Dicle Nehri vadisindeki çakıllı ve kumlu arazide güvercin gübresi verilerek yetiştirilen, ağırlığı nedeniyle geçmişte develerle taşınan Diyarbakır Karpuzu, hasatla birlikte tezgahlarda ve sofralarda yerini aldı.
Bismil'in Sinan köyünde yaklaşık 50 dekar alanda, bütün masrafları görevlendirme yapılan Bismil Belediyesince karşılanan iki aileden biri olan karpuz üreticisi Adil Aydın, yaklaşık 41 yıldır kapuz üretimi yaptığını söyledi.
Aydın, Diyarbakır Karpuzu'nun özelliğinin kumlu alanda yetişmesi, aroması, kabak aşının olmaması ve sadece güvercin gübresiyle yetiştirilmesi olduğunu belirtti.
Tescilli "Diyarbakır Karpuzu"nda hasat sevinci
Halen Diyarbakır yerli çeşitlerinden sadece Pembe ve Sürme çeşitlerinin ekiminin yapıldığını aktaran Aydın, şunları kaydetti:
"Sürme, 30-65 kilogram arası ağırlıkta olur. Bu tohumu kendimiz saklıyoruz, kendi tohumumuz, hibrit değil. Pembe çeşidi yine her şeyiyle bize ait 8 ile 25 kilogram ağırlığında olur. Şu anda Pembe çeşidinin hasadını yapıyoruz. Bu karpuz ağızda 'kesme şekeri' diye hitap ettiğimiz bir lezzet bırakıyor. Pembe karpuzu şifa ve lezzet bakımında tavsiye ediyoruz." dedi.
Nisan ve mayıs aylarındaki yağmurların verimi olumlu etkilediğini ifade eden Aydın, "Bu yıl 50 dekarda kapuz ekimi yaptık, kumsalda yetiştirdiğimiz için yağmurun fazla yağmasının faydası oldu. Bu yıl dekar başına yaklaşık 10 ton civarında bir verim bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
Sürme çeşidini Dicle Nehri kenarındaki kumsal ve ham toprakta yetiştirdiklerini ikinci yıl aynı yere ürün ekmediklerini belirten Aydın, "Bir tarlada karpuz ektiğimiz zaman ancak 6 yıl sonra aynı yere tarlada ekim yapabiliyoruz. Nehir kenarında daha önce ekim yapılmamış tarlayı hemen kiralıyoruz. Bahar ayında fidelerimizi dikeriz. Bir çocuk nasılsa öylece bakımını yaparız." diye konuştu.
Sürme üretimini yapan birkaç çiftçi kaldığını ve bu ürünün kaybolmaması için desteklenmesi gerektiğini ifade eden Aydın, şöyle devam etti:
"Bu çiftçiler de bu ekimi yapmazsa Diyarbakır Karpuzu tarihe karışacak. Kendi çocuklarımıza bu ürünü sunamayacağız. Belediye arazi kiralama bedeli, gübre ve mazot yardımında bulunuyor. Sağ olsun iki yıldır Bismil Belediye Başkanı ve yetkilileri kaybolmaya yüz tutmuş bu ürünümüzü tekrar piyasaya çıkarttı."
- Görevlendirme yapılan belediyeden karpuza destek
Bismil Belediyesi Park ve Bahçeler Müdür Vekili Remzi Çekiç de "Diyarbakır Karpuzu'nun coğrafi işaretli bir ürün olduğunu vurguladı.
Bu ürünün üretimi için iki aileyi "Benim de bir sebze bahçem olsun" projesi kapsamında desteklediklerini belirten Çekiç, "Diyarbakır karpuzu, hem tanıtımının yapılması hem de kaybolmasını engellemek için Bismil Belediyesi Başkanı tarafından desteklendi. Çiftçimizin tarla kirası, gübresi ve ilacı olsun bütün giderleri bizden karşılanmak üzere geliri vatandaşa amacıyla bu desteği sağladık." dedi.
Bu yıl destekledikleri çiftçilerin yaklaşık 50 dönüm tarlada ilk hasadın yapıldığını belirten Çekiç, "Dekar başına yaklaşık 8-10 ton ürün bekliyoruz. Bu karpuzun fiyatı piyasada satılan diğer karpuzlardan yüksektir. Desteklediğimiz 2 ailenin her biri 4 aylık çalışma sonucunda yaklaşık 40 bin lira gelir elde etmiş olacak." diye konuştu.
-"Tadına doyulmuyor"
Diyarbakır-Mardin karayolu üzerinde tezgah kuran Baki Kurt, yaklaşık 15 yıldır karpuz ticareti yaptığı söyledi.
İlk başta İran, sonra Adana karpuzunu satışa sunduklarını ancak müşterinin her zaman Diyarbakır Karpuzu'nun satışını beklediğini işaret eden Kurt, "Diyarbakır Karpuzu bugün tezgahtaki yerini aldı. Tadından tutun rengine kadar müşteri memnun kalıyor. Diyarbakır Karpuzu'nu ağzınıza aldığınız gibi eriyor. Diğerleri kabak gibi ağızda sert kalıyor. Bunu yedikçe yemek istiyorsun, tadına doyulmuyor." değerlendirmesinde bulundu.
Müşterileri gibi kendilerinin de yerli karpuzu dört gözle beklediklerini belirten Kurt, çünkü tezgahtaki yerini almasıyla satışlarının arttığını dile getirdi.
Tezgahtan karpuz alan vatandaşlardan Mardinli Şehmus Demir, her geçtiğinde karpuz aldığını dile getirerek, "Diyarbakır'a her geldiğimizde dönüşte karpuz alırız. Bunun gibi bir karpuz yok. Şimdi yine 5 tane karpuz alacağım." ifadelerini kullandı.
Kaynak: Diyarbakır Söz
