Bunun için belediyenin emlak birimine, ‘Vergi Usul Kanunu Madde 120/2’ dayanak gösterilerek ‘düzeltme dilekçesi’ verilmesi yeterli oluyor.
KİRAYA ÇIKTIYSA
Sahip olduğu tek evi kiraya verip, başka bir evde kirada oturanlar vergiden muaf sayılıyor. Ancak tek evini kiraya verip başka bir evde kira ödemeden oturanlar vergiden muaf olamıyor.
YENİ EMEKLİ OLANLAR NE YAPACAK?
Bu yıl emekli olanlar (2021), Emlak Vergisi’ni ödeyecek. Çünkü muafiyet emekli olunan tarihi izleyen yıldan itibaren başlıyor. Buna göre, gerekli koşulları taşıyıp da belediyelere bildirimde bulunan emekliler, 2022’den itibaren sahip olduğu tek konut nedeniyle vergiden muaf olabilecek. Emekli olup başka bir işte çalışanlar gelir elde ettikleri için muafiyetten yararlanamayacak.
YENİ BİNA VE MAHALLE OLAN KÖY İSTİSNA
Büyükşehir yasasıyla mahalleye dönüşen ve tüzel kişiliği kaldırılan köylerde Emlak Vergisi tahsili 2022 yılı sonuna kadar ertelenmişti. Yani, bu köylerde yaşayanlar da emlak vergisinden muaf. Öte yandan satışı yapılan Hazine’ye ait taşınmazlar 5 yıl süre ile Emlak Vergisi’ne tabi tutulamıyor. Yeni inşa edilen binalarda ise dörtte bir oranında indirim yapılıyor.
BU YIL ALAN SENEYE SORUMLU
Konut, arsa, işyerini elden çıkarmayanlar ile geçen yıl gayrimenkul alanlar 2021’de vergi ödüyor. Yani, 2020 yılında mevcut gayrimenkulü olanlar ile 2020’de yeni bir gayrimenkul satın alanlar 2021 yılının Emlak Vergisi’ni ödüyor. Bu yıl gayrimenkulünü elden çıkaranlar, bu yıla ait verginin tamamını ödeyecek. Bu yıl ev alanların yükümlülüğü ise 2022’de başlayacak.
2022’DE YENİ BEDEL ÜZERİNDEN
Emlak Vergisi değerini, 4 yılda bir toplanan takdir komisyonları belirliyor. 2022-2025 değerlerini belirleyecek komisyonlar bu yıl toplandı ve yeni bedeller belirlendi. Son taksidin ödenmesiyle bu vergide 4 yıllık dönem son bulacak. İtirazlardan sonuç çıkmazsa önümüzdeki yıl bazı ilçelerde 4-5 kat zamlı oranlar devreye girecek.
Kaynak: Diyarbakır Söz